ဂကူမြဲမြဲ အခိင္စိုပ္မံင္ သဿဝ္တဲဂကူညးတှဟ္မၢး ရပ္စပ္စကာ မအေရဝ္ေဝါဟာ ဝံသာႏုရကၡိတဏံဂၜိဳင္ရ။ ပႜဲေခတ္ေအဂၤလိက္ အုပ္ဓုပ္ကၜဳင္ဍဳင္ဗဿာ၊ အေဃာ႐ုန္ဂစာန္ဒဿံင္ ညံင္ေသၢာံဂြံဗၜးၐး ႏူတဲေအဂၤလိက္ဂွ္ေလဝ္ စကာကၜဳင္ေဝါဟာဏံ လွဲလွဲလးလးဂွ္ ေသၢာံဆုႝေကတ္ရ။ ဂကူစိုပ္သဿဝ္တဲဂကူညးတှဟ္ (ေကာ္) ဂကူဒွ္မံင္ ဍိက္ဂွ္ ေကၜံကၜက္ေလာဲသြာရ။ ဟိုတ္ႏူသာ္ဝြံတုဲ ညးမဂြိင္ကုႝ ဂကူကၜက္တံဂွ္ ကုႝကၜဳင္သတိကုႝ ဂကူညးတံ သြက္ေသၢာံမင္မြဲ ဂကူအိုတ္ရ။
'ဝံသာႏုရကၡိတ' ဝြံ ဒွ္ေဝါဟာပါဠိမြဲတုဲ ျဇိဳဟ္နက္ဗြဲမေလာန္ ရ။ ႏြံကုႝအဓိပၸါယ္ေလာန္တုဲ ေလဿာဝ္လေယ်ာဝ္ကုႝ ဂၜမ္စိုတ္ညးသပၸဳရိုဟ္ တံရ။ (ဝံသာႏုရကၡိတ = ဝံသ+အႏု+ရကၡိတ) = (ဝံသ = ေတှာဝ္ ဒေတာဝ္ ဂကူ၊ အႏု = ေလဿင္ေလဿင္ လဿိဳန္၊ ရကၡိတ = ညးမင္မြဲ စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲ) ဝံသာႏုရကၡိတ = ညးမှံဳကုႝစိုတ္ဓါတ္ မင္မြဲဂကူလဿိဳန္ရ။
ပႜဲလိက္ကှပ္ကုႝပညာ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္တံေလဝ္ စိုတ္ဓါတ္ ဆာန္ဂကူဂွ္ ဒွ္စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူလဿိဳန္ေရာင္ ပံက္လဝ္အဓိပၸါယ္ရ။ ဆအယာံမာတ္ ဗိုက္လတက္ က်ိဳင္က်ဝ္ကယ်ိဳင္မန္ ထိင္ဒဝ္ေယန္ သှာင္ဂကူမန္တံဂွ္ ေကာ္ခဵစ စိုတ္ဓါတ္ဆာန္ဂကူ ဍိဳက္ဍိဳက္ေပင္ေပင္ ဟြံမာန္ဏီတုဲ ယဝ္ညးမြဲမြဲ၊ ဂကူမြဲမြဲ ကဿာတ္လဒုႝကၜဳင္ အေခါင္အရာ ေကာန္ဂကူဇကုမၢး စုႝကုႝလမ်ီဳအိုတ္ ဂံင္တဝ္ေစှဟ္ ဂံင္လုပ္ေပါဲဗတိုက္ သြက္အေခါင္အရာ ေကာန္ဂကူဇကုဂွ္ေဟင္ ေကာ္ခဵစ စိုတ္ဓါတ္ဆာန္ ဂကူေရာင္ ထပ္ပံက္လဝ္ အဓိပၸါယ္ပၜန္ရ။
အတိုင္ပြံက္အဓိပၸါယ္ စိုတ္ဓါတ္ဆာန္ဂကူဏံ ဂြံယုႝဒုင္ေကတ္ မာန္ဂွ္ သြက္ညးဓမၼတာမြဲ ဝါတ္ဂါတ္ဗြဲမေလာန္ရ။ ညံင္ဂြံဒုင္ဂိုင္ေကတ္ မာန္ဂွ္ ညးတီတာလ်ိဳင္တံေဟင္ ဒးေရင္တၜဳင္ဖန္ဇန္ ဟုီတြံစန္ဒက္ရ။ ေပှာဝ္ကုႝသတ္မှံဳ လတူလိုက္ဏံဝြံ သတ္မှိဟ္ဂွ္ ဒွ္သတ္မှံဳကုႝ လညာတ္ ညာဏ္ပညာ ဗဟုသုတလႈင္အိုတ္ရ။ ဟိုတ္ႏူလညာတ္ပညာ ဗဟုသုတလႈင္အိုတ္ဂွ္ရ ပႜဲအရာသၜးအတၱ ဂၜာဲသၛ႘ဒတုဲျမေမာဝ္လိုက္ကုီ ပႜဲအရာဂၜာဲသၛ႘ဂုဏ္ဖုႝ ပူဂုႝဇကုကုီတံဂွ္ေလဝ္ ေလာန္ကာဲေလပ္ရ။ မှိဟ္လုႝမြဲဟြံဟုီ စိုတ္ဗက္ဍာ္သာႏြံရ။ စိုတ္ဗက္ဍာ္သာဂွ္ အခိင္ဟြံရုဲ ဒှာဲဟြံရုဲ လေယ်ာဝ္ဗက္လုပ္ကၜဳင္ ပႜဲပု႙မှိဟ္တံ ေလာဲသြာရ။ စိုတ္ဏံဂွ္ ဒးထိင္ဒဝ္ နကုႝလညာတ္သမၱီမှိဟ္ပၜန္ရ။
စပ္ကုႝလညာတ္စိုတ္ဓါတ္ဆာန္ဂကူ စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူဏံတုဲ လညာတ္နာနာ တင္ဒုင္ဂိုင္ေကတ္နာနာႏြံမံင္ဂွ္ ေသၢာံဆုႝေကတ္ရ။ လၛႝဳတံဂွ္ ထိင္ဒဝ္မင္မြဲေယန္သှာင္ဇကု၊ လၛႝဳတံဂွ္ ထိင္ဒဝ္မင္မြဲ အေရဝ္၊ လိက္ပတ္ဇကု၊ လၛႝဳတံဂွ္ တဝ္ေစှဟ္သြက္ေသၢာံကေလင္ကလိဂြံ အဝုႝၾသ ဇာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဇကုအိုတ္ရ။ ညးတံအိုႆုီဂွ္ မှံဳကုႝစိုတ္ဓါတ္ဆာန္ ဂကူ စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူ ဗုီျပင္တှဟ္ျခာေရာင္ ဟုီဂးမာန္ရ။
ျခာဟြံလအ္ဏီဂွ္ မန္ႏြံပယ်ႝဳဍဳင္ေသံတံ ထံက္ထၞးလတူမန္ စိုပ္ဍဳင္ပလိုတ္တံ စပ္ကုႝပေရင္မင္မြဲဂကူ ပႜဲလပွ္က်ာမန္နိတ္(မဵနနေတ)ရ။ မန္စိုပ္ဍဳင္ပလိုတ္တံေလဝ္ ကေလင္ေခၜဝ္သွ္ ထံက္ထၞးးနင္ကုႝ ပေရင္မန္ ဍဳင္ေသံ၊ မန္ဍဳင္မန္တံရ။ ဗုီညးကုႝညး ဒးမံင္သုီဖအိုတ္ကုီရ။ အိုတ္ ေကှာတ္ဂွ္ ပတဝ္ဏာကႜိဳပ္ လပၚဂကူဟြံမြဲကုႝဍဳင္တုဲ ဒးဒွ္ကၜဳင္သာ္ ဏံေဏာဝ္ ပတိတ္ကၜဳင္သြဟ္ ေလာဲေလာဲအိုတ္ရ။ ဟြံဒုင္ကႜိဳပ္တုဲ ပဲါဓေလတ္ကၜဳင္အိုတ္ရ။
ပေရင္ပၚပÌ ဟုီမဂးဂွ္ သြက္ညးဟြံဒုင္ပၚပÌတံ ဒွ္ကေမၜာန္ေလာဲ သြာမြဲရ။ ၐိုန္ဂွ္ေလဝ္ ဂြံဒွ္ပေရင္ပၚပÌ ဂၜာဲသြဟ္မြဲဂွ္ ဝါတ္ဂါတ္ေလာန္ရ။ ပေရင္ပၚပÌဂၜာဲသြဟ္ဂွ္ ဒးဒွ္သၜဒေကဝ္မြဲရ။ ပႜဲညးပၚပÌကုီ၊ ပႜဲညးဒးဒုင္ပၚပÌ ကုီ တာလ်ိဳင္ႏြံသုီၐါလပၚရ။ လၛႝဳတံဂွ္ မိက္ဂြံပှဳက္ဗၵန္ တင္ေယာင္ယာ ဇကု ဒုဟ္ဒဏ္ဇကုတုဲ ပတိုန္ဒုဟ္ ပၚပÌညးတှဟ္ရ။ ဣဏံဂွ္ ဒွ္ပေရင္ပၚပÌ ဂၜာဲသြဟ္ ဟြံေသင္ရ။ ေကာ္ခဵစ ပၚပÌေဖ်ံကဝုရ။
သၸပတံႏူဍဳင္ဟံသာဝတ႘လုီေတံတုဲ ပု႙ဂကူမန္ ဗြဲမဂၜိဳင္တံ ဒဵစိုပ္ အာဍဳင္ေသံအိုတ္ရ။ မန္စိုပ္ဍဳင္ေသံတံဂွ္ ဒးဒုင္ဓလုီကၜဳင္ကုႝ ဂကူေသံတံ အိုတ္တုဲ လဿဳဟ္မန္ဍဳင္ေသံတံ ေကၜံကၜက္ကၜဳင္အိုတ္ရ။ ဆညးေဇှာ္ဗ်ဳထဵ တံေဟင္ ဟုီအေရဝ္မန္ေလပ္ဂွ္ ေသၢာံဆုႝေကတ္ရ။ တုပ္တဵသာ္ဂွ္ကုီ ေလာန္ကၜဳင္ ၐိုတ္ (၆၀) သှာံေတံဂွ္ ဟိုတ္ႏူပေရင္ဍဳင္ကြာန္ အပႜဲဍဳင္ဗဿာ ယႈက္ထုဲတုဲ က်ာ္ေဇှာ္အာစာတၜဝကၤမြဲဟာန္ ေကုာံ ဒါယကာဂမၜိဳင္ နကုႝကြ႘ဂၜဵ (၁၉၉) ဖႜိဳက္ ပါဲဒဵပှာန္တုဲ ပၱန္ကၜဳင္ကြာန္ဝကၤ ပႜဲဍဳင္ေသံရ။ လဿဳဟ္ဂြံဆၐိုတ္ ၐါေတှာဝ္ေဟင္ကုီေလဝ္ ေကာန္ငၛာ္မန္ကြာန္ဝကၤတံ ဂြံဟုီအေရဝ္မန္ေပင္င္ဂွ္ ေအာန္ေလာန္ေေကြံရ။
မန္ဒဵပှာန္ ေခတ္ဟံသာဝတ႘လုီ စိုပ္ဍဳင္ေသံတံဂွ္ အပႜဲပြိဳင္ (၂၅၀) သှာံ ေကၜံကၜက္ကၜဳင္အိုတ္တုဲ မန္ဒဵပှာန္ ေခတ္ဍဳင္ဗဿာ စဂြံ ဗၜးၐး စိုပ္ဍဳင္ေသံတံဂွ္ အပႜဲပြိဳင္ (၆၀) သှာံေဟင္ ေညာန္ကုႝေကၜံကၜက္ အိုတ္ရ။ ပု႙ဟုီေလာဲေလာဲမဂး ဟိုတ္ႏူစိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူ ဟြံႁဇိဟ္နက္တုဲ ေသံတံ ငၛိတ္ကမၜက္ေထာံေရာင္ ဟုီမာန္ရ။
မန္မှံဳအပႜဲဍဳင္မန္တအ္ဂွ္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဒးဒုင္ဇုီကပိုက္ ကၜဳင္ကုႝ ပေရင္ဍႝဳဍိဳက္ကဿာတ္လဒုႝ အေခါင္အရာ နာနာသာ္ကုီေလဝ္ စုႝကုႝအခိင္လဿဳဟ္ ထိင္ဒဝ္မင္မြဲကၜဳင္ အေရဝ၊္ လိက္ပတ္၊ ေယန္သှာင္ ဗိုန္ဗိုန္ဗတ္ဗတ္မာန္ဂွ္ ေသၢာံဆုႝေကတ္ရ။ ဂကူမြဲမြဲဂွ္ ဟိုတ္ႏူဂကူညးတှဟ္ ဍႝဳဍိဳက္ကဿာတ္လဒုႝတုဲ ေကၜံကၜက္ကၜဳင္ဂွ္ ၐိုန္ႏြံတဵကုီေလဝ္ ဟိုတ္ႏူဂြံကၜဳင္ အေခါင္အရာ အၾကာဂကူညးတှဟ္တုဲ ေကၜံကၜက္အာဂွ္ ေသၢာံဆုႝ ေကတ္ဂၜိဳင္ရ။
အခိင္ေဟတ္တလာ ဂြံအဝုႝေတံ ညးတံဂစိုတ္ကမၜက္ကၜဳင္ ဂကူဂ်ဴ (၆) ျပေကာဋိကိုဋ္ရ။ အခိင္ေတံဂွ္ ေကာန္ဂကူဂ်ဴတံ ဟြံမြဲကုႝဍဳင္ဏီရ။ ၐိုန္ဂွ္ေလဝ္ ဂကူဂ်ဴတံ ဟြံေကၜံကၜက္အာ လတူဂၜး တိဏံရ။ ဆဂွ္သဿးဟြံေသင္ ဟိုတ္ႏူဒးဒုင္ဂစိုတ္ကမၜက္ဂွ္ရ ေကာန္ဂကူ ဂ်ဴတံ ဂြံကၜဳင္ဓရ္သတိတုဲ ပတန္ကၜဳင္ ဍဳင္ေအႆေရမာန္ရ။ ေခတ္ဟံ သာဝတီလုီေတံ ဂကူမန္တံေလဝ္ ဒးဒုင္ဂစိုတ္ကမၜက္ကၜဳင္ကုႝ သဿိင္ဗဿာ အံင္ေဇယ် ရုိဟ္လဿိဟ္ဟြံမာန္ရ။ ၐိုန္ဂွ္ေလဝ္ ဂကူမန္ဂွ္ ဟြံေကၜံကၜက္ အာရ။ ဒဿာႏူဒဵပှာန္ စိုပ္အာဌာန္ ဍဳင္ညးတှဟ္တံေဟင္ မဒးေကၜံကၜက္ အာအိုတ္ရ။
ဂကူမြဲမြဲ ဂြံေကၜံကၜက္အာဟုီဂွ္ ပႜဲေကာန္ဂကူဂွ္ မပၱံကုႝ ရပ္ဂိုင္ လဝ္ ဝါဒေကာန္ဂကူ ဟြံမြဲကုီ၊ ညးအာဂတပၜတရဵ ခ်ိဳတ္ခ်ိဳတ္ပၜိဳတ္ပၜိဳတ္ ဟြံမြဲကုီ၊ စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူ ဟြံႁဇိဟ္နက္ကုီ၊ အဝုႝအလုႝအသ႘ဇကု ဟြံမြဲတုဲ အေထင္ေဇှာ္ကုႝ ဂကူညးတှဟ္ ဗက္စဍာ္သာကုီ၊ ဟိုတ္ႏူေခတ္ ကာလကုီတံဂွ္ ေသၢာံဆုႝေကတ္မာန္ရ။
မန္ဍဳင္ေသံဗ်ဳထဵတံဂွ္ ၐိုန္ရညးတံဟုီမံင္ ညးတံကေလင္စဵ ဍဳင္ဟံသာဝတ႘ကုီေလဝ္ ဒွ္မံင္သြပ္လၸအ္ေဟင္ရ။ သြက္ေသၢာံကေလင္စဵ ဍဳင္မိတိမညးတံပၜန္ဂွ္ ဒွ္ဝါတ္ေလာန္ေဟင္ေဟင္ရ။ ညးတံဂွ္ ဒွ္ညးမင္စဿ႘ေဟင္ရ။ သြက္ေသၢာံကေလင္စဵမာန္ ညးတံဂစာန္ေကၜာန္ ဟြံမာန္အိုတ္အေစာန္ရ။ ဍဳင္ေသံဂွ္ အေခါင္အရာခိုဟ္ သြက္ညးတံတုဲ ညးတံဟြံမိက္ဒုင္ဒဒိုက္ ဟြံမိက္ပၜဳပ္ကႜဟ္ သြက္ဗၜးၐးဂကူမန္ ဒွ္ေလပ္ရ။ ေကာန္ဇာတ္ညးတံေလဝ္ ပု႙စဿ႘စေကြံေကြံ ဟြံဂြံရ။ ျပဟ္ကုႝလဇုဲဂွ္ ဒးေကၜံကၜက္အာမာန္ေရာင္။ တုပ္တဵသာ္ဂွ္ကုီ မန္ကြာန္ဝကၤတံေလဝ္ ျခာဟြံလအ္ လၛဳအာကုႝ ညးဟုီအေရဝ္မန္ မာန္ဒဿံင္ကီုေရာင္။
ျခာဟြံလအ္ဏီဂွ္ ဂေကာံညးျဗဵမန္ ဍဳင္နာနာတံ ပံင္ေကာံ ပတိတ္လိက္လေလာင္ၾတးမြဲတှး ပႜဲတၛဲညးျဗဵမန္တုဲ အာတ္မိက္လဝ္ အလုႝ အသ႘ပှာန္ ညံင္ေသၢာံေဒံါကုႝ ရပ္စပ္စကာမံင္ ဝါဒႏွဵဆီ အၾကာဂကူမန္၊ ညံင္ေသၢာံသီရုပ္ကုႝ ဒပ္ပှာန္သၜဲပတိတ္လဝ္ အပႜဲေဒသ ရးမန္တံကုီရ။
အၾကာတိဍာ္ေကာန္ဂကူမန္ပု႙တံဂွ္ ေကာန္လိင္ဂကူဗဿာတံ ဂၜိဳင္ကုႝလက္ လုပ္ထပက္ေကတ္မံင္ဒှာဲဂွ္ ပု႙ဂြံဆုႝေကတ္ နမတ္ရ။ လကၠရဵ ေကာန္လိင္ဂကူဗဿာတံဂွ္ ဒပ္ပှာန္ဗဿာတံ ကုႝလဝ္ဂုီကၜီဳတုဲ ေဖ်ံလဝ္အစ႘ အဇန္ဍာ္ဇမၜိင္ သြက္ေသၢာံငၛိတ္ကမၜက္ ဂကူမန္ရ။ စပ္ကုႝ ပြအလုႝအသ႘ ပှာန္တံ ေကၜာန္သၸမံင္တံဂွ္ ဘပဠမံင္ ဂုီကၜီဳေကာန္ဂကူမန္တုဲ စမ္ ၐတ္မံင္ စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူ အပႜဲေကာန္ဂကူမန္တံရ။
သၛ႘ရံင္တင္လတူဂမၜိဳင္တုဲ ပု႙ေကာန္ဂကူမန္တံဂွ္ အခိင္ဏံ အဲဒး၊ ညးေဗၜတ္ ပတိုန္မံင္ဒုဟ္ ညးသကအ္ ဟြံေထက္ရ၊ စှးဒးပတိုန္ဒုဟ္ ညးသကအ္ဂွ္ စြံစိုတ္ဂၜိင္ဂၜိင္ေသၛာဲေသၛာဲတုဲ ဒးကေလင္သၛ႘ဂၜိပ္ အကာဲအရာ ပကတိေကာန္ဂကူဇကု ကတုႝဒွ္မံင္ဂွ္တုဲ ဒးပႛဳင္ထၞး တပ္တးဂၜံင္တရဵ သြက္အနာဂတ္ ေကာန္ဂကူဇကုရ။
မန္ဍဳင္ေသံတံဂွ္ လဿဳဟ္ေကၜံကၜက္အာ ၾကပ္အိုတ္ရ၊ မန္ကြာန္ ဝကၤ၊ မန္စိုပ္ဍဳင္ပလိုတ္တအ္ေလဝ္ အနာဂတ္ဂတဏံပၜန္မဂး ဒး ေကၜံကၜက္အာမာန္မံင္ေရာင္။ ၐိုန္ဂွ္ေလဝ္ ညးမင္မြဲဂကူတံဂွ္ ရံင္ကုႝအကာဲအရာ ကတုႝဒွ္မံင္ဂွ္တုဲ စိုတ္ဓါတ္ေစွ္အာ ဟြံဂြံရ။ ဇကုဇကုဂွ္ ဇကုဒုင္ဂိုင္ေကတ္လဝ္ ညးမင္မြဲဂကူမြဲေရာင္မၢး အကာဲအရာေကာန္ဂကူဇကု ၐိုတ္ကဆံင္လုႝစိုပ္စိုပ္ ၐိုတ္လုႝ ေၾကပ္ျဂတ္ေၾကပ္ျဂတ္ ဒးဆက္ပေလဝ္ပေလတ္ ဒုင္ခ႘အာ သြက္ဒတုဲဖုႝ ေကာန္ဂကူဇကုရ။ ဣဝြံဂွ္ ဒွ္တာလ်ိဳင္ ညးမင္မြဲဂကူေရာင္။ အိုတ္ေကှာတ္ဒးဟုီမၢး ပႜဲညးတီတာလ်ိဳင္တံဂွ္ တာလ်ိဳင္ႏြံေရာင္။ ညးေကၜာန္ဒတုဲဖုႝ သြက္ဂကူတံဂွ္ ဒွ္ညးပၱံပါရမ႘ေရာင္ မမိက္သၢးရ။
'ဝံသာႏုရကၡိတ' ဝြံ ဒွ္ေဝါဟာပါဠိမြဲတုဲ ျဇိဳဟ္နက္ဗြဲမေလာန္ ရ။ ႏြံကုႝအဓိပၸါယ္ေလာန္တုဲ ေလဿာဝ္လေယ်ာဝ္ကုႝ ဂၜမ္စိုတ္ညးသပၸဳရိုဟ္ တံရ။ (ဝံသာႏုရကၡိတ = ဝံသ+အႏု+ရကၡိတ) = (ဝံသ = ေတှာဝ္ ဒေတာဝ္ ဂကူ၊ အႏု = ေလဿင္ေလဿင္ လဿိဳန္၊ ရကၡိတ = ညးမင္မြဲ စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲ) ဝံသာႏုရကၡိတ = ညးမှံဳကုႝစိုတ္ဓါတ္ မင္မြဲဂကူလဿိဳန္ရ။
ပႜဲလိက္ကှပ္ကုႝပညာ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္တံေလဝ္ စိုတ္ဓါတ္ ဆာန္ဂကူဂွ္ ဒွ္စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူလဿိဳန္ေရာင္ ပံက္လဝ္အဓိပၸါယ္ရ။ ဆအယာံမာတ္ ဗိုက္လတက္ က်ိဳင္က်ဝ္ကယ်ိဳင္မန္ ထိင္ဒဝ္ေယန္ သှာင္ဂကူမန္တံဂွ္ ေကာ္ခဵစ စိုတ္ဓါတ္ဆာန္ဂကူ ဍိဳက္ဍိဳက္ေပင္ေပင္ ဟြံမာန္ဏီတုဲ ယဝ္ညးမြဲမြဲ၊ ဂကူမြဲမြဲ ကဿာတ္လဒုႝကၜဳင္ အေခါင္အရာ ေကာန္ဂကူဇကုမၢး စုႝကုႝလမ်ီဳအိုတ္ ဂံင္တဝ္ေစှဟ္ ဂံင္လုပ္ေပါဲဗတိုက္ သြက္အေခါင္အရာ ေကာန္ဂကူဇကုဂွ္ေဟင္ ေကာ္ခဵစ စိုတ္ဓါတ္ဆာန္ ဂကူေရာင္ ထပ္ပံက္လဝ္ အဓိပၸါယ္ပၜန္ရ။
အတိုင္ပြံက္အဓိပၸါယ္ စိုတ္ဓါတ္ဆာန္ဂကူဏံ ဂြံယုႝဒုင္ေကတ္ မာန္ဂွ္ သြက္ညးဓမၼတာမြဲ ဝါတ္ဂါတ္ဗြဲမေလာန္ရ။ ညံင္ဂြံဒုင္ဂိုင္ေကတ္ မာန္ဂွ္ ညးတီတာလ်ိဳင္တံေဟင္ ဒးေရင္တၜဳင္ဖန္ဇန္ ဟုီတြံစန္ဒက္ရ။ ေပှာဝ္ကုႝသတ္မှံဳ လတူလိုက္ဏံဝြံ သတ္မှိဟ္ဂွ္ ဒွ္သတ္မှံဳကုႝ လညာတ္ ညာဏ္ပညာ ဗဟုသုတလႈင္အိုတ္ရ။ ဟိုတ္ႏူလညာတ္ပညာ ဗဟုသုတလႈင္အိုတ္ဂွ္ရ ပႜဲအရာသၜးအတၱ ဂၜာဲသၛ႘ဒတုဲျမေမာဝ္လိုက္ကုီ ပႜဲအရာဂၜာဲသၛ႘ဂုဏ္ဖုႝ ပူဂုႝဇကုကုီတံဂွ္ေလဝ္ ေလာန္ကာဲေလပ္ရ။ မှိဟ္လုႝမြဲဟြံဟုီ စိုတ္ဗက္ဍာ္သာႏြံရ။ စိုတ္ဗက္ဍာ္သာဂွ္ အခိင္ဟြံရုဲ ဒှာဲဟြံရုဲ လေယ်ာဝ္ဗက္လုပ္ကၜဳင္ ပႜဲပု႙မှိဟ္တံ ေလာဲသြာရ။ စိုတ္ဏံဂွ္ ဒးထိင္ဒဝ္ နကုႝလညာတ္သမၱီမှိဟ္ပၜန္ရ။
စပ္ကုႝလညာတ္စိုတ္ဓါတ္ဆာန္ဂကူ စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူဏံတုဲ လညာတ္နာနာ တင္ဒုင္ဂိုင္ေကတ္နာနာႏြံမံင္ဂွ္ ေသၢာံဆုႝေကတ္ရ။ လၛႝဳတံဂွ္ ထိင္ဒဝ္မင္မြဲေယန္သှာင္ဇကု၊ လၛႝဳတံဂွ္ ထိင္ဒဝ္မင္မြဲ အေရဝ္၊ လိက္ပတ္ဇကု၊ လၛႝဳတံဂွ္ တဝ္ေစှဟ္သြက္ေသၢာံကေလင္ကလိဂြံ အဝုႝၾသ ဇာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဇကုအိုတ္ရ။ ညးတံအိုႆုီဂွ္ မှံဳကုႝစိုတ္ဓါတ္ဆာန္ ဂကူ စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူ ဗုီျပင္တှဟ္ျခာေရာင္ ဟုီဂးမာန္ရ။
ျခာဟြံလအ္ဏီဂွ္ မန္ႏြံပယ်ႝဳဍဳင္ေသံတံ ထံက္ထၞးလတူမန္ စိုပ္ဍဳင္ပလိုတ္တံ စပ္ကုႝပေရင္မင္မြဲဂကူ ပႜဲလပွ္က်ာမန္နိတ္(မဵနနေတ)ရ။ မန္စိုပ္ဍဳင္ပလိုတ္တံေလဝ္ ကေလင္ေခၜဝ္သွ္ ထံက္ထၞးးနင္ကုႝ ပေရင္မန္ ဍဳင္ေသံ၊ မန္ဍဳင္မန္တံရ။ ဗုီညးကုႝညး ဒးမံင္သုီဖအိုတ္ကုီရ။ အိုတ္ ေကှာတ္ဂွ္ ပတဝ္ဏာကႜိဳပ္ လပၚဂကူဟြံမြဲကုႝဍဳင္တုဲ ဒးဒွ္ကၜဳင္သာ္ ဏံေဏာဝ္ ပတိတ္ကၜဳင္သြဟ္ ေလာဲေလာဲအိုတ္ရ။ ဟြံဒုင္ကႜိဳပ္တုဲ ပဲါဓေလတ္ကၜဳင္အိုတ္ရ။
ပေရင္ပၚပÌ ဟုီမဂးဂွ္ သြက္ညးဟြံဒုင္ပၚပÌတံ ဒွ္ကေမၜာန္ေလာဲ သြာမြဲရ။ ၐိုန္ဂွ္ေလဝ္ ဂြံဒွ္ပေရင္ပၚပÌ ဂၜာဲသြဟ္မြဲဂွ္ ဝါတ္ဂါတ္ေလာန္ရ။ ပေရင္ပၚပÌဂၜာဲသြဟ္ဂွ္ ဒးဒွ္သၜဒေကဝ္မြဲရ။ ပႜဲညးပၚပÌကုီ၊ ပႜဲညးဒးဒုင္ပၚပÌ ကုီ တာလ်ိဳင္ႏြံသုီၐါလပၚရ။ လၛႝဳတံဂွ္ မိက္ဂြံပှဳက္ဗၵန္ တင္ေယာင္ယာ ဇကု ဒုဟ္ဒဏ္ဇကုတုဲ ပတိုန္ဒုဟ္ ပၚပÌညးတှဟ္ရ။ ဣဏံဂွ္ ဒွ္ပေရင္ပၚပÌ ဂၜာဲသြဟ္ ဟြံေသင္ရ။ ေကာ္ခဵစ ပၚပÌေဖ်ံကဝုရ။
သၸပတံႏူဍဳင္ဟံသာဝတ႘လုီေတံတုဲ ပု႙ဂကူမန္ ဗြဲမဂၜိဳင္တံ ဒဵစိုပ္ အာဍဳင္ေသံအိုတ္ရ။ မန္စိုပ္ဍဳင္ေသံတံဂွ္ ဒးဒုင္ဓလုီကၜဳင္ကုႝ ဂကူေသံတံ အိုတ္တုဲ လဿဳဟ္မန္ဍဳင္ေသံတံ ေကၜံကၜက္ကၜဳင္အိုတ္ရ။ ဆညးေဇှာ္ဗ်ဳထဵ တံေဟင္ ဟုီအေရဝ္မန္ေလပ္ဂွ္ ေသၢာံဆုႝေကတ္ရ။ တုပ္တဵသာ္ဂွ္ကုီ ေလာန္ကၜဳင္ ၐိုတ္ (၆၀) သှာံေတံဂွ္ ဟိုတ္ႏူပေရင္ဍဳင္ကြာန္ အပႜဲဍဳင္ဗဿာ ယႈက္ထုဲတုဲ က်ာ္ေဇှာ္အာစာတၜဝကၤမြဲဟာန္ ေကုာံ ဒါယကာဂမၜိဳင္ နကုႝကြ႘ဂၜဵ (၁၉၉) ဖႜိဳက္ ပါဲဒဵပှာန္တုဲ ပၱန္ကၜဳင္ကြာန္ဝကၤ ပႜဲဍဳင္ေသံရ။ လဿဳဟ္ဂြံဆၐိုတ္ ၐါေတှာဝ္ေဟင္ကုီေလဝ္ ေကာန္ငၛာ္မန္ကြာန္ဝကၤတံ ဂြံဟုီအေရဝ္မန္ေပင္င္ဂွ္ ေအာန္ေလာန္ေေကြံရ။
မန္ဒဵပှာန္ ေခတ္ဟံသာဝတ႘လုီ စိုပ္ဍဳင္ေသံတံဂွ္ အပႜဲပြိဳင္ (၂၅၀) သှာံ ေကၜံကၜက္ကၜဳင္အိုတ္တုဲ မန္ဒဵပှာန္ ေခတ္ဍဳင္ဗဿာ စဂြံ ဗၜးၐး စိုပ္ဍဳင္ေသံတံဂွ္ အပႜဲပြိဳင္ (၆၀) သှာံေဟင္ ေညာန္ကုႝေကၜံကၜက္ အိုတ္ရ။ ပု႙ဟုီေလာဲေလာဲမဂး ဟိုတ္ႏူစိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူ ဟြံႁဇိဟ္နက္တုဲ ေသံတံ ငၛိတ္ကမၜက္ေထာံေရာင္ ဟုီမာန္ရ။
မန္မှံဳအပႜဲဍဳင္မန္တအ္ဂွ္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဒးဒုင္ဇုီကပိုက္ ကၜဳင္ကုႝ ပေရင္ဍႝဳဍိဳက္ကဿာတ္လဒုႝ အေခါင္အရာ နာနာသာ္ကုီေလဝ္ စုႝကုႝအခိင္လဿဳဟ္ ထိင္ဒဝ္မင္မြဲကၜဳင္ အေရဝ၊္ လိက္ပတ္၊ ေယန္သှာင္ ဗိုန္ဗိုန္ဗတ္ဗတ္မာန္ဂွ္ ေသၢာံဆုႝေကတ္ရ။ ဂကူမြဲမြဲဂွ္ ဟိုတ္ႏူဂကူညးတှဟ္ ဍႝဳဍိဳက္ကဿာတ္လဒုႝတုဲ ေကၜံကၜက္ကၜဳင္ဂွ္ ၐိုန္ႏြံတဵကုီေလဝ္ ဟိုတ္ႏူဂြံကၜဳင္ အေခါင္အရာ အၾကာဂကူညးတှဟ္တုဲ ေကၜံကၜက္အာဂွ္ ေသၢာံဆုႝ ေကတ္ဂၜိဳင္ရ။
အခိင္ေဟတ္တလာ ဂြံအဝုႝေတံ ညးတံဂစိုတ္ကမၜက္ကၜဳင္ ဂကူဂ်ဴ (၆) ျပေကာဋိကိုဋ္ရ။ အခိင္ေတံဂွ္ ေကာန္ဂကူဂ်ဴတံ ဟြံမြဲကုႝဍဳင္ဏီရ။ ၐိုန္ဂွ္ေလဝ္ ဂကူဂ်ဴတံ ဟြံေကၜံကၜက္အာ လတူဂၜး တိဏံရ။ ဆဂွ္သဿးဟြံေသင္ ဟိုတ္ႏူဒးဒုင္ဂစိုတ္ကမၜက္ဂွ္ရ ေကာန္ဂကူ ဂ်ဴတံ ဂြံကၜဳင္ဓရ္သတိတုဲ ပတန္ကၜဳင္ ဍဳင္ေအႆေရမာန္ရ။ ေခတ္ဟံ သာဝတီလုီေတံ ဂကူမန္တံေလဝ္ ဒးဒုင္ဂစိုတ္ကမၜက္ကၜဳင္ကုႝ သဿိင္ဗဿာ အံင္ေဇယ် ရုိဟ္လဿိဟ္ဟြံမာန္ရ။ ၐိုန္ဂွ္ေလဝ္ ဂကူမန္ဂွ္ ဟြံေကၜံကၜက္ အာရ။ ဒဿာႏူဒဵပှာန္ စိုပ္အာဌာန္ ဍဳင္ညးတှဟ္တံေဟင္ မဒးေကၜံကၜက္ အာအိုတ္ရ။
ဂကူမြဲမြဲ ဂြံေကၜံကၜက္အာဟုီဂွ္ ပႜဲေကာန္ဂကူဂွ္ မပၱံကုႝ ရပ္ဂိုင္ လဝ္ ဝါဒေကာန္ဂကူ ဟြံမြဲကုီ၊ ညးအာဂတပၜတရဵ ခ်ိဳတ္ခ်ိဳတ္ပၜိဳတ္ပၜိဳတ္ ဟြံမြဲကုီ၊ စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူ ဟြံႁဇိဟ္နက္ကုီ၊ အဝုႝအလုႝအသ႘ဇကု ဟြံမြဲတုဲ အေထင္ေဇှာ္ကုႝ ဂကူညးတှဟ္ ဗက္စဍာ္သာကုီ၊ ဟိုတ္ႏူေခတ္ ကာလကုီတံဂွ္ ေသၢာံဆုႝေကတ္မာန္ရ။
မန္ဍဳင္ေသံဗ်ဳထဵတံဂွ္ ၐိုန္ရညးတံဟုီမံင္ ညးတံကေလင္စဵ ဍဳင္ဟံသာဝတ႘ကုီေလဝ္ ဒွ္မံင္သြပ္လၸအ္ေဟင္ရ။ သြက္ေသၢာံကေလင္စဵ ဍဳင္မိတိမညးတံပၜန္ဂွ္ ဒွ္ဝါတ္ေလာန္ေဟင္ေဟင္ရ။ ညးတံဂွ္ ဒွ္ညးမင္စဿ႘ေဟင္ရ။ သြက္ေသၢာံကေလင္စဵမာန္ ညးတံဂစာန္ေကၜာန္ ဟြံမာန္အိုတ္အေစာန္ရ။ ဍဳင္ေသံဂွ္ အေခါင္အရာခိုဟ္ သြက္ညးတံတုဲ ညးတံဟြံမိက္ဒုင္ဒဒိုက္ ဟြံမိက္ပၜဳပ္ကႜဟ္ သြက္ဗၜးၐးဂကူမန္ ဒွ္ေလပ္ရ။ ေကာန္ဇာတ္ညးတံေလဝ္ ပု႙စဿ႘စေကြံေကြံ ဟြံဂြံရ။ ျပဟ္ကုႝလဇုဲဂွ္ ဒးေကၜံကၜက္အာမာန္ေရာင္။ တုပ္တဵသာ္ဂွ္ကုီ မန္ကြာန္ဝကၤတံေလဝ္ ျခာဟြံလအ္ လၛဳအာကုႝ ညးဟုီအေရဝ္မန္ မာန္ဒဿံင္ကီုေရာင္။
ျခာဟြံလအ္ဏီဂွ္ ဂေကာံညးျဗဵမန္ ဍဳင္နာနာတံ ပံင္ေကာံ ပတိတ္လိက္လေလာင္ၾတးမြဲတှး ပႜဲတၛဲညးျဗဵမန္တုဲ အာတ္မိက္လဝ္ အလုႝ အသ႘ပှာန္ ညံင္ေသၢာံေဒံါကုႝ ရပ္စပ္စကာမံင္ ဝါဒႏွဵဆီ အၾကာဂကူမန္၊ ညံင္ေသၢာံသီရုပ္ကုႝ ဒပ္ပှာန္သၜဲပတိတ္လဝ္ အပႜဲေဒသ ရးမန္တံကုီရ။
အၾကာတိဍာ္ေကာန္ဂကူမန္ပု႙တံဂွ္ ေကာန္လိင္ဂကူဗဿာတံ ဂၜိဳင္ကုႝလက္ လုပ္ထပက္ေကတ္မံင္ဒှာဲဂွ္ ပု႙ဂြံဆုႝေကတ္ နမတ္ရ။ လကၠရဵ ေကာန္လိင္ဂကူဗဿာတံဂွ္ ဒပ္ပှာန္ဗဿာတံ ကုႝလဝ္ဂုီကၜီဳတုဲ ေဖ်ံလဝ္အစ႘ အဇန္ဍာ္ဇမၜိင္ သြက္ေသၢာံငၛိတ္ကမၜက္ ဂကူမန္ရ။ စပ္ကုႝ ပြအလုႝအသ႘ ပှာန္တံ ေကၜာန္သၸမံင္တံဂွ္ ဘပဠမံင္ ဂုီကၜီဳေကာန္ဂကူမန္တုဲ စမ္ ၐတ္မံင္ စိုတ္ဓါတ္မင္မြဲဂကူ အပႜဲေကာန္ဂကူမန္တံရ။
သၛ႘ရံင္တင္လတူဂမၜိဳင္တုဲ ပု႙ေကာန္ဂကူမန္တံဂွ္ အခိင္ဏံ အဲဒး၊ ညးေဗၜတ္ ပတိုန္မံင္ဒုဟ္ ညးသကအ္ ဟြံေထက္ရ၊ စှးဒးပတိုန္ဒုဟ္ ညးသကအ္ဂွ္ စြံစိုတ္ဂၜိင္ဂၜိင္ေသၛာဲေသၛာဲတုဲ ဒးကေလင္သၛ႘ဂၜိပ္ အကာဲအရာ ပကတိေကာန္ဂကူဇကု ကတုႝဒွ္မံင္ဂွ္တုဲ ဒးပႛဳင္ထၞး တပ္တးဂၜံင္တရဵ သြက္အနာဂတ္ ေကာန္ဂကူဇကုရ။
မန္ဍဳင္ေသံတံဂွ္ လဿဳဟ္ေကၜံကၜက္အာ ၾကပ္အိုတ္ရ၊ မန္ကြာန္ ဝကၤ၊ မန္စိုပ္ဍဳင္ပလိုတ္တအ္ေလဝ္ အနာဂတ္ဂတဏံပၜန္မဂး ဒး ေကၜံကၜက္အာမာန္မံင္ေရာင္။ ၐိုန္ဂွ္ေလဝ္ ညးမင္မြဲဂကူတံဂွ္ ရံင္ကုႝအကာဲအရာ ကတုႝဒွ္မံင္ဂွ္တုဲ စိုတ္ဓါတ္ေစွ္အာ ဟြံဂြံရ။ ဇကုဇကုဂွ္ ဇကုဒုင္ဂိုင္ေကတ္လဝ္ ညးမင္မြဲဂကူမြဲေရာင္မၢး အကာဲအရာေကာန္ဂကူဇကု ၐိုတ္ကဆံင္လုႝစိုပ္စိုပ္ ၐိုတ္လုႝ ေၾကပ္ျဂတ္ေၾကပ္ျဂတ္ ဒးဆက္ပေလဝ္ပေလတ္ ဒုင္ခ႘အာ သြက္ဒတုဲဖုႝ ေကာန္ဂကူဇကုရ။ ဣဝြံဂွ္ ဒွ္တာလ်ိဳင္ ညးမင္မြဲဂကူေရာင္။ အိုတ္ေကှာတ္ဒးဟုီမၢး ပႜဲညးတီတာလ်ိဳင္တံဂွ္ တာလ်ိဳင္ႏြံေရာင္။ ညးေကၜာန္ဒတုဲဖုႝ သြက္ဂကူတံဂွ္ ဒွ္ညးပၱံပါရမ႘ေရာင္ မမိက္သၢးရ။
လၢဴ
ဂ်ာေနဝ္ေခတ္ပ႙ု ေလဿင္(၅၇)၊ ဂိတုမာတ္ခ်္၊ သှာံ ၂၀၁၀
0 တၜ ဟီုဂလာန္ပၚပဲါလဝ္ ဒှာဲဏအ္ရ:
Post a Comment