ပါလ႘မာန္ပေသာင္ျပသှာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ နကႝုရမၽွာင္လြဟ္ရဟာ

ႏူကုႝပါလ႘မာန္ မံက္ကၜဳင္တဲု ညးဍဳင္ကြာန္ ဍဳင္ပ႙ုတအ္ ဗြဲမဂၜဳိင္ ပေတွ္ေကတ္ဂွ္ ေတွ္ ျပသှာပေရင္ဍဳင္ ကြာန္ ဍဳင္ပ႙ုတၛဲဏံဂွ္ ဒွ္အေခါင္ ခိုဟ္၊ အကာဲ အရာခိုဟ္ သြက္ေသၢာံသာင္ကလး လၱဴခုင္ရ။ နကုႝပါလ႘မာန္ ဏံေဟင္ ၿပံင္သၜာဲ ဖန္ဗဒွ္ကုႝ အေခါင္အရာ ဒ႘မဝ္ ကေရၿဇ႘၊ အေခါင္အရာေကာန္ ဂကူ၊ ပေရင္ညိင္ဝတ္ ပႜဲဍဳင္ ေကုာံ ပေရင္ပိုန္ျဒပ္ညးဍဳင္ ကြာန္ တအ္မာန္ရ။

ဆဂး ညးမြဲလၸာ္ေတံ ညာတ္ေကတ္ ပၜန္ဂွ္ ဟုိတ္ႏူျဇဟတ္ ပှာန္ေဟင္ အုပ္ဓလုီလဝ္ ပႜဲပါလ႘မာန္ လဿဳဟ္ဝံြ တုဲ ပေရင္ၿပံင္သၜာဲပႜဲဍဳင္ ဆလအ္မွေလဝ္ ဖန္ဗဒွ္ကုႝ ဟြံမာန္ရ။ ၐိုန္ရညး မဂြံလဝ္ အဝုႝ တအ္ဂမၜဳိင္ စိုတ္ႏြံ ကုႝ ပေရင္ၿပံင္သၜာဲကုီေလဝ္ ဟိုတ္ႏူ သဇုိင္ ေသှာဝ္ဥပေဒတုဲ ဗှတ္ဗၞတ္ ၐိုတ္ဒးရးမြဲ ဂြံစိုပ္ညးဂၜးကဝ္တအ္ ဂြံဒုင္တဲမာန္ဂွ္ ဝါတ္ဂါတ္ ေလာန္ေကြံရ။ ဟိုတ္ဂွ္ တုဲ ျဇဟတ္ဓ႐ုိဟ္ ညးဂၜးကဝ္တအ္ ပႜဲဍဳင္ပ႙ုဂွ္ ဆက္တုဲ ကုႝဒဿံင္ ျဇဟတ္ ဓ႐ုိဟ္ ကုအလုႝအသ႘တဿိ ဏံဖိုဟ္ဏီရ။

ရံင္အာလၸာ္ေဗာ္ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္တဿိတအ္ဂမၜဳိင္ ဗုီပေတွ္ ကၜဳင္လဝ္ လုပ္အာေပဲါဗၱဳိက္ ပႜဲပါလ႘မာန္ ေဏာင္ ဟုီဂွ္ ႏူမြဲအခိင္ေတံ တုပ္ညံင္ကုႝ လၸအ္ညာတ္မြဲ ပေတွ္ေကတ္ ဒွ္မာန္ကုီေလဝ္ နတဲဟုီ မၢးတွ္ ေကာံဓ႐ီု ပါလ႘မာန္ ႏူဂိတုမာတ္ေလာန္ကၜဳင္ဂွ္ ထၞးဒဿံင္သက္သ႘ ေပင္ေပင္ရ။

ထံက္ရံင္ေကတ္ လၱဴပေရင္ကေမၜာန္ အလုႝအသ႘တဿိဏအ္ ေကၜာန္ဒဿံင္မၢးေတွ္ ႏူကုႝ'ဥဴတုင္ျဇဳင္' လုပ္ေကတ္ဒှာဲ သမတ ဗုီညးေတံ ဟုီပဿိင္ဂလာန္ ပႜဲဒုင္သစၥာ နဒဒွ္သမတဍဳင္မြဲဂွ္ နနဲဍဳိဟ္ ေကက္သုင္ ေစာဲဏာမအေရဝ္ ကုႝဏာတင္စဿ႘စ လၱဴညးဍဳင္ကြာန္ ေကာန္ဍဳင္ ပ႙ုတအ္ ဗြဲမဂၜဳိင္ရ။ ညးဍဳင္ကြာန္ကုီ၊ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္တအ္ကုီဂွ္ သုီဟုီဂးကၜဳင္ လၱဴဂလာန္သစၥာညးေတံ ဟုီဂးကုႝလဝ္ ဂတိပါင္ညးေတံဂွ္ ဒွ္မာန္ဟာ၊ ဒွ္ဟြံမာန္ဟာဂွ္ ေကတ္ အခိင္တုဲ ေထက္ကုႝ ဒးရံင္ဗုႝ ေဏာင္ သာ္ဝြံ ရမ်ာင္ဗုီတအ္ဏံ အၾကာ သဿာပေရင္ဍဳင္ကြာန္တအ္ တိတ္ကၜဳင္ ဒဿံင္ ေပင္ထာတ္ရ။

ဒဒွ္ဗုီညးေတံဟုီ၊ ဗုီညးေတံေကၜာန္ဒဿံင္ဂွ္ ရံင္ေကတ္ ပႜဲလိက္ လေလာင္ပဿိင္ အေခါင္သၜးပြး (လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္) ဂွ္မၢး အနာဂတ္ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဍဳင္ဗဿာဂွ္ ဗုီလုႝကၱဳႝဒွ္ကၜဳင္မာန္၊ စရိုတ္ အလုႝအသ႘တဿိ ေဇတ္ေဇတ္ ေသၢာံေသာင္ကလး ျပသှာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ဗုီလုႝႏြံေရာ ဟုီဂွ္ ဇဿာပ္ညးအဲ ဆုႝညာတ္ ဒဿံင္ရ။ ေကာန္ထံင္သဿာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ညးမဒးဒဿံင္ သှာံလအ္လတအ္ဂွ္ ပြဳိင္မြဲသှာံဓဝ္ ကုႝအေခါင္ ဒုင္စသုိင္ ယွအ္ေဖ်ံအာယုက္ထံင္ဟုီဂွ္ ဗုီ 'ေမန္ကုိဝ္နာင္၊ ေမန္ေျဇယာ' ေကုာံ ကႜဳိပ္သၠဳိပ္ ေသံေဇှာ္တအ္မၢး မုေလဝ္ အဓိပၸါယ္ဟြံမြဲ သြက္ညးတအ္ရ။

ပြအလုႝအသ႘တအ္ ေကၜာန္ဏာလၱဴဏံဂွ္ ညးဂၜးကဝ္ကုီ၊ ဍဳင္ဇိုင္ဝုတ္ဒိုဟ္ကုီ စိုတ္လုီကၜဳင္ လၱဴပေရင္ ကေမၜာန္ အလုႝအသ႘ဏံ သဿးဟြံက အနာဂတ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ အလုႝအသ႘တဿိဏံ မကြာ္ဒဿံင္ ႏြံဗုီလုႝ ေရာ ညးဂၜးကဝ္တအ္ တီကၜးကၜဳင္ေပင္ေပင္ရ။

ၐိုန္ဂွ္သဿးဟြံက မိမေကာန္ထံင္ သဿာပေရင္ဍဳင္ကြာန္တအ္ ေလဝ္ ဗုီညးတအ္စဿ႘စလဝ္ လၱဴလိက္ လေလာင္ပဿိင္ အေခါင္သၜးပြး ႏူအလုႝ အသ႘'ဥဴတုင္ျဇဳင္'ဂွ္ တုပ္တဵညံင္ရဵ ဝးပကဝ္ေထာံ တင္ စဿ႘ညးတအ္ လၱဴပေရင္ အိန္ထံင္ ေကာန္ဇာတ္ညးတအ္ရ။

မုဟုိတ္အလုႝအသ႘ပှာန္ ဂြံဖန္ဗဒွ္ဏာ အေခါင္သၜးပြး (လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္) ဗုီဏံေရာဂွ္ တၜပညာ တအ္ ကုီ၊ သဿာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ တအ္ကုီဂွ္ ဗုီညးဗုီအဲ ခါတ္ကာဲပၱဳိန္ဒဿံင္ဂလာန္ လၱဴပေရင္ ဏံရ။ ဆဂး ညးဗြဲ မဂၜဳိင္ ညာတ္ေကတ္ဂွ္ေတွ္ ဟုိတ္အလုႝအသ႘ပှာန္ ဂြံေဖ်ံေကၜံ ဗှတ္ဗၞတ္ယွအ္ အာယုက္ေကာန္ထံင္ မြဲသှာံဓဝ္ဟုီဂွ္ ဒွ္ပေရင္နဲကဲျပယာဲ ဗ်ဴဟာပေရင္ဍဳင္ကြာန္မြဲရ။ ဟုိတ္ေဍံဂွ္ ယဝ္ခါရ ေကာန္ထံင္ပေရင္ ဍဳင္ကြာန္တအ္ ဗၜးကၜဳင္ဂၜဳိင္မၢး ဒွ္ကၜဳင္တင္ဆိုအ္ဗကုႝ ပေရင္ေကာ္ခ်ဵ ကုအလုႝအသ႘ရ။ သဿာပေရင္ ဍဳင္ကြာန္တအ္ ညံင္ဟြံဒွ္ မြဲျဇဟတ္ ပႜဲကုီ မၛးကုီ လညာတ္ညံင္ ဟြံတုပ္ ၐိုတ္ကေရက္ဂြံ ကေရက္ ဟုီဂွ္ ဒွ္နဲကဲ အလုႝအသ႘ပှာန္တအ္ သုင္ေစာဲကၜဳင္ဒဿံင္ လၱဴေဗာ္ ပေရင္ဍဳင္ ကြာန္ တအ္ရ။

ဆက္တုဲပၜန္မၢး ႏူကုႝဂေကာံပ႐ုိင္တအ္ ဟုီဂးကၜဳင္ အစ႘အဇန္ 'ဒဝ္အံင္သာန္သုက်႘' သြက္ဂြံ ေစွ္တရဵ ပေရင္စႏၵက္ ေဒသတအ္ႏြံတုဲ ဇဿာပ္ညးအဲဂွ္ ဒွ္ကၜဳင္ဓဝိင္ စပ္ကုႝပေရင္ဂုီကၜဳီညးရ။ မုဟုိတ္ေရာ မၢး ေလာန္ကၜဳင္ႏူသှာံ(၂၀၀၃)ေတံ ပႜဲဍဳင္ဒ႘ေပဝ္ေယန္ဂွ္ ဒဒွ္ပေရင္ဆုႝဂဗ ေဇှာ္ေဇှာ္မြဲ သြက္ပေရင္ဂုီကၜဳီ ညးရ။ တုပ္ဗုီဂွ္ကုီ အခိင္တၛဲဏံ အစ႘အဇန္ ညးေစွ္တရဵ ပေရင္စႏၵက္ေဒသတအ္ဂွ္ ေတာ္ကုႝ ပေရင္ဂုီကၜဳီမၢး ကိစၥေဇှာ္ ဗြဲမေလာန္ေရာင္ မှိဟ္ဂမၜဳိင္တအ္ ညာတ္ေကတ္ရ။ တန္တဵကုႝ လညာတ္ သဿာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ လၛဳႝတအ္ ပၜန္ဂွ္ ႏူကုႝညး ႏြံဒဿံင္ပႜဲထံင္ေတံ ပေရင္ေစွ္ စႏၵက္ေဂတ္ေဒသဟုီဂွ္ နကုႝ'ဥဴေဝန္ေတန္၊ ဥဴေတန္ဥဴ' တအ္ ႏူမြဲ အခိင္ေတံ ႏြံကုီေလဝ္ ဟိုတ္ႏူေလဿင္ေလဿင္ ဆုႝဂဗကုႝဟြံမာန္တုဲ ပေရင္ကေမၜာန္ ေအန္ေအဝ္ဒ႘ မခ်႘ဒရာင္ ဒဿံင္တအ္ဂွ္ ျဇဟတ္ဍဳိန္ဒဿံင္ ပႜဲေဒသ တအ္ရ။ ဆဂး အလန္ဏံ ညးဒွ္ေစွ္တရဵ ပေရင္စႏၵက္ေဒသေဏာင္ေတွ္ ပေရင္ကေမၜာန္ ေဗာ္ေအန္ေအဝ္ဒ႘ကုီ၊ ပေရင္ဆက္ေစၜာံ အၾကာ ေကာန္ေဗာ္ညးတအ္ ေကုာံ အၾကာ ဂေကာံသဿတ္ေဒသတအ္ဂွ္ ပုႝတုဲ ဒွ္ကၜဳင္ျဇဟတ္မာန္ရ။ မြဲသာ္ပၜန္ ႏူကုႝညးဖန္ဗဒွ္ ဒက္ပတုိန္လဝ္ သၛိဆက္ေစၜာံသဿတ္ (Youth Network) ေကုာံ သၛိဆက္ေစၜာံ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ (Democracy Network) တုဲ ပေရင္ဆဝ္မၛဳဟ္ အၾကာ သဿတ္ ေကုာံ ညးမလုပ္ဒဿံင္ေပါဲဗၱဳိက္ အေခါင္အရာတအ္ ပႜဲကုီမၛးကုီ ပုႝတုဲဂြံကၜဳင္ျဇဟတ္ရ။ ဒွ္မာန္ေတွ္ ပေရင္ေစွ္တရဵ စႏၵက္ေဒသ ညးဏံဂွ္ ဒွ္ညံင္ေသၢာံသၛ႘ဂၜိပ္ေကၜံ လၱဴပေရင္ကေမၜာန္ သၛိဆက္ေစၜာံတအ္ဏံေလဝ္ ဒွ္မာန္ရ။

ရံင္ေကတ္လၱဴဏံေတွ္ အသိင္ကေမၜာန္ ပေရင္ခ်႘ဒရာင္ NLD သၜဳင္တိုန္ကၜဳင္ ဗုီမြဲအခိင္ေတံ ပၜန္ရ။ ေတာ္ ရံင္ေကတ္ျဇဟတ္ ဓ႐ုိဟ္ဂၜးတိပၜန္ေလဝ္ အေမရိကာန္ကုီ၊ အ႘ယူကီု၊ ယူအာန္တအ္ကုီဂွ္ စပ္ကုႝ ပေရင္ဍဳင္ဗဿာတအ္ ပုႝတုဲစိုတ္လုပ္စ ဂၜဳိင္ကၜဳင္ရ။ ဗုီအေမရိကာန္ တအ္မၢး ကလုတ္ညးတအ္ လုပ္စိုပ္ကၜဳင္ ဍဳင္ဗဿာ ဆုႝဂဗတက္က်ာကုႝ အလုႝအသ႘၊ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ နာနာတအ္ ေကုာံ ဂေကာံမခ်႘ ဒရာင္ဒဿံင္ ပေရင္မှိဟ္တအ္ ႏြံဂၜဳိင္ကၜဳင္ရ။ ရံင္ေကတ္လၱဴကလုတ္ အေမရိကာန္ 'ေဂ်ာန္မက္ကုင္' ကၜဳင္ဍဳင္ဗဿာ ႏူဂိတုေမ ေလာန္ကၜဳင္ေတံ ဟုီဂးဏာ ကုပရုိင္တအ္ဂွ္မၢး အလုႝ အသ႘တဿိဏံ ပေရင္တဵတက္ ပတဝ္အာကုႝ ပေရင္ၿပံင္သၜာဲဍဳင္ဗဿာ မပၱံကုႝပိကႜဳိပ္တက္က်ာ၊ ပေရင္ ေရွ္ေသွ္အေခါင္အရာမှိဟ္တအ္ ဟြံမံက္ကၜဳင္မၢး လပွ္က်ာ မအာတ္မိက္ အေခါင္အရာ ေပဲါဗၱဳိက္ညးဍဳင္ ကြာန္မကၱဳႝဒွ္ဒဿံင္ ပႜဲေဒသ အာရာပ္တအ္ဂွ္ ျခာဟြံ လအ္ လုပ္စိုပ္ကၜဳင္ ဍဳင္ဗဿာ မာန္ေရာင္ ဟုီဂးပၚပဲါဏာ လၱဴပေရင္ကေမၜာန္ အလုႝအသ႘ရ။

သေရာပ္တုဲ သၛ႘ဂၜိပ္ရံင္အကာဲအရာဍဳင္ပ႙ု လၱဴပေရင္ကေမၜာန္ ပါလ႘မာန္ တၛဲဏံမၢး လက္က်န္ ပေရင္ ၿပံင္သၜာဲဟုီဂွ္ မုေလဝ္ ဓမံက္ထၞး ဟြံမာန္ရ။ ပေရံႏူဂွ္ပၜန္ဂွ္ ပြမလုိန္ဓေလက္ေကၜံ ေဗာ္ပေရင္ ဍဳင္ကြာန္ ရပ္လြဟ္တအ္ နကုႝျဇဟတ္ပှာန္ဂွ္ ဒွ္အရာေသာင္ကလး ျပသှာဍဳင္ ဟြံေသင္ တုဲ ပတဝ္အာကုႝ ေပဲါဗၱဳိက္ ပႜဲဍဳင္ေဏာင္ဂွ္ ေဗာ္ေသံ SSA ေဗာ္ကေခ်င္ KIO/KIA ေဗာ္ကေရင္ DKBK ၊ KNU ေဗာ္ ကေရင္ဍာဲ KNB ေကုာံ ဒပ္ပှာ္ကြး ABSDF တအ္ဂွ္ ထၞးဒဿံင္ သက္သ႘ အာတ္မိက္ဒဿံင္ အေခါင္အရာ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ ေကုာံ အေခါင္အရာ ေကာန္ဂကူ သြက္ညးဍဳင္ကြာန္ ဍဳင္ပ႙ု (ဝါ) ဍဳင္ဗဿာရ။

ေကှဟ္ - ေစာနာဲ

(ဂေကာံသဿတ္မန္လညာတ္တဿိ)

(ဂ်ာေနဝ္ေခတ္ပ႙ု (ေလဿင္-၆၃)၊ ဂိတုေဂ်ာန္ ၂၀၁၁)