ဗ႘ဗ႘ျဇ႘ဝြံ ပြမဒးဒုင္ဒဿံင္သဿဝ္တဲ ပေရင္ပၚပဲါတဲု ႐ုန္ဂၥာန္ပၱဳိန္ သြက္ဂြံကေလင္ဂရတ္ ဇုက္ဂှိင္

ပေရင္ဒုင္စသုိင္ႏြံမံင္ အခိင္ကာလလဿဳဟ္ဝြံ ပြမဒွ္ပေရင္ ကတုႝဒွ္ကၜဳင္ ႏူစဗ႘ဗ႘ျဇ႘ ဒးဒုင္ထပုိတ္ၾသန္တုဲ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ဝြံ ''ဒးကေလင္ ကူခ်ပ္ဗၥာ စႏူကုႝတမ္႐ုိဟ္မြဲ ပြမဒးႏြံကုႝ ေသှာတ္ဝ္ဓဝ္တုပ္တုပ္ မြဲေဏာင္''ဂွ္ Steve Barnett ညးမဒွ္ပါေမာကၡ ပြမေဆင္စပ္ကုႝ ပေရင္ဆက္ေစၜာံ ႏူဘာတကၠသုိလ္ Westminster ပႜဲ ဍဳင္ London ဟုီရ။

David Elstein ညးမပါလုပ္ ပႜဲညးကႜိဳက္ပ္ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ေႀတံ ေကုာံ အခိင္ကာလ ပစၥဳပၸန္ဏံ ညးမတန္တဵမံင္ ပြမစပ္ကုႝ ပၚပဲါ က႑လိက္ပ႐ုိင္ ေကုာံ အကံက္အေခါန္ ေဆင္စပ္ကုႝ လိက္ပ႐ုိင္ တန္တဵမံင္ အခိင္ တၛဲဏံဝြံ ဟုီဏာပ႐ူအကာဲအရာ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ ပႜဲကုႝသဿာန္သြဟ္ ညးေတံ ပႜဲအ႘ေမ (E-mail) ဂွ္ ''အခိင္ တၛဲဏံ ပ႙ု မင္ရံင္မံင္ တင္ဝါတ္ဂါတ္ၾသန္ ပႜဲဝင္ဌာန္ပ႐ုိင္ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ ပြမေဇှာ္ ကုႝျဇဟတ္ဝြံရ။''

ဆဂး ယဝ္ခါရ ပ႙ုေတာ္ေကတ္ကုႝ ဂေကာံဗၜးရမ်ာင္တှဟ္ တှဟ္မၢး ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ဝြံ ရံင္ေကတ္ ညံင္ကုႝတန္တဵ မံင္ ေတဿင္တဿဟ္အုိတ္ရ။ ဟုိတ္ႏူအလုႝအသ႘တအ္ ေဖ်ံေထာံအစ႘အဇန္ သြက္ဂြံထံက္ပင္ ဌာန္ဗၜး ရမၽွာင္ တှဟ္ဟ္ ဇဿာပ္ပ္ဒှာဲတုဲ ထပိုတ္ေထာံၾသန္ သြက္သြာင္ပ႐ုိင္ ဗ႘ဗ႘ျဇ႘ ပြမတန္တဵမံင္ ဂွ္တုဲ အစ႘ အဇန္ ဗ႘ဗ႘ျဇ႘ မတန္တဵဒဿံင္ ပႜဲဍဳင္ Spain, Poland ေကုာံ Lithuania တအ္ ဒးဒုင္ထပုိတ္ေထာံ ၾသန္ အထံက္အပင္ ႏူကုႝအလုႝအသ႘ ပြမေဇှာ္ကုႝျဇဟတ္ ႏြံကၜဳင္ရ။

Claire Enders ညးမဖန္ဗဒွ္လဝ္ “Enders Analysis” ေဆင္စပ္ကုႝ ပေရင္ဂၜိက္ဂၜာဲ Media ဗုိန္န္ခုိင္င္ မြဲ မဒွ္တုဲ ညးေတံ ဟုီဏာသာ္ဝြံရ။ ''တင္သဿာန္ဝြံ ယဝ္ခါရ ပု႙ရံင္ေကတ္ ဖာန္ဍာ္ၐါမ ဍာ္ေပင္မံင္ ကဝက္ကုႝ ဍာ္ဟြံမြဲကဝက္ဂွ္ရ''ယဝ္ခါရ ပု႙ဒး႐ုဲေကတ္မၢး ပု႙ေကတ္ဖာန္ဍာ္ ႏြံမံင္ကဝက္ဂွ္ရ၊ မု ဟုိတ္ေရာေတွ္ မှိဟ္ ေကုာံ သၛိဌာန္ ပႜဲပြ႘ပြဴမှိဟ္ပု႙တအ္ ေဇှာ္ေမာဝ္တဵတက္မံင္ ဇဿာပ္ဇဿာပ္တၛဲရ။ ပေရင္ကိစၥဂွ္ဝြံ ပေရင္ဌာန္ဂတ သြက္ဂြံထံက္ပင္အာ ပေရင္အကံက္ အေခါန္ ေကုာံ ပေရင္ၾသန္ လုပ္သြက္ သြာင္ကေမၜာန္တအ္ ဖအုိတ္ရ။ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ေလဝ္ ေထက္ကုႝဒးညာတ္ေကတ္ ပေရင္သာ္ဝြံတုဲ ၐုိန္ရဒးဒုင္ ထပုိတ္ေထာံၾသန္ကီု ေလဝ္ ကေလင္တန္တဵအာ ပႜဲကေမၜာန္ဌာန္ ဂတေတံ ေလာဲေလာဲ သြာသြာ မာန္မံင္ဏီရ။

Mark Thompson ညာတ္ေကတ္ ျပႆနာဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ သာ္ ဏံရ။ ပြမေဆင္စပ္ကုႝ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ သြံေထာံတံ ႐ုိဟ္ ေဍံတအ္ ပႜဲပလုိတ္ ဍဳင္ London တုဲ ၿပံင္ဆုဲကၜဳင္ကေမၜာန္ လေဒါဝ္ဍဳင္ London ဝြံရ ။ ေဆင္ စပ္ကုႝ ပေရင္ ထုဲထံင္မံင္ ပႜဲ႒ာန္ပ႐ုိင္ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘တုဲ Mark Thompson ဟုီဏာကိစၥ လၱဴျပံင္ဆုဲေထာံ ေကၜာန္ ကေမၜာန္ ပလုိတ္ ဍဳင္ London သာ္ဝြံရ။ ''ပေရင္ဆုဲၿပံင္ဏံဝြံ ပေရင္ပြမဍဳိက္ေပင္ သႜဳိက္ မၜိဳက္မြဲရ။ ဆဂး ပေရင္ဆုဲၿပံင္ဝြံ ပေရင္ေလာဲသြာမြဲ ဟြံေသင္တုဲ ပေရင္ဆုဲၿပံင္ဏံဝြံ ထၞးကၜဳင္ကုႝပု႙ဂွ္ ကေမၜာန္ပ႙ု သြက္ဂြံတန္တဵအာ ေကုာံ သြက္ပု႙ဂြံဂစာန္အာ ဍာန္တရဵပ႙ုရ။''

တုဲပၜန္ ညးေတံ သၸကၜဳင္နာယက ပေရင္ေဆင္စပ္ကုႝ စကာမအကၡဝ္ ေကုာံ အေရဝ္သုင္ေစာဲ ပႜဲကုႝ အစ႘အဇန္ “Delivery Quality First’’ ဝြံရ။ ကမၼတ႘ ညးမဂၜိက္ဂၜာဲတံ ေထင္ေကတ္ဝြံ ဟုိတ္ႏူ ဒုင္သ ဇုိင္ကုႝ သုင္ေစာဲမအကၡဝ္ေဗၜတ္တုဲ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ ဒးဒုင္ထပုိတ္ ေထာံ ၾသန္ထံက္ပင္ ႏူကုႝအလုႝအသ႘ ဝြံရ။ (ညးတှဟ္သၟာင္ ကၜဳင္ထံက္ ထၞး ေကုာံ ကုႝကၜဳင္လညာတ္ဝြံ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ သၸကၜဳင္အေရဝ္ဟ႐ုိင္ ပႜဲက႑ ခ်ဴလိက္ တဲု ျပံင္လွာဲခ်ဴကၜဳင္ မအကၡဝ္ႏူတမ္ ေလဝ္ ႏြံကၜဳင္ကီုရ။)

Caroline Thomson ညးအုပ္ဓုပ္ကဆံင္လၱဴ ပႜဲဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ ဟုီဏာသာ္ဝြံရ။ ပု႙ေထက္ကုႝ ဒးဖန္ ဖေအာန္ေထာံ ပေရင္အုပ္ဓုပ္ ကဆံင္လၱဴ ေကုာံ ဂေကာံဖန္ဇန္ ပႜဲဂေကာံဏံရ။ ႒ာန္ဂတ ေတံေတွ္ ပေရင္အၾကာ မှိဟ္ အုပ္ဓုပ္ အၾကာကဆံင္လၱဴကုႝ ေကာန္ကေမၜာန္ ဝွ္ေဇှာ္ ေဇှာ္တအ္ ေထက္ကုႝဒးႏြံ (၇) ကဆံင္ ဝြံရ။ အခိင္ကာလ လဿဳဟ္ဝြံ အၾကာဂွ္ ႏြံမံင္ (၉) ကဆံင္ရ။

မှိဟ္အုပ္ဓုပ္မံင္ကေမၜာန္ ေဆင္စပ္ကုႝသြာင္ပ႐ုိင္ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ ဟုီဏာသာ္ဝြံရ။ ကာလပိုယ္ေထက္ကုႝ ဒးဖန္ ဖေအာန္ေထာံတုဲ တင္ဝါတ္ဂါတ္သာ္ဏံ ႏြံကၜဳင္ရ။ ပု႙ဒးသုင္ေစာဲၾသန္ဗြဲမဂၜိဳင္ သြက္ပု႙ ဂြံလေလာင္ ၾတး ပ႐ုိင္ေဇှာ္ေဇှာ္ ပႜဲကုႝေဒသဍဳင္သၟာင္ေတံရ။ တုဲပၜန္ ပု႙ဒးပံင္တဲ သုင္ေစာဲအခိင္ လအ္ေကြံေကြံဂွ္ မြဲသာ္ ပၜန္ရ။ Mark Thompson ထၞးဏာက႑ သြက္ဂြံတန္တဵအာ ဌာန္ဂတ ေတံတုဲ အခန္က႑ ပြမေဆင္ စပ္ကုႝ TV အခိင္လေဒါဝ္ဗၱံဝြံ ေထက္ကုႝ ဒးဖေအာန္ေဖ်ံ အခိင္တုဲ လဿိဟ္ဌာန္ဗၜးရမ်ာင္ေဒသ တှဟ္တှဟ္ ေကုာံ အစ႘အဇန္ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ လေလာင္ၾတးမံင္ဂွ္ သြက္ဂြံေဒံါေထာံေလဝ္ အစ႘အဇန္ႏြံကၜဳင္ရ။

ပြမေဆင္စပ္ကုႝ ပေရင္ၿပိဳင္ပၠာန္ လၱဴဌာန္ပ႐ုိင္တှဟ္ဟ္တ Mr.Thompson ၿဂိဳင္တုဲ ဟုီဏာ သာ္ဝြံရ။ ''နဲကဲသြက္ဂြံၿပိဳင္ပၠာန္ကု James Murdoch ႏြံမံင္ကုႝဟာ။ James Murdoch ဝြံ ညးမဒွ္ဒဿံင္ ညးမ ကႜဳိက္ပ္ ေဒသပ႐ုိင္ Africa ေကုာံ European တုဲ ညးေတံဝြံ ဒွ္ကၜဳင္မှိဟ္ ညးမညာတ္ဒုဟ္ လၱဴဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ သြက္ဂြံ သဝ္ေစွ္အာဂွ္ ညာတ္ေကတ္ပႜဲကုႝညးေတံ ဟုီဏာဂလာန္ ပႜဲ ritish Media Executive ပႜဲသှာံ (၂၀၀၉) ဝြံရ။

ပႜဲလိက္ပ႐ုိင္တှဟ္ျခာ ပႜဲဍဳင္ British ႏြံမံင္ပန္ဂေကာံဝြံ News Corparation အုပ္ဓလုီလဝ္ ပိဂအုံ မြဲဂအုံ ပႜဲဖ်ာၾတးလိက္ပ႐ုိင္ ပႜဲဍဳင္ British ရ။ News Corporation ပုိင္ကၜဳင္(၃၉%) ပႜဲ BSkyB တုဲ ပႜဲဍဳင ္ဝြံ ဒွ္ကၜဳင္ဌာန္ပ႐ုိင္ၾသန္လုပ္ ပႜဲကုႝအစ႘အဇန္ ထၫ ေဇှာ္ အုိတ္ရ။ တုဲပၜန္ သြက္ဂြံရာန္ေကတ္ အစ႘ အဇန္ တှဟ္တှဟ္ေလဝ္ ႏြံကၜဳင္တုဲ ဌာန္ပ႐ုိင္ဝြံ ဂြံကၜဳင္တင္တုပ္စုိတ္ လၱဴအလုႝအသ႘ပႜဲဍဳင္ကုႝ ဂေကာံညး တအ္ေပင္ေပင္ရ။

Mr Thompson ဒုင္ဏာဝန္သာ္ဝြံရ။ ''ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ဝြံ ဌာန္ပ႐ုိင္ ေဇှာ္မြဲဂွ္ဍာံရ။ ဆဂး ဗှတ္ဗၞတ္ေဍံကႝုေဍံ ဂုန္ဖႝု ေဍံႏြံရ။ ေဆင္ကႝုကြတ္ (ဒ႘ဂ်႘ဒါ) Digital ပႜဲဌာန္ဂတေတံဂွ္ ဂြံယုႝေကတ္ဏာ ျပဟ္ျပဟ္ျမက္က္ ပႜဲဂေကာံ ေဍံတအ္ရ။ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘တဵတက္ကၜဳင္ ဆုဲလုပ္ကၜဳင္ ပႜဲအစ႘အဇန္ သြက္ဂြံပါလုပ္ကၜဳင္ သြက္ဂြံ သုင္ေစာဲကြတ္ စက္ ဂတာပ္ေခတ္ဝြံရ။

ပႜဲကုႝဂလာန္ ညးေတံဟုီဏာ ေကုာံ ဟီုဗ်ိဏာ လၱဴပေရင္ တန္တဵဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ သာ္ဝြံရ။ ''ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ မိက္ဂြံ ဗၢပ္စုတ္ တံ႐ုိဟ္ဖအုိတ္ သြက္ဂြံတန္တဵအာ ဌာန္ဂတ ေကုာံ ေကတ္ဇှးသြက္ဂြံၿပိဳင္ပၠာန္ကႝု ဂေကာံ တှဟ္ရ။'' ''တန္တဵကုႝ အေစာန္စရာဲဇကုတုဲ တန္တဵအာ သြက္အနာဂတ္ နကႝုတင္ရန္တဿံဇကုဂွ္ ခုိဟ္အုိတ္ တုဲ ၐုိဟ္ႀသိဳဟ္ အုိတ္ရ။''

ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ ၾတးတိတ္ကၜဳင္ Website ပႜဲေခတ္ Internet ဗြဲမဂၜိဳင္ ဂၜင္တုဲ အပႜဲဂွ္ဝြံ မပါလုပ္ကၜဳင္ အစ႘အဇန္ ပ႐ုိင္၊ အစ႘အဇန္ လဟိင္စုိတ္ ေကုာံ အစ႘အဇန္တှဟ္ျခာတအ္ရ။

ပႜဲသှာံ(၂၀၀၇)ဝြံ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ ဆက္မိတ္ကၜဳင္ကုႝ (Employer) ရ။ အစ႘အဇန္ဝြံ ဂြံကၜဳင္ တင္အံင္ဇှး ေဇှာ္ ကုႝ ျဇဟတ္တုဲ ပုရိသာတ္တံ ဗုႝအစ႘အဇန္ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ ပႜဲကုႝ (Employer) ဂွ္ ဟြံဒးကႝုငၛဳဟ္မး မြဲသာ္ရ။ ပႜဲကုႝ ဂိတု (January) ဝြံ မှိဟ္သုင္ေစာဲ ဗုႝကၜဳင္အစ႘အဇန္ (Employer) (၁၆၂) မ႘လ႘ယာန္ ႏြံကၜဳင္ရ။ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ တက္ၾတးပတိတ္ အစ႘ အဇန္ညးတံ ပႜဲဍဳင္တှဟ္သၟာင္တုဲ သုင္ေစာဲကၜဳင္အစ႘အဇန္ စကံက္ကၜဳင္ၾသန္ သြက္ဂြံဗုႝအစ႘အဇန္ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ရ။ အစ႘အဇန္ဂွ္ဝြံ ပြမေဆင္ စပ္ကုႝ “Doctor Who” ေကုာံ “Top Gear” ရ။

ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ ဗဂႝုလဟႝုကၜဳင္ အစ႘အဇန္ညးတအ္ သြက္ဂြံၾတး ပႜဲ ထ႘ဝ႘ ေကုာံ ပႜဲေအန္တာနိတ္ရ။ အစ႘အဇန္ ဝြံ ေကာ္ခဵစ အစ႘အဇန္YouView တုဲ ပႜဲကုႝဍဳင္ေျဗတ္တိန္ဝြံ ဒွ္ကၜဳင္ဌာနလေလာင္ၾတး ေကုာံ အစ႘ အဇန္ ထ႘ဝ႘ဝြံရ။ BskyB ေလဝ္ ဂစာန္ကၜဳင္ သြက္ဂြံတဵတက္ တုိန္ ္YouView ႏြံရ။

Mr Thompson ဟုီသာ္ဝြံရ။ ''အဲကူခ်ပ္ေကတ္ေတွ္ ပေရင္ျပဳိင္ပၠာန္ ေဆင္စပ္ကုႝ အၾကာဌာန္ၾတး ရမ်ာင္ ေကုာံ တံင္စုိတ္ဓာတ္ ပုရိသာတ္တံ ထုဲထံင္ေကြံေကြံရ။ ကိစၥဏံဝြံ ပႝုတံင္ျဂဲ ပၱိတ္ေထာံ ပုရိသာတ္ပ႙ုတံရ။ ဆဂး ပေရင္ကိစၥဏံဝြံ ေဍံဟြံဒွ္ကၜဳင္ ဏီရ။

Peter Bgalgetieမှိဟ္ပတိတ္ TV ေကုာံ ပၚပဲါမ႘ဒ႘ယာ ပေတွ္ထၞးကၜဳင္ လၱဴဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ သာ္ဝြံရ။ ၐုိန္ရ ရဲပေရင္ ဍဳင္ကြာန္ ေကုာံ ရဲၾတးပတိတ္ကေပါတ္တအ္ ပၚပဲါကၜဳင္ လၱဴဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ကုီေလဝ္ ဗ႘ဗ႘ၿဇ႘ဝြံ ပုရိသာတ္ တံ သႜိဳက္မၜိဳက္မံင္ဖုိဟ္ဏီရ။

ညးေတံ ဆက္ဟုီဏာ သာ္ဝြံပၜန္ရ ''ပႜဲကုႝအခိင္ကာလ Internet ဝြံ ရမ်ာင္ပုရိသာတ္ပ႙ုေကာ္ကၜဳင္ Tower of Babel ဒှာဲ Elvis ဏံ တန္တဵမံင္ရ။Paul McCartney ခ်ဳိတ္ ေကုာံ Jews တအ္ သြက္ ဂြံ ျပံင္တိတ္ႏူ Twin Towers မပၱံကႝုတင္နင္ကိစၥဏံဂွ္ တင္နင္သြက္ဂြံကယ်ာန္ သြက္ဗၜးၐးမြဲတုဲ သြက္ဂြံဂြံဓဝ္ပေတွ္ လၱဴ တင္နင္ႏူတမ္ဝြံ ဟြံေလာဲသြာရ။ ယဝ္ခါရ ဝုိတ္ေထာံပေရင္ဆုႝဂဗပု႙ သြက္ဂြံ ဒက္ပၱန္နဲခုိဟ္ဟ္ သြက္ဘဝ ပု႙မၢး ကေမၜာန္ပု႙ ပု႙ပတိတ္ကၜဳင္ လဝ္ ျဇဟတ္တံဂွ္ ေဆာံေလင္ အာရ ဟြံေသင္ဟာ။

ညးကၜာဲဘာသာ - ေကာန္ကၜင္

ဂ်ာေနဝ္ေခတ္ပ႙ု (ေလဿင္-၆၂)

June 2011