ခိုဟ္ကႝုပေရံ ႏြံဒဿံင္ၐါျပကာဏအ္ ပိုင္ျခာေကတ္ဟြံေလာဲဟီုဂွ္ ညးဟာအဲဟာ ဒးပၜံင္ဗတိုက္ဒဿံင္ လှီစိုတ္ကႝုပေရင္ ဘဝဂွ္ ညးလၛဳႝတံ ဝိုတ္တၜိင္ဒဿံင္ပေရင္ဂၜံင္တရဵ ငၛဳဟ္မးဘဝ ဂကူဇကုဖိုဟ္၊ ဂၜံင္တရဵဘဝမှိဟ္ဟီုဂွ္ ဆအ ယာံမာတ္ဂ်ိဳင္ညိဓဝ္ဂွ္ စိုပ္တရဵဇကုရဟြံေသင္ အတိုင္ဇကုမကူ၊ အတိုင္ဇကုမခ်ပ္ ကသပ္ဍဳိက္ေပင္ဖအိုတ္ ေဏာင္ဂွ္ လၸေဖ်ံစိုတ္သာ္ ဏအ္ညိဏီ။
ဟိုတ္ကေမၜာန္ဂြံမွာ ဟိုတ္အေခါင္ အရာဂြံမွာ ဗြဲကိုပ္ကၜာဂွ္ ကၜဳင္ႏူစိုတ္ကၜာဟာ ဒွ္ကၜဳင္ႏူကာယ်ဇကုကၜာဟာ ေထက္ကႝုဒး ေကႅင္ပၚပဲါမာန္ ဂၜံင္တရဵဇကုမကြာ္ကႝု အတိုင္ဇကုမရန္တဿံလဝ္ဂွ္ ေသၛာဲကီုၾကပ္ကီု ဇကုဒး ဆိင္ဆေကတ္မာန္ရ။ ၐိုန္ဂွ္ေလဝ္ ပၛံက္ဇကုဒးတတ္ေကၜာံအာဂွ္ တင္ဝါတ္ဂါတ္ႏြံဒဿံင္ ကဆံင္လႝု ဇကုဒးကၜဳိဟ္ ေကတ္ ပႜဲဂၜံင္တရဵ ဇကုကႝု ပေရင္ဘဝဇကုေထက္ရ။
တၛဲဏအ္ ပ႙ုတအ္ေကင္မိင္ကၜဳင္ဒဿံင္ ညးလၛဳႝဂွ္ဟီု အေခတ္လီုဒဿံင္ေဏာင္ဟီုဂွ္ အေခတ္ဂြံလီုဂွ္ မှိဟ္ရပလီု ပေရင္မှိဟ္လီုဒဿံင္တဲု ဟီုစုတ္အေခတ္လီုဟာ၊ ပၜန္ဂတးဒဿံင္ တၛဲဏအ္ဂွ္ အေခတ္ဟာ/မှိဟ္ဟာ၊ အေခတ္ဂွ္ ႏြံကႝု လမ်ဳီဟာ၊ ဟြံမဲြကႝုလမ်ဳီဟာ။ မှိဟ္ဗက္ဒဿံင္ အၾကာအေခတ္တအ္ဂွ္ ဟြံမြဲကႝုလမ်ဳီဟာ ႏြံဒဿံင္ကႝုလမ်ဳီကီုရဟာဂွ္ ပၚပဲါရံင္အိုတ္ညိ။
ဝင္ခိုဟ္ဟ္ဂြံမံက္ဂတဝ္ကၜဳင္ အၾကာဇကုပ႙ုမှိဟ္တအ္မာန္ဂွ္ နကႝုျဇဟတ္စိုတ္ကႝု ျဇဟတ္ကာယ် ဗြဲမတပ္ တးကႝု သြက္မှိဟ္ပရမြဲေဟင္ရ ကႝုဖိုလ္ကႝုဝင္ဘဝပ႙ုမှိဟ္တအ္မာန္။ ပၚပဲါရံင္ၿဇိဳဟ္ဟ္နက္နက္တဲုမၢး သှိင္ၐိုဟ္ ႀသဳိဟ္ကႝု ပေရင္ဓရ္ၐိုဟ္လလမ္တအ္ဂွ္ ဇဿာပ္မှိဟ္မိက္ဂြံဗၵဗၵဲါဒဿံင္ သီုဖအိုတ္ရ။ ဆဂွ္သဿးဟြံေသင္ ပေရင္အလႝုအသ႘ လၱဴမှိဟ္ပၜန္ေလဝ္ မိက္ဂြံ ကလိဂြံဒဿံင္ ဇဿာပ္မှိဟ္ကီုရ။
ဆဂး ပေရင္ကိစၥတအ္ဏအ္ဂွ္ ပၜံင္ ဗၱဳိက္ဝါတ္ဒဿံင္တဲု ပႜဲကႝုဂကူမြဲမြဲဂကူဂွ္ ပေကာံျဇဟတ္ဟြံေကာံ ေလာဲေလာဲေလဝ္ဒွ၊္ ဒုင္ဒဒိုက္ ဟြံမာန္ေလဝ္ဒွ္၊ မိက္ဂြံဗက္စလပၚသာဂွ္ သဿးေလဝ္ဒွ္တဲု ကႝုကႜဳိပ္ညးသၠံ ဟြံမာန္အိုတ္ရ။ သၸဟိုတ္ႏူဒွ္သာ္ဂွ္ရ ဂကူဂြံေကာံ ျဇဟတ္ဂြံည႘ဂွ္ ကၱဳႝဒွ္ဟြံေလာဲသြာဏီရ။ မုဟိုတ္ဂြံစဿ႘ဒဿံင္ကုႝ ဂကူ ေကာံျဇဟတ္ည႘ဂွ္ေရာဟီုဂွ္ ပႜဲကႝုသကၠရာဇ္ ခေရတ္၂၀၁၀ ဏအ္ ဂိတုဂမၜဳိင္ဂွ္ ျပံင္သၜာဲကၜဳင္ ဒဿံင္မြဲဂိတုကႝုမြဲဂိတု လ႘ဠာန္ေဖ်ံဒဿံင္သၢဳတ္သြာတ္ ကႝုညးဍဳင္ကြာန္တအ္ဂွ္ လွာဲဂတးပံက္တဿးကႝု အေခါင္အရာမှိဟ္ေဏာင္ ႏူကႝုဂေကာံအလႝုအသ႘တအ္ လေလာင္ၾတးကၜဳင္ဒဿံင္ပ႐ုိင္ဂွ္ ဂေကာံညးဍဳင္ကြာန္ ရဲသဿာမင္စဿ႘ဒဿံင္ဝါဒ အေခါင္ အရာမှိဟ္တအ္ဂွ္ ဂိုတ္ေကဿာန္ဒဿံင္ သြက္ဂြံလုပ္ဒုင္႐ုဲမာဲ ပေရင္ကဆံင္ဘဝကႝု အေခါင္ဝါဒမှိဟ္တအ္ဂွ္ အလႝုအသ႘တအ္ ဂတးဒဿံင္ေသှာဝ္ ညးမကၱဳႝဒွ္လဝ္ဒုဟ္ ေကၜာန္ လဝ္ကေမၜာန္ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္၊ ဒစႝုဒစးလဝ္ဝါဒ အလႝုအသ႘ပှာန္တအ္ ႏြံဒဿံင္ေတွ္ အလႝုအသ႘တအ္ ဟြံကႝုအေခါင္ လုပ္႐ုဲမာဲရ။ ေကာန္ဍဳင္အရင္ မြဲဂကူ ကႝုမြဲဂကူ၊ ဘာသာဂကူညးကႝုညး ဂၨံဝိုင္သ႘ကၜ႘ ေရင္သၠအ္တဲုမၢး ပေရင္ဂြံဒုင္စသိုင္ အေခါင္အရာဝါဒဂကူဂွ္ ႏြံေအာန္ဒဿံင္တဲု ဘာသာလၛဳႝဂွ္ ဟြံမိက္ဂံါကြာ္တိတ္အာ လပၚဖလာ မာဲဂွ္ရ။ ဂကူဘာသာလၛဳႝဂွ္ ဟြံဒုင္ကႜဳိပ္မၢး ေဒံါဟြံဂြံ ဟီုဂွ္ေလဝ္ ဒးကြာ္တိတ္အာ လပၚဖလာမာဲဂွ္ သီုလှီလှာ္ရ။ ပႜဲေပဲါ႐ုဲမာဲဏအ္ဝြံ ဂကူဘာသာ လၛဳႝလၛဳႝတအ္ဂွ္ ဒွ္ဒဿံင္သံသယ ကႝု ပေရင္ကိစၥတအ္ဏအ္ဂွ္တဲု လကိုတ္ဒဿံင္ စိုတ္ ဗြဲမေဇှာ္ကႝုျဇဟတ္အိုတ္ရ။ ပႜဲကႝု ေပဲါ႐ုဲမာဲဏအ္ဝြံ ေဍံဂြံလုပ္ကႝု ပေရင္ေသှာဝ္ဓဝ္ ဗြဲမဍာံစဿတ္ဂွ္ ကၱဳႝဒွ္ဟြံမာန္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ပၚပဲါလဝ္ဗီုဏအ္ ႏြံဂၜဳိင္ဒဿံင္ရ။
ယြံတၜပညာတအ္ညးဂမၜဳိင္ ပႜဲကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲ အေခါင္ဝါဒမှိဟ္ဟီုဂွ္ အပႜဲဍဳင္ဗမာေတံဂွ္ ႏူကႝုပှာန္ဂၜးတိ အလန္ဒုတိယ လလမ္ဟဲအာတဲု သၸပတမ္ႏူသကၠရာဇ္ဍဳင္ ၁၃၀၆ - ၁၃၀၇ သှာံေတံဂွ္ ေပဲါ႐ုဲမာဲမှဳံကႝု ဗဗြဲဓဝ္ဍာံစဿတ္ဂွ္ ဟြံေကင္ဆႝုကၜဳင္မြဲေလွ္ ဏီရ။ ဆဂွ္သဿးဟြံေသင္ ႏူအစသကၠရာဇ္ ဍဳင္ (၁၃၅၀)သှာံ လအ္ကၜဳင္ပြဳိင္ (၂၂) သှာံ၊ တၛဲဏအ္သကၠရာဇ္ဍဳင္ကၜဳင္စိုပ္ (၁၃၇၂)သှာံရဂွ္ အလႝုအသ႘ပှာန္တအ္ လေလာင ္ၾတးကႝုတုိန္ရမ်ာင္ ေကၜာန္ဗဒွ္ေပဲါ႐ုဲမာဲဟီုဂွ္ သြက္ေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ ဂြံကလိဂြံဓဝ္ပၚပဲါဂွ္ ေသွ္တဵဒဿံင္ ဗြဲမေဇှာ္ကႝုျဇဟတ္ဏီရ။ အၾကာပြဳိင္ (၂၂)သှာံေလာန္ကၜဳင္ေတံဂွ္ ေပဲါ႐ုဲမာဲ ၐိုန္ရမံက္ဂတဝ္လဝ္ ႏြံဒဿံင္ကီုေလဝ္ ဒှာဲဂြံပေတွ္ေစွ္စိုတ္ဂြံ၊ ဒှာဲဂြံႏြံကႝုဗဗြဲဓဝ္ ပေရင္ဍာံဍာံျပျပဂွ္ ဟြံေကင္ မံက္ဂတဝ္ကၜဳင္လဝ္ တဲုတဲုမံင္ရ။
တၛဲဏအ္ ဂေကာံေကာန္ဍဳင္အရင္ သဿာရပ္လြဟ္ေကာန္ပၜန္ဂတး လၛဳႝလၛဳႝတအ္ဂွ္ ဟြံပေတွ္ေစွ္စိုတ္ကႝု အလႝုအသ႘ပှာန္ဗမာတအ္တဲု သြက္ဂြံလုပ္႐ုဲမာဲဂွ္ ဟြံေဖ်ံစိုတ္တဲု ပေကာံျဇဟတ္ပှာန္ ပၜံင္ဗၱဳိက္ ေကတ္ကႝုလြဟ္ ေဏာင္ ဗီုဏအ္ေလဝ္ ျဗဳကညာင္ဒဿံင္ မှဳံတဵကီုရ။ မုဟိုတ္ ညးတအ္ဂြံဟီုဂလာန္ သာ္ဏအ္ေရာဟီုဂွ္ ပႜဲကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲဝြံ ေကာန္ဍဳင္အရင္ဂမၜဳိင္တအ္ ပေရင္ဒးဒုင္တးပဲါတအ္ဂွ္ ဂၜဳိင္ေလာန္အာတဲု သြက္ဂြံဒွ္ ေပဲါ႐ုဲမာဲတပ္တပ္တးတးဂွ္ ဒွ္ဟြံမာန္ပုဟ္ ညးတအ္ေစွ္စိုတ္သာ္ဏအ္တဲု သြက္ဂြံလုပ္႐ုဲမာဲဂွ္ ညးတအ္ဟြံ ပတိတ္ျဇဟတ္ရ။ ယြံေကာန္ဍဳင္ကြာန္ ေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ညးဂမၜဳိင္ ပေရင္ပှာန္ကီု၊ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ကီု၊ ပေရင္ဘာသာဂကူကီု ပႜဲအရာဒးပၜံင္ကဆံင္ဝါဒ ဂမၜဳိင္တံဂွ္ ဒးစြံသတိကႝုအကာဲအရာ ျပယာဲအလီ၊ ဒးစြံသတိကႝု အကာဲအရာျပယာဲ ကဿာတ္လဒႝုကေတာဝ္မတ္တံရ။ ပႜဲကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲ(၂၀၁၀)ဏအ္ဂွ္ အလႝုအသ႘ပှာန္ဗဿာတအ္ ဂြံဂြံသၜးပြးေကၜံ အေခါင္အရာေပင္င္ကႝု ကုညးဍဳင္ကြာန္ကီု ကုေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ဗြဲစဿတ္ဂွ္ တန္ဒွ္ဟြံ မာန္ပုဟ္။
မုဟိုတ္ေရာဟီုဂွ္ ပႜဲအကာဲအရာ မမံက္ဒဿံင္တၛဲဏအ္ဂွ္ လပၚပှာန္အလႝုအသ႘တအ္ဂွ္ နာဲတုင္ျဇဳင္ေကတ္ တာလ်ဳိင္တဲု သၸစှးပှာန္ လုပ္ၿပဳိင္ပကာန္႐ုဲမာဲရ။ ပႜဲကႝုေသှာဝ္ဥပေဒသဇုိင္ ဒက္ပတန္ဍဳင္ (၂၀၀၈)ဂွ္ပၜန္ေလဝ္ ပှာန္တံဂြံလဝ္ဒှာဲ(၂၅)တဿံကၜံရ။ တှဟ္ျခာႏူဂွ္ပၜန္ ပႜဲလၱဴေကာန္ဍဳင္ကြာန္တအ္ဂွ္ ၐိုတ္သဿဟ္အေစာမ္ ေဍံတအ္ကေလင္ ဘပဠေကတ္ညိပၜန္မၢး ေဍံတအ္ဒးမာန္ေဏာင္ဂွ္ ေဍံတအ္ေဖ်ံလဝ္စိုတ္ သာ္ဏအ္ႏြံရ။
တၛဲဏအ္ ပ႙ုတအ္ကေလင္ရံင္ေကတ္ကႝု အကာဲအရာပေရင္ဖန္ဖက္ အလႝုအသ႘ပှာန္တအ္ ကဿာတ္ဒဿံင္ ကေတာဝ္မတ္ ေကာန္ဍဳင္ကြာန္တအ္၊ ေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ နာနာသာ္တဲု သြက္ဂြံေဝင္အာ သဘင္သ႘ကၜ႘မြဲ ကေရာံ ဗြဲမေစွ္စိုတ္ဂွ္ ဒွ္မာန္မံင္ဏီဟာ။ ဗှတ္တဲုတဲုကၜဳင္ေတံဂွ္ ဗီုအလႝုအသ႘တအ္ဟီုဂွ္ အလႝုအသ႘တအ္ ဟြံေကၜာန္ပုဟ္ ဗီုအလႝုအသ႘တအ္ မိက္ဂြံေကၜာန္ဂွ္ အလႝုအသ႘တအ္ ေကင္ဟီုလဝ္ ဟြံမဲြဏီရ။ တၛဲဏအ္ေလဝ္ ကေမၜာန္တအ္ဏအ္ ဒှာဲေယာင္ယာတအ္ဂွ္ ဒးဒုင္တဵဗြဲမဂၜဳိင္ေဏာင္ဂွ္ ေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ ေဖက္တဵအိုတ္ရ။
ယြံဂေကာံပၚပဲါ အကာဲအရာပေရင္ဍဳင္ကြာန္တအ္ညးဂမၜဳိင္ အလုႝအသ႘ပှာန္ဍဳင္ဗမာတၛဲဏအ္ဂွ္ သၸဟိုတ္ႏူကႝု ဂေကာံဂၜးကဝ္တအ္ ရံင္ညာတ္ကၜဳင္ဒုဟ္ဒန္ ပေရင္ေဍံတအ္ဍဳႝဍဳိက္ ကဿာတ္လဒႝုလဝ္ အေခါင္အရာမှိဟ္ ဓဇန္ၐက္ေလာန္ႏူ ေသှာဝ္ေသှာတ္ေလာန္တဲု ညံင္ရဵညးဂၜးတိတအ္ ဂြံကေလင္အီတၛက္ကႝု ေဍံတအ္မာန္ဂွ္ ေဍံတအ္ တက္ျပယာဲကႝု ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ကီု၊ ေဍံတအ္တက္ျပယာဲကႝု ေကာန္ဍဳင္အရင္ကီုတုဲ ပ႙ုဒး႐ုဲမာဲေဏာင္ ေဍံတအ္ျဗဳကညာင္ေထာံ ၐိုတ္ဏအ္ရ။ ညံင္ရဵဂြံဒွ္ သြက္အေခါင္သၜးပြး လၱဴေကာန္ဍဳင္ကြာန္ လၱဴေကာန္ဍဳင္အရင္ဂွ္ ဒးကေလင္ပၚပဲါမံင္ ၿဇဳိဟ္ဟ္နက္က္ဏီရ။ ေပဲါ႐ုဲမာဲအေခါင္အရာ ဝါဒမှိဟ္ဟီုဂွ္ ပေရင္ပြ႘ဗြဳိင္ ပႜဲဍဳင္ကႝုမၛးဍဳင္ဂွ္ ပၚျခာဒဿံင္ညးသၠအ္ ညးမြဲေတွ္ မြဲဗီုရ။ ဂေကာံပိုင္လဝ္ဍဳင္ဂွ္ ဘပဠဂြံနာနာသာ္ရ။ ဂေကာံဒးလုပ္ပၜံင္မာဲ ႏူမၛးအလုႝအသ႘ မၛးဍဳင္ေဇှာ္ဂွ္ ဆၐိုတ္ပေတွ္ကမ္ဖႝုကႝု ပေတွ္စဘာသာဂကူဇကုရ။ ကာလေပဲါအလီ ျပံက္လုပ္ ကၜဳင္မၢးေတွ္ သြက္ဂြံမင္စဿ႘စလၸာ္ဇကုဂွ္ ႏြံတဵမံင္ဏီဟာ ကူခ်ပ္ရံင္အိုတ္ညိ။
ပေရင္ပေတွ္ကႝု ဓရ္ဍာံစဿတ္ဂွ္ ယဝ္ရဟြံသဿဟ္ရထကႝု ပေရင္ကေမၜာန္တအ္မၢးေတွ္ ဗီုလုႝဂၥာန္ဂၥာန္ရ သြက္ပေရင္ဘဝဇကု သြက္ အေခါင္အရာဇကု ဂြံဍန္ျဂက္ရႏြံ။ သြက္ဂကူဘာသာဇကု ဂြံသၜဲလး အဓါန္ဂတဂွ္ လၸမင္စဿ႘စရ။ ေၾကပ္ျဂတ္ေစွ္မာန္ေဏာင္ဂွ္ ဗီုဏအ္ေလဝ္ ကၱဳႝဒွ္ဂြံမံင္ကီုရ။
ဟိုတ္ဂွ္ရ ယြံေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ ေပဲါၿပဳိင္ပကာန္ေဝင္ဇွ်င္ လံင္ၾသန္ဂွ္ ေဝင္ေကတ္နကႝုနဲအလီဟီုဂွ္ေလဝ္ ကလင္စဂြံမံင္ဏီရ။ ေပဲါၿပဳိင္ပကာန္႐ုဲမာဲ အေခါင္အရာမှိဟ္ဟီုဂွ္ ဒးေဝင္ေကတ္နဲအလီ နဲဘပဠေဏာင္ ယဝ္ဒွ္သာ္ဏအ္မၢးေတွ္ ဂကူဘာသာလၛဳႝလၛဳႝဂွ္ကီု ေကာန္ဍဳင္အရင္ ညးမလုပ္ပၜံင္႐ုဲမာဲတအ္ဂမၜဳိင္ကီု ဗီုလႝုဂြံ ကေလင္ဟီု ေလၵာဝ္ဝိုင္မာန္ေရာဂွ္ ကူခ်ပ္လဝ္တဲုအိုတ္ရဟာ။ ဟြံေသင္ေတွ္ ဒုင္စအတိုင္ဂွ္ရဟာ။
တၛဲဏအ္ အလုံေကာန္ဍဳင္ဗမာ အလုံေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ မံင္စဿ႘ဒဿံင္ေပဲါ႐ုဲမာဲ အေခါင္အရာမှိဟ္တအ္ သီုဖအိုတ္ရဟာ။ ဟြံေသင္ ေတွ္ ဗီုေဍံဒွ္ ဂတႏူဏအ္ ႏြံဒဿံင္တအ္ဂွ္ ဟြံတီဏီတဲု မိက္ဂြံကႝုေဍံဒွ္အာ ျပဟ္ဟ္ဟာ။ မှိဟ္လႝုမြဲေလဝ္ ဟြံဂံင္ေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ မှိဟ္လႝုမြဲေလဝ္ ဟြံဂံင္ပံက္ပါင္ဂတဂတဏီဟာ။ ပေရင္ဒဒွ္ကိစၥတအ္ ဏအ္ဂွ္ ဟီုဂးဝါတ္ဂါတ္ဒဿံင္တဲု ေသွ္ဒဿံင္ ဆၐိုတ္အယာံမာတ္ မင္ဗႝုမင္ကလင္ဒဿံင္သဿးရ။
ပ႐ူပရာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ေကုာံ အကာဲအရာ အလႝုအသ႘ဍဳင္ကႝု ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ဂွ္ စန္ပေကာံစုတ္မြဲစြံ ဂြံဒွ္မြဲတၿမိပ္မာန္ဂွ္ ဟြံမြဲမံင္ရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ ရဲသဿာေကၜာန္ပေရင္ဂကူ၊ ဘာသာတအ္ဂွ္ ဂြံကေလင္ဓမံက္႐ုပ္ရဵ အာဲကဿာဲဂကူဘာသာဇကုဂြံကီုဂွ္ ဒးေကၜာန္ကႝုျပယာဲ ဒးထၞးအကာဲအရာ နာနာသာ္တဲုမွ ဂြံတတ္ေကၜာံ လၸာ္အာဲကဿာဲဂကူ ဇကုဂြံ၊ ဣဏအ္ဂွ္ေလဝ္ တင္ဝါတ္ဂါတ္ လၸာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ရဲပတိတ္ဒဿံင္ျဇဟတ္တအ္ဂွ္ ဗီုဒးဒုင္စသိုင္ကၜဳင္လဝ္ရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ ဂုဏ္စရာဲဂကူ ဘာသာ၊ ဂုဏ္စရာဲအေခါင္ဝါဒဂကူ၊ ဂုဏ္စရာဲအာဲကဿာဲဂကူ ဗှတ္မလုပ္လဿိဟ္ေထက္ကုႝ ဂုဏ္စရာဲတအ္ဂွ္ ဂြံပည႘ပညပ္ ဂြံဆန္ၐန္ေကၜာန္ဗဒွ္ ေကတ္ဂွ္ ဟြံေလာဲသြာ နာနာသာ္တဲု ဂြံကေလင္ထၞးဟိုတ္ဖႝုမာန္ဂွ္ပၜန္ေလဝ္ အခိင္ဟြံမြဲဏီရ။ ရံင္ကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲဏအ္ပၜန္ဂွ္ေလဝ္ ဟိုတ္ႏူကႝုဟြံတဲုဒွ္ဏီတဲု တပ္ - တၛံက္၊ ဒး - ေဗၜတ္ဂွ္ ဟြံဂံင္ေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ဏီ ကီုရ။ ကႝုဂြံပဲါဗၜးတိတ္အာ ႏူမာဲအလီညိဂွ္ ရာဒနာဏာၐိုတ္ဏအ္ကၜာရ။
ဟိုတ္ကေမၜာန္ဂြံမွာ ဟိုတ္အေခါင္ အရာဂြံမွာ ဗြဲကိုပ္ကၜာဂွ္ ကၜဳင္ႏူစိုတ္ကၜာဟာ ဒွ္ကၜဳင္ႏူကာယ်ဇကုကၜာဟာ ေထက္ကႝုဒး ေကႅင္ပၚပဲါမာန္ ဂၜံင္တရဵဇကုမကြာ္ကႝု အတိုင္ဇကုမရန္တဿံလဝ္ဂွ္ ေသၛာဲကီုၾကပ္ကီု ဇကုဒး ဆိင္ဆေကတ္မာန္ရ။ ၐိုန္ဂွ္ေလဝ္ ပၛံက္ဇကုဒးတတ္ေကၜာံအာဂွ္ တင္ဝါတ္ဂါတ္ႏြံဒဿံင္ ကဆံင္လႝု ဇကုဒးကၜဳိဟ္ ေကတ္ ပႜဲဂၜံင္တရဵ ဇကုကႝု ပေရင္ဘဝဇကုေထက္ရ။
တၛဲဏအ္ ပ႙ုတအ္ေကင္မိင္ကၜဳင္ဒဿံင္ ညးလၛဳႝဂွ္ဟီု အေခတ္လီုဒဿံင္ေဏာင္ဟီုဂွ္ အေခတ္ဂြံလီုဂွ္ မှိဟ္ရပလီု ပေရင္မှိဟ္လီုဒဿံင္တဲု ဟီုစုတ္အေခတ္လီုဟာ၊ ပၜန္ဂတးဒဿံင္ တၛဲဏအ္ဂွ္ အေခတ္ဟာ/မှိဟ္ဟာ၊ အေခတ္ဂွ္ ႏြံကႝု လမ်ဳီဟာ၊ ဟြံမဲြကႝုလမ်ဳီဟာ။ မှိဟ္ဗက္ဒဿံင္ အၾကာအေခတ္တအ္ဂွ္ ဟြံမြဲကႝုလမ်ဳီဟာ ႏြံဒဿံင္ကႝုလမ်ဳီကီုရဟာဂွ္ ပၚပဲါရံင္အိုတ္ညိ။
ဝင္ခိုဟ္ဟ္ဂြံမံက္ဂတဝ္ကၜဳင္ အၾကာဇကုပ႙ုမှိဟ္တအ္မာန္ဂွ္ နကႝုျဇဟတ္စိုတ္ကႝု ျဇဟတ္ကာယ် ဗြဲမတပ္ တးကႝု သြက္မှိဟ္ပရမြဲေဟင္ရ ကႝုဖိုလ္ကႝုဝင္ဘဝပ႙ုမှိဟ္တအ္မာန္။ ပၚပဲါရံင္ၿဇိဳဟ္ဟ္နက္နက္တဲုမၢး သှိင္ၐိုဟ္ ႀသဳိဟ္ကႝု ပေရင္ဓရ္ၐိုဟ္လလမ္တအ္ဂွ္ ဇဿာပ္မှိဟ္မိက္ဂြံဗၵဗၵဲါဒဿံင္ သီုဖအိုတ္ရ။ ဆဂွ္သဿးဟြံေသင္ ပေရင္အလႝုအသ႘ လၱဴမှိဟ္ပၜန္ေလဝ္ မိက္ဂြံ ကလိဂြံဒဿံင္ ဇဿာပ္မှိဟ္ကီုရ။
ဆဂး ပေရင္ကိစၥတအ္ဏအ္ဂွ္ ပၜံင္ ဗၱဳိက္ဝါတ္ဒဿံင္တဲု ပႜဲကႝုဂကူမြဲမြဲဂကူဂွ္ ပေကာံျဇဟတ္ဟြံေကာံ ေလာဲေလာဲေလဝ္ဒွ၊္ ဒုင္ဒဒိုက္ ဟြံမာန္ေလဝ္ဒွ္၊ မိက္ဂြံဗက္စလပၚသာဂွ္ သဿးေလဝ္ဒွ္တဲု ကႝုကႜဳိပ္ညးသၠံ ဟြံမာန္အိုတ္ရ။ သၸဟိုတ္ႏူဒွ္သာ္ဂွ္ရ ဂကူဂြံေကာံ ျဇဟတ္ဂြံည႘ဂွ္ ကၱဳႝဒွ္ဟြံေလာဲသြာဏီရ။ မုဟိုတ္ဂြံစဿ႘ဒဿံင္ကုႝ ဂကူ ေကာံျဇဟတ္ည႘ဂွ္ေရာဟီုဂွ္ ပႜဲကႝုသကၠရာဇ္ ခေရတ္၂၀၁၀ ဏအ္ ဂိတုဂမၜဳိင္ဂွ္ ျပံင္သၜာဲကၜဳင္ ဒဿံင္မြဲဂိတုကႝုမြဲဂိတု လ႘ဠာန္ေဖ်ံဒဿံင္သၢဳတ္သြာတ္ ကႝုညးဍဳင္ကြာန္တအ္ဂွ္ လွာဲဂတးပံက္တဿးကႝု အေခါင္အရာမှိဟ္ေဏာင္ ႏူကႝုဂေကာံအလႝုအသ႘တအ္ လေလာင္ၾတးကၜဳင္ဒဿံင္ပ႐ုိင္ဂွ္ ဂေကာံညးဍဳင္ကြာန္ ရဲသဿာမင္စဿ႘ဒဿံင္ဝါဒ အေခါင္ အရာမှိဟ္တအ္ဂွ္ ဂိုတ္ေကဿာန္ဒဿံင္ သြက္ဂြံလုပ္ဒုင္႐ုဲမာဲ ပေရင္ကဆံင္ဘဝကႝု အေခါင္ဝါဒမှိဟ္တအ္ဂွ္ အလႝုအသ႘တအ္ ဂတးဒဿံင္ေသှာဝ္ ညးမကၱဳႝဒွ္လဝ္ဒုဟ္ ေကၜာန္ လဝ္ကေမၜာန္ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္၊ ဒစႝုဒစးလဝ္ဝါဒ အလႝုအသ႘ပှာန္တအ္ ႏြံဒဿံင္ေတွ္ အလႝုအသ႘တအ္ ဟြံကႝုအေခါင္ လုပ္႐ုဲမာဲရ။ ေကာန္ဍဳင္အရင္ မြဲဂကူ ကႝုမြဲဂကူ၊ ဘာသာဂကူညးကႝုညး ဂၨံဝိုင္သ႘ကၜ႘ ေရင္သၠအ္တဲုမၢး ပေရင္ဂြံဒုင္စသိုင္ အေခါင္အရာဝါဒဂကူဂွ္ ႏြံေအာန္ဒဿံင္တဲု ဘာသာလၛဳႝဂွ္ ဟြံမိက္ဂံါကြာ္တိတ္အာ လပၚဖလာ မာဲဂွ္ရ။ ဂကူဘာသာလၛဳႝဂွ္ ဟြံဒုင္ကႜဳိပ္မၢး ေဒံါဟြံဂြံ ဟီုဂွ္ေလဝ္ ဒးကြာ္တိတ္အာ လပၚဖလာမာဲဂွ္ သီုလှီလှာ္ရ။ ပႜဲေပဲါ႐ုဲမာဲဏအ္ဝြံ ဂကူဘာသာ လၛဳႝလၛဳႝတအ္ဂွ္ ဒွ္ဒဿံင္သံသယ ကႝု ပေရင္ကိစၥတအ္ဏအ္ဂွ္တဲု လကိုတ္ဒဿံင္ စိုတ္ ဗြဲမေဇှာ္ကႝုျဇဟတ္အိုတ္ရ။ ပႜဲကႝု ေပဲါ႐ုဲမာဲဏအ္ဝြံ ေဍံဂြံလုပ္ကႝု ပေရင္ေသှာဝ္ဓဝ္ ဗြဲမဍာံစဿတ္ဂွ္ ကၱဳႝဒွ္ဟြံမာန္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ပၚပဲါလဝ္ဗီုဏအ္ ႏြံဂၜဳိင္ဒဿံင္ရ။
ယြံတၜပညာတအ္ညးဂမၜဳိင္ ပႜဲကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲ အေခါင္ဝါဒမှိဟ္ဟီုဂွ္ အပႜဲဍဳင္ဗမာေတံဂွ္ ႏူကႝုပှာန္ဂၜးတိ အလန္ဒုတိယ လလမ္ဟဲအာတဲု သၸပတမ္ႏူသကၠရာဇ္ဍဳင္ ၁၃၀၆ - ၁၃၀၇ သှာံေတံဂွ္ ေပဲါ႐ုဲမာဲမှဳံကႝု ဗဗြဲဓဝ္ဍာံစဿတ္ဂွ္ ဟြံေကင္ဆႝုကၜဳင္မြဲေလွ္ ဏီရ။ ဆဂွ္သဿးဟြံေသင္ ႏူအစသကၠရာဇ္ ဍဳင္ (၁၃၅၀)သှာံ လအ္ကၜဳင္ပြဳိင္ (၂၂) သှာံ၊ တၛဲဏအ္သကၠရာဇ္ဍဳင္ကၜဳင္စိုပ္ (၁၃၇၂)သှာံရဂွ္ အလႝုအသ႘ပှာန္တအ္ လေလာင ္ၾတးကႝုတုိန္ရမ်ာင္ ေကၜာန္ဗဒွ္ေပဲါ႐ုဲမာဲဟီုဂွ္ သြက္ေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ ဂြံကလိဂြံဓဝ္ပၚပဲါဂွ္ ေသွ္တဵဒဿံင္ ဗြဲမေဇှာ္ကႝုျဇဟတ္ဏီရ။ အၾကာပြဳိင္ (၂၂)သှာံေလာန္ကၜဳင္ေတံဂွ္ ေပဲါ႐ုဲမာဲ ၐိုန္ရမံက္ဂတဝ္လဝ္ ႏြံဒဿံင္ကီုေလဝ္ ဒှာဲဂြံပေတွ္ေစွ္စိုတ္ဂြံ၊ ဒှာဲဂြံႏြံကႝုဗဗြဲဓဝ္ ပေရင္ဍာံဍာံျပျပဂွ္ ဟြံေကင္ မံက္ဂတဝ္ကၜဳင္လဝ္ တဲုတဲုမံင္ရ။
တၛဲဏအ္ ဂေကာံေကာန္ဍဳင္အရင္ သဿာရပ္လြဟ္ေကာန္ပၜန္ဂတး လၛဳႝလၛဳႝတအ္ဂွ္ ဟြံပေတွ္ေစွ္စိုတ္ကႝု အလႝုအသ႘ပှာန္ဗမာတအ္တဲု သြက္ဂြံလုပ္႐ုဲမာဲဂွ္ ဟြံေဖ်ံစိုတ္တဲု ပေကာံျဇဟတ္ပှာန္ ပၜံင္ဗၱဳိက္ ေကတ္ကႝုလြဟ္ ေဏာင္ ဗီုဏအ္ေလဝ္ ျဗဳကညာင္ဒဿံင္ မှဳံတဵကီုရ။ မုဟိုတ္ ညးတအ္ဂြံဟီုဂလာန္ သာ္ဏအ္ေရာဟီုဂွ္ ပႜဲကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲဝြံ ေကာန္ဍဳင္အရင္ဂမၜဳိင္တအ္ ပေရင္ဒးဒုင္တးပဲါတအ္ဂွ္ ဂၜဳိင္ေလာန္အာတဲု သြက္ဂြံဒွ္ ေပဲါ႐ုဲမာဲတပ္တပ္တးတးဂွ္ ဒွ္ဟြံမာန္ပုဟ္ ညးတအ္ေစွ္စိုတ္သာ္ဏအ္တဲု သြက္ဂြံလုပ္႐ုဲမာဲဂွ္ ညးတအ္ဟြံ ပတိတ္ျဇဟတ္ရ။ ယြံေကာန္ဍဳင္ကြာန္ ေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ညးဂမၜဳိင္ ပေရင္ပှာန္ကီု၊ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ကီု၊ ပေရင္ဘာသာဂကူကီု ပႜဲအရာဒးပၜံင္ကဆံင္ဝါဒ ဂမၜဳိင္တံဂွ္ ဒးစြံသတိကႝုအကာဲအရာ ျပယာဲအလီ၊ ဒးစြံသတိကႝု အကာဲအရာျပယာဲ ကဿာတ္လဒႝုကေတာဝ္မတ္တံရ။ ပႜဲကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲ(၂၀၁၀)ဏအ္ဂွ္ အလႝုအသ႘ပှာန္ဗဿာတအ္ ဂြံဂြံသၜးပြးေကၜံ အေခါင္အရာေပင္င္ကႝု ကုညးဍဳင္ကြာန္ကီု ကုေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ဗြဲစဿတ္ဂွ္ တန္ဒွ္ဟြံ မာန္ပုဟ္။
မုဟိုတ္ေရာဟီုဂွ္ ပႜဲအကာဲအရာ မမံက္ဒဿံင္တၛဲဏအ္ဂွ္ လပၚပှာန္အလႝုအသ႘တအ္ဂွ္ နာဲတုင္ျဇဳင္ေကတ္ တာလ်ဳိင္တဲု သၸစှးပှာန္ လုပ္ၿပဳိင္ပကာန္႐ုဲမာဲရ။ ပႜဲကႝုေသှာဝ္ဥပေဒသဇုိင္ ဒက္ပတန္ဍဳင္ (၂၀၀၈)ဂွ္ပၜန္ေလဝ္ ပှာန္တံဂြံလဝ္ဒှာဲ(၂၅)တဿံကၜံရ။ တှဟ္ျခာႏူဂွ္ပၜန္ ပႜဲလၱဴေကာန္ဍဳင္ကြာန္တအ္ဂွ္ ၐိုတ္သဿဟ္အေစာမ္ ေဍံတအ္ကေလင္ ဘပဠေကတ္ညိပၜန္မၢး ေဍံတအ္ဒးမာန္ေဏာင္ဂွ္ ေဍံတအ္ေဖ်ံလဝ္စိုတ္ သာ္ဏအ္ႏြံရ။
တၛဲဏအ္ ပ႙ုတအ္ကေလင္ရံင္ေကတ္ကႝု အကာဲအရာပေရင္ဖန္ဖက္ အလႝုအသ႘ပှာန္တအ္ ကဿာတ္ဒဿံင္ ကေတာဝ္မတ္ ေကာန္ဍဳင္ကြာန္တအ္၊ ေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ နာနာသာ္တဲု သြက္ဂြံေဝင္အာ သဘင္သ႘ကၜ႘မြဲ ကေရာံ ဗြဲမေစွ္စိုတ္ဂွ္ ဒွ္မာန္မံင္ဏီဟာ။ ဗှတ္တဲုတဲုကၜဳင္ေတံဂွ္ ဗီုအလႝုအသ႘တအ္ဟီုဂွ္ အလႝုအသ႘တအ္ ဟြံေကၜာန္ပုဟ္ ဗီုအလႝုအသ႘တအ္ မိက္ဂြံေကၜာန္ဂွ္ အလႝုအသ႘တအ္ ေကင္ဟီုလဝ္ ဟြံမဲြဏီရ။ တၛဲဏအ္ေလဝ္ ကေမၜာန္တအ္ဏအ္ ဒှာဲေယာင္ယာတအ္ဂွ္ ဒးဒုင္တဵဗြဲမဂၜဳိင္ေဏာင္ဂွ္ ေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ ေဖက္တဵအိုတ္ရ။
ယြံဂေကာံပၚပဲါ အကာဲအရာပေရင္ဍဳင္ကြာန္တအ္ညးဂမၜဳိင္ အလုႝအသ႘ပှာန္ဍဳင္ဗမာတၛဲဏအ္ဂွ္ သၸဟိုတ္ႏူကႝု ဂေကာံဂၜးကဝ္တအ္ ရံင္ညာတ္ကၜဳင္ဒုဟ္ဒန္ ပေရင္ေဍံတအ္ဍဳႝဍဳိက္ ကဿာတ္လဒႝုလဝ္ အေခါင္အရာမှိဟ္ ဓဇန္ၐက္ေလာန္ႏူ ေသှာဝ္ေသှာတ္ေလာန္တဲု ညံင္ရဵညးဂၜးတိတအ္ ဂြံကေလင္အီတၛက္ကႝု ေဍံတအ္မာန္ဂွ္ ေဍံတအ္ တက္ျပယာဲကႝု ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ကီု၊ ေဍံတအ္တက္ျပယာဲကႝု ေကာန္ဍဳင္အရင္ကီုတုဲ ပ႙ုဒး႐ုဲမာဲေဏာင္ ေဍံတအ္ျဗဳကညာင္ေထာံ ၐိုတ္ဏအ္ရ။ ညံင္ရဵဂြံဒွ္ သြက္အေခါင္သၜးပြး လၱဴေကာန္ဍဳင္ကြာန္ လၱဴေကာန္ဍဳင္အရင္ဂွ္ ဒးကေလင္ပၚပဲါမံင္ ၿဇဳိဟ္ဟ္နက္က္ဏီရ။ ေပဲါ႐ုဲမာဲအေခါင္အရာ ဝါဒမှိဟ္ဟီုဂွ္ ပေရင္ပြ႘ဗြဳိင္ ပႜဲဍဳင္ကႝုမၛးဍဳင္ဂွ္ ပၚျခာဒဿံင္ညးသၠအ္ ညးမြဲေတွ္ မြဲဗီုရ။ ဂေကာံပိုင္လဝ္ဍဳင္ဂွ္ ဘပဠဂြံနာနာသာ္ရ။ ဂေကာံဒးလုပ္ပၜံင္မာဲ ႏူမၛးအလုႝအသ႘ မၛးဍဳင္ေဇှာ္ဂွ္ ဆၐိုတ္ပေတွ္ကမ္ဖႝုကႝု ပေတွ္စဘာသာဂကူဇကုရ။ ကာလေပဲါအလီ ျပံက္လုပ္ ကၜဳင္မၢးေတွ္ သြက္ဂြံမင္စဿ႘စလၸာ္ဇကုဂွ္ ႏြံတဵမံင္ဏီဟာ ကူခ်ပ္ရံင္အိုတ္ညိ။
ပေရင္ပေတွ္ကႝု ဓရ္ဍာံစဿတ္ဂွ္ ယဝ္ရဟြံသဿဟ္ရထကႝု ပေရင္ကေမၜာန္တအ္မၢးေတွ္ ဗီုလုႝဂၥာန္ဂၥာန္ရ သြက္ပေရင္ဘဝဇကု သြက္ အေခါင္အရာဇကု ဂြံဍန္ျဂက္ရႏြံ။ သြက္ဂကူဘာသာဇကု ဂြံသၜဲလး အဓါန္ဂတဂွ္ လၸမင္စဿ႘စရ။ ေၾကပ္ျဂတ္ေစွ္မာန္ေဏာင္ဂွ္ ဗီုဏအ္ေလဝ္ ကၱဳႝဒွ္ဂြံမံင္ကီုရ။
ဟိုတ္ဂွ္ရ ယြံေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ ေပဲါၿပဳိင္ပကာန္ေဝင္ဇွ်င္ လံင္ၾသန္ဂွ္ ေဝင္ေကတ္နကႝုနဲအလီဟီုဂွ္ေလဝ္ ကလင္စဂြံမံင္ဏီရ။ ေပဲါၿပဳိင္ပကာန္႐ုဲမာဲ အေခါင္အရာမှိဟ္ဟီုဂွ္ ဒးေဝင္ေကတ္နဲအလီ နဲဘပဠေဏာင္ ယဝ္ဒွ္သာ္ဏအ္မၢးေတွ္ ဂကူဘာသာလၛဳႝလၛဳႝဂွ္ကီု ေကာန္ဍဳင္အရင္ ညးမလုပ္ပၜံင္႐ုဲမာဲတအ္ဂမၜဳိင္ကီု ဗီုလႝုဂြံ ကေလင္ဟီု ေလၵာဝ္ဝိုင္မာန္ေရာဂွ္ ကူခ်ပ္လဝ္တဲုအိုတ္ရဟာ။ ဟြံေသင္ေတွ္ ဒုင္စအတိုင္ဂွ္ရဟာ။
တၛဲဏအ္ အလုံေကာန္ဍဳင္ဗမာ အလုံေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ မံင္စဿ႘ဒဿံင္ေပဲါ႐ုဲမာဲ အေခါင္အရာမှိဟ္တအ္ သီုဖအိုတ္ရဟာ။ ဟြံေသင္ ေတွ္ ဗီုေဍံဒွ္ ဂတႏူဏအ္ ႏြံဒဿံင္တအ္ဂွ္ ဟြံတီဏီတဲု မိက္ဂြံကႝုေဍံဒွ္အာ ျပဟ္ဟ္ဟာ။ မှိဟ္လႝုမြဲေလဝ္ ဟြံဂံင္ေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ မှိဟ္လႝုမြဲေလဝ္ ဟြံဂံင္ပံက္ပါင္ဂတဂတဏီဟာ။ ပေရင္ဒဒွ္ကိစၥတအ္ ဏအ္ဂွ္ ဟီုဂးဝါတ္ဂါတ္ဒဿံင္တဲု ေသွ္ဒဿံင္ ဆၐိုတ္အယာံမာတ္ မင္ဗႝုမင္ကလင္ဒဿံင္သဿးရ။
ပ႐ူပရာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ေကုာံ အကာဲအရာ အလႝုအသ႘ဍဳင္ကႝု ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ဂွ္ စန္ပေကာံစုတ္မြဲစြံ ဂြံဒွ္မြဲတၿမိပ္မာန္ဂွ္ ဟြံမြဲမံင္ရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ ရဲသဿာေကၜာန္ပေရင္ဂကူ၊ ဘာသာတအ္ဂွ္ ဂြံကေလင္ဓမံက္႐ုပ္ရဵ အာဲကဿာဲဂကူဘာသာဇကုဂြံကီုဂွ္ ဒးေကၜာန္ကႝုျပယာဲ ဒးထၞးအကာဲအရာ နာနာသာ္တဲုမွ ဂြံတတ္ေကၜာံ လၸာ္အာဲကဿာဲဂကူ ဇကုဂြံ၊ ဣဏအ္ဂွ္ေလဝ္ တင္ဝါတ္ဂါတ္ လၸာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ရဲပတိတ္ဒဿံင္ျဇဟတ္တအ္ဂွ္ ဗီုဒးဒုင္စသိုင္ကၜဳင္လဝ္ရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ ဂုဏ္စရာဲဂကူ ဘာသာ၊ ဂုဏ္စရာဲအေခါင္ဝါဒဂကူ၊ ဂုဏ္စရာဲအာဲကဿာဲဂကူ ဗှတ္မလုပ္လဿိဟ္ေထက္ကုႝ ဂုဏ္စရာဲတအ္ဂွ္ ဂြံပည႘ပညပ္ ဂြံဆန္ၐန္ေကၜာန္ဗဒွ္ ေကတ္ဂွ္ ဟြံေလာဲသြာ နာနာသာ္တဲု ဂြံကေလင္ထၞးဟိုတ္ဖႝုမာန္ဂွ္ပၜန္ေလဝ္ အခိင္ဟြံမြဲဏီရ။ ရံင္ကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲဏအ္ပၜန္ဂွ္ေလဝ္ ဟိုတ္ႏူကႝုဟြံတဲုဒွ္ဏီတဲု တပ္ - တၛံက္၊ ဒး - ေဗၜတ္ဂွ္ ဟြံဂံင္ေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ဏီ ကီုရ။ ကႝုဂြံပဲါဗၜးတိတ္အာ ႏူမာဲအလီညိဂွ္ ရာဒနာဏာၐိုတ္ဏအ္ကၜာရ။
ရာမညေထက္လြ႘
(ဂ်ာေနဝ္ေခတ္ပ႙ု ေလဿင္(၅၉)၊ ဂိတုေသက္ေတန္ဗာ၊ သှာံ ၂၀၁၀)
(ဂ်ာေနဝ္ေခတ္ပ႙ု ေလဿင္(၅၉)၊ ဂိတုေသက္ေတန္ဗာ၊ သှာံ ၂၀၁၀)
0 တၜ ဟီုဂလာန္ပၚပဲါလဝ္ ဒှာဲဏအ္ရ:
Post a Comment