သၸသဿိင္ပေဒသရာဇ္ အပႜဲေခတ္ဂလႝုဗဵလဿဳဟ္ဏအ္ ဒွ္မံင္အေရဝ္ဟ႐ုိင္ဂၜးကဝ္ (ဗြဝ္ကၜံ-၂၁) ဏအ္ေရာင္ ၐိုန္ပ႙ုသၢးမာန္ကီုေလဝ္ ဒဒိုက္ဒးဒုင္အုပ္ဓလီု ႏူကႝုသဿဝ္တဲ ညးမဟာဝါဒ႘တအ္ဂွ္ စႝုကႝုလဿဳဟ္ ပ႙ုေကာန္ဂကူမန္တအ္ ပဲါဟြံဗၜးဏီဖိုဟ္။ ဘဝဒွ္ဍိက္ ဒးမံင္သဿဝ္တဲဂကူညးတှဟ္ဂွ္ အခိင္လႝုအိုတ္မာန္ေရာဟီုဂွ္ ညးဂွ္မြဲေလဝ္ ဟြံဂံင္ခ်ပ္စဿ႘ဏီဖိုဟ္ရ။ (ပ႙ုတအ္ဟီုစေတွ္ ဒးကလိဂြံဗၜး ၐးတြဳႝေလဝ္) ဆၐိုတ္ဏအ္ရ မုေလဝ္ ဟြံေတဿင္တိုန္ ႏူမအေရဝ္ဏအ္ဏီရ။
ႏူမြဲအခိင္ေတံ ပ႙ုေကာန္ဂကူမန္တအ္ ေကတ္ဗၜးၐးသြက္ဍဳင္မန္ေရာင္ ၐိုန္ႀကဳီဟီုလဝ္ ကၜာေလဝ္ လဿဳဟ္မၢး ဆီဇာတိမန္ဂမၜဳိင္တအ္ ဒးကၜတ္စုတ္လဝ္သတ္တဲ အပႜဲထိုင္ဂၜဳိက္သၛိတ္တ္ရ။ ပ႙ုတအ္မွ ကေလင္ပၜန္ဂတး စႝုကႝုစိုပ္တိုင္ပၠဵ ဟြံမာန္ဏီေတွ္ ဂြံပၱဳိန္ဒုဟ္ ကုညးလႝုမြဲေရာ။ ဟိုတ္ညးေတံ ဟိုတ္ညးဏအ္သၢးတဲု လေပွာ္တဲပ႙ု ဟြံဂံင္ေစှာန္ထၞး ညးသၠအ္အိုတ္ရ။ ဟိုတ္ပ႙ုဟြံအံင္ဇှးဂွ္ ဒုဟ္ညး ဒုဟ္အဲ ဟုီဟြံဂြံကီုေလဝ္ ျပဒၵညာဟိုတ္ဟြံအံင္ဇှးဏီဂွ္ ႏြံမံင္ဗြဲမဂၜဳိင္ရ။ ဒးဟီုဥပမာဂမၜဳိင္ေတွ္ ''ဟိုတ္ႏူဟြံည႘သာ၊ ဟိုတ္ႏူမာနသၜဳင္ (သၜဳင္ထၞးမံင္ကႝု ဂကူညးတှဟ္ဟြံေသင္ သၜဳင္မံင္ကႝု ဂကူဇကုကႝုဇကု)၊ အေထင္ေဇှာ္ကႝုဂကူညးတှဟ္၊ ဟြံကႝုကႜဳိပ္မှိဟ္ဇကု၊ ေလာဘအတၱ သြက္ဇကုမြဲ'' မပၱံသြဟ္မအေရဝ္ ဗီုတအ္ဏအ္ ဗြဲမဂၜဳိင္ ေနာ္နာဲဆာန္ဂကူပ႙ု ဟီုတိတ္ကၜဳင္မံင္ တဿာလအ္ရ။ ညးတအ္တီမံင္ တင္ေယာင္ယာယုတ္ေဒက္ ဇကုဇကုညးတအ္ရ။ အရာတအ္ဏအ္ ဟြံခိုဟ္ပုဟ္ဟီုဂွ္ ညးတအ္တီဖိုဟ္ရ။ ဆဂး ညးတအ္ ပေလဝ္ပေလတ္ကီုရဟာ။ ဆၐိုတ္ဟီု ဖတိုက္ဖေအာဝ္ လေဒါဝ္ဝုိင္ဗှတ္ညိညဂွ္တဲု လအ္ညိမၢး ဝိုတ္ေထာံအတိုင္ဏအ္ရ။ ေဇဿာဝ္ေခတ္ဂမၜဳိင္ဂွ္ ျပံင္သၜာဲအာမံင္သိုက္က္ရ။
ေခတ္ပ႙ုတအ္ဂွ္ ဗီုလႝုေရာ?။ ပ႙ုတအ္ရံင္သၛ႘ေကတ္ ျပဒၵညာ ဗြဳိင္ဂေကာံမှိဟ္ ေကာန္ဂကူပ႙ုမၢး သြဟ္ဗီုလၱဴေတံကီု ႏြံမံင္တဿာဟလိုင္ရ။ ျပဒၵညာေကာန္ဂကူ ပြဟြံည႘သာညးသၠအ္ဂမၜဳိင္ဂွ္ မံက္ဂတဝ္ေထင္လႝု ေလာန္တဲု ျပဒၵညာလစြံစိုတ္အတၱ သြက္ညးပူဂႝုတအ္ဂွ္ ဘပလမံင္ ေပဲါဗတိုက္ဗၜးၐး ေကာန္ဂကူမန္တအ္ရ။ ''လစြံစိုတ္မာန ႏြံမံင္ဂွ္ ဒွ္လစြံစိုတ္ဂကူသဿိင္တၜဟီုမၢး ေကတ္ဂုဏ္စရာဲ ဂြံမာန္ကီုေလဝ္ ယဝ္ခါရ စြံလဝ္မာနလၱဴေကာန္ဂကူ ဇကုပၜန္ဟီုဂွ္ ေထက္ကႝုဒး ေဝင္ပဲါေရာင္။''အရာဏအ္ဝြံ မာနမန္ပ႙ုတအ္ဂွ္ ကႝုလဝ္ဒဒိုက္ကႝုမန္ ဂၜဳိင္င္ကႝုအဆက္ဝင္က်ဍဳင္ဂမၜဳိင္ဂွ္ ေထက္ကႝုဒးဂြံသတိေရာင္။
အရာပိၱဳန္ထၞးတဲုကၜဳင္ေတံဂွ္ ဆသြာင္ျပဒၵညာ မှဳံအၾကာ ေကာန္ဂကူပ႙ုရ။ ဂတးရံင္အာကႝု သြာင္ေကာန္ဂကူတှဟ္ဟ္တအ္ ပၜန္မၢး ညးတအ္ေလဝ္ မြဲနဲမဲြဗီု ျပဒၵညာဂေကာံမှိဟ္ေကာန္ဂကူ ႏြံမံင္ပႜဲဗြဳိင္ညး တအ္ကီုရ။ (ျပဒၵညာဂမၜဳိင္ဂြံဒွ္ဂွ္ ႏူကႝုအလႝုသ႘ပှာန္တအ္ ကၜတ္ဖန္ဗဒွ္လဝ္ ေလဝ္ႏြံရ။ ဇကုကႝုဇကုလညာတ္ထၠးအာေလဝ္ႏြံရ။ ဒှာဲလၛဳႝဂွ္ ဟိုတ္ႏူ ပေရင္ပိုန္ျဒပ္ပူဂႝု ညးကႜဳိပ္သၠဳိပ္မဂြံလဝ္အေခါင္ ႏူအလႝုအသ႘ဂမၜဳိင္တအ္တဲု စြံစိုတ္ဟြံဒးညးသၠအ္ အေထင္ေဗၜတ္ညးသၠအ္တဲု ကၱဳႝဒွ္ ျပဒၵညာေလဝ္ႏြံရ။) ဟိုတ္ျပဒၵညာဇကုကႝုဇကုႏံြမံင္တဲု ပေရင္ပံင္ေကာံ ည႘သဿဟ္ေကာန္ဍဳင္ရင္ဂမၜဳိင္ ပံင္ေကာံတုဲ သြက္ဂြံဗတိုက္သ႐ုိဟ္ ေသှာတ္ တၜအဝႝုဟီုဂွ္ ည႘ည႘သာသာ ဟြံဂံင္ခ်ပ္ညးသၠအ္ရ။ မုဟိုတ္ေရာဟီုေတွ္ စႝုကႝုလဿဳဟ္ ပေတွ္ေကတ္လၱဴညးမြဲကုမြဲ ဟြံမာန္ဏီကီု၊ ျပဒၵညာပႜဲဗြဳိင္ ဇကုကႝုဇကုဂွ္ ဒးပေသာင္မံင္ ဟြံအိုတ္ဏီကီုတဲု ပေရင္ပံင္ေတာဲည႘ သဿဟ္ေကာန္ဍဳင္အရင္ဂွ္ ကႝုအခိင္ဟြံမာန္ညးသၠအ္ အိုတ္ေရာင္ညာတ္ေကတ္ရ။ စႝုကႝုလဿဳဟ္ အလုံေကာန္ဍဳင္အရင္သီုဖအိုတ္ ဘဝဒွ္ဍဳိက္ ဒးဂၜိင္မံင္အပႜဲသံသာ သဿဝ္တဲတၜအဝႝုဏီဂွ္ေလဝ္ ညးတအ္ညးတအ္ ဒုင္ဝန္ေပင္င္ရ။ ဆဂး အခိင္လႝုေကတ္ဗၜးၐး ေကာန္ဍဳင္အရင္ဂွ္ေရာ အရာဏအ္ေလဝ္ ဟြံခ်ဳိတ္ပၜဳိတ္ ပႜဲစိုတ္ညးတအ္ဏီဖိုဟ္ရ။ ေပဲါဗတုိက္ သြက္ဗၜးၐး ေကာန္ဂကူေကာန္ဍဳင္အရင္ဟီုဂွ္ ဆက္တဲုဗတိုက္အာေရာင္ ၐိုတ္ဏအ္ေဟင္ ေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ ည႘ည႘သာသာအိုတ္ရ။ ေပဲါဗတိုက္ညးတအ္ဂွ္ သြက္ဂြံဗတိုက္သ႐ုိဟ္ ညးတၜအဝႝုပှာန္တအ္ ဒွ္ကၜာေရာင္ ၐိုန္ဟီုကီုေလဝ္ သှညးတအ္မေကာ္ဂး ညးတၜအဝႝုပှာန္တအ္ ေဗၢတ္မံင္ျပယာဲလၱဴညးတအ္ဂွ္ ဒးဒုင္ပၜဴအာပၜဴကၜဳင္ ဒဒိုက္ဟြံသက္သာရ။ ဆဂးညးတအ္ ဒးဒုင္ဘဲဂွ္ တိုက္႐ုိက္ဟြံေသင္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ေဟင္ ဒးဒုင္ဂယံက္ ဂိသေကဝ္ရ။
အရာဒးဒုင္ဘဲကႝု အလႝုအသ႘ပှာန္နအဖတအ္ဂွ္ ေကာန္ညးဍဳင္ကြာန္မန္ပ႙ုေလဝ္ ဒးဒုင္ဂိႏြံကီုရ။ လဿဳဟ္မၢး ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ဒးကေရာတ္မံင္ "လအ္အာေသၛာဲအာ ဗၜးၐးတိုင္ပၠဵပ႙ု" သာ္ဝြံ ဟီုဂးကၜဳင္မံင္သိင္င္တဲု လၛဳႝတအ္ဂွ္ ယွအ္ေထာံစိုတ္ဓါတ္ ဟီုဂးတိုန္ "အတိုင္ကမ္ဖန္ရမန္" ဂးသာ္ဏအ္ပၜန္ရ။ ဘဝဒးဒုင္အုပ္ဓုပ္ သဿဝ္တဲညးတှဟ္ဂွ္ ၐိုန္မံင္ဟြံမိပ္ကီုေလဝ္ ပေရင္ဗုင္ဂှဵဂွ္ ဒွ္အဓိကေရာင္ ညးတအ္ဒုင္ဂိုင္ေကတ္ေထာံ ဘဝညးတအ္တဲု ပေရင္ပၜန္ဂတးဟုီဂွ္ မုေလဝ္ဟြံေဆင္စပ္ကႝုညးတအ္ေရာင္ စဿတ္ေထာံအိုတ္ရ။ ရဲသဿာပၜန္ဂတး ေလဝ္ ေအာန္ေစွ္ကၜဳင္ အလႝုအသ႘ပှာန္ေလဝ္ ကေရပ္ဓရတ္ကၜဳင္မံင္ယ်။ ႏူကႝုဂေကာံ ကုလသမဂၢဟီုလဝ္ သြက္ဂြံသၸအလႝုသ႘ဂလႝုဗဵ (ကမၻာလုံး ဆိုင္ရာအစိုးရျပဳမႈ) ဟီုဂွ္ေလဝ္ အခိင္လႝုဒွ္ကၜဳင္မာန္ေရာ။ ဇဿာပ္မှိဟ္ ႏြံအေခါင္အရာ တုပ္သဿဟ္ေရာင္ဟီုဂွ္ အခိင္လႝုမွ ဂြံေစပ္႐ွ္သာေရာ။ ညးဍဳင္သၟာင္ဂွ္ ၐိုတ္ဆက်ာ(မအေရဝ္ပၚပဲါ) ေဟင္ ကႝုျဇဟတ္ဓ႐ုိဟ္မာန္ရ။ စပ္ကႝု ပေရင္လုပ္ပထဲု ပေရင္အုပ္ဓုပ္ကဿိန္ဍဳင္ညးတှဟ္(အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာထိပါးေရး) မၢး အေခါင္သြက္ကုလသမဂၢ ဂြံေကၜာန္သၸဂွ္ ဟြံမြဲေရာင္။ ကုလသမဂၢဝြံ ဒက္ပတန္လဝ္ကႝု ေစဝ္ေပှာန္နာနာႏြံတဲု ညံင္ဂြံႏြံသိကၡာဂေကာံဂွ္ေဟင္ ဒးဂစာန္ေကၜာန္သၸမံင္ကီုရ။ ေကာန္ဂကူမန္လၛဳႝဂွ္မၢး 'အတိုင္ကေလင္ပၜန္ဂတးဟြံမာန္ တုပ္တုပ္ရေတွ္' ဂးသာ္ဝြံတဲု ပေရင္ဆာန္ဂကူ ဆီဇာတိမန္ဂမၜဳိင္ေလဝ္ ၾကပ္ကႝုေအာန္ေစွ္အာအိုတ္ေရာင္ ဂြံညာတ္ေကတ္မံင္ မြဲေႏွံမြဲေႏွံရ။
အခိင္တၛဲဏအ္ အရာမစဿ႘လဝ္ဂမၜဳိင္ သြက္ဂြံတက္က်ာပေရင္ ဍဳင္ကြာန္လၱဴခုင္ဂွ္ စႝုအခိင္လဿဳဟ္ ဟြံဒွ္ကၜဳင္ဏီတဲု ေသှာဝ္သဇိုင္ ဥပေဒဒက္ပတန္ဍဳင္ မဓဇက္ကၜဳင္လဝ္ ႏူသှာံ(၁၉၉၃) (ကၜာေဗာ္ဍဳင္မန္ တဿိဟြံေဒံါပန္ေပွာ္ဏီ)ဂွ္ေလဝ္ ညးဂမၜိဳင္ဟြံေျပစိုတ္မြဲသာ္ ဒးသၸဒတန္ကၜဳင္ အပႜဲသှာံ(၂၀၀၈)ဂွ္ရ။ ဟြံေျပစိုတ္ဟီုဂွ္ ေသှာဝ္သဇိုင္ဥပေဒဒက္ပတန္ဍဳင္ (၂၀၀၈) ဂွ္ဝြံ အေခါင္အရာသြက္ေကာန္ဂကူ ေကာန္ဍဳင္အရင္ဂမၜဳိင္ ဟြံမြဲေရာင္တဲု ဒစုႝဒးစးရ။ တဲုပၜန္ (၂၀၁၀) ဏံမၢး ေကၜာန္သၸကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲ ပၜန္ေရာင္ အလႝုသ႘ပှာန္တအ္ လေလာင္ၾတးလဝ္ပၜန္ရ။ လဿဳဟ္မၢး ေကာန္ဂကူမန္ပ႙ု ဒးေဇြာဝ္ဗက္ ပၛံက္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ သြက္ေပဲါ႐ုဲမာဲ (၂၀၁၀)ဏအ္ပၜန္ရေရာင္။ တုပ္စိုတ္ကႝုဒွ္၊ ဟြံတုပ္စိုတ္ကႝုဒွ္ ဒးရံင္မုက္မတ္ ညးဍဳင္ကြာန္မန္တအ္တဲု တၜပညာညးဆာန္ဂကူမန္တအ္၊ သဿာပေရင္ ဍဳင္ကြာန္ေကာန္ဂကူမန္တအ္၊ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္တအ္၊ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ(မဟုီလဝ္ သၸစှးအလုံေကာန္ဂကူမန္)တအ္ ဒးခ်ပ္စင္ျခင္ေရာင္။ သြက္ဂြံသၸစှး ေကာန္ဂကူမန္တဲု ဟြံလုပ္႐ုဲမာဲဟာ၊ လုပ္႐ုဲမာဲဟာဂွ္ ညးတအ္ဒးေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ရ။ အခိင္ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ မေစွ္ပၜတရဵဂွ္မၢး ယဝ္ခါရ အလႝုသ႘နအဖတအ္ ဟြံကေလင္ပေလဝ္ပေလတ္ သဇိုင္ေသှာဝ္ဥပေဒ(၂၀၀၈)မၢး ဟြံလုပ္႐ုဲမာဲေရာင္ ဥကၠဌေဇှာ္ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ''နာဲထဝ္မန္'' ေကင္ဟီုလဝ္ႏြံရ။ တင္သၢဳတ္သြာတ္ မကၜဳင္ႏူ ေပဲါသၜာဲဂတး လညာတ္သဿတ္(ဂိတုအံက္တဝ္ဗာ ၁၄၊ သှာံ ၂၀၀၉၊ ခ႐ုိင္မတ္မလီု၊ပြဳိင္ဍဳင္လွာဒကွ္)ဂွ္ေလဝ္ ယဝ္ခါရ အလႝုအသ႘နအဖတအ္ ဟြံကေလင္ပေလဝ္ပေလတ္ သဇိုင္ေသှာဝ္ဥပေဒ (၂၀၀၈)မၢး ေကာန္ ဂကူမန္တအ္ လုပ္ဒုင္႐ုဲမာဲဟြံေထက္ေရာင္ ေဖ်ံလဝ္သၢဳတ္သြာတ္ရ။ တန္တဵကႝု အကာဲအရာဂမၜဳိင္တဲု ဆက္ခ်႘ဒရာင္အာေရာင္သၢးရ။
အခါလဿဳဟ္မၢး ပဲါႏူကႝုအေခါင္ဂြံစန္ဒက္ ညးဍဳင္ကြာန္ မံက္မံက္ဂတဝ္ဂတဝ္ဂွ္တဲု သြက္ဂြံဒက္ပတန္ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဂွ္မွ ဟြံဂြံအေခါင္ဏီကီုရ။ (ဆဂး ညးပၜတရဵတအ္ ဖန္ဇန္လဝ္ႏြံေရာင္ မိက္ဂြံစဿ႘ေကတ္ရ။) မင္မံင္ေသှာဝ္ဥပေဒ သြက္ဂြံလုပ္႐ုဲမာဲဂွ္ေလဝ္ ဟြံတိတ္ကၜဳင္ဏီရ။ အပႜဲကႝုေပဲါသ႘ကၜ႘ပန္ဂိတုေနဝ္ပ်႘တဝ္ (ေလးလပတ္အစည္းေဝး) ဂိတုနဝ္ေဝမ္ဗာ (၂၃) စိုပ္ (၂၈) ဂွ္ေလဝ္ ညးေဇှာ္ဍဳင္မေကာ္ဂး (ဗုိလ္ခ်ဴပ္မွဴး ႀကီးသန္းေရႊ)ဝြံ ဟြံသ႘ကၜ႘စုတ္လဝ္ ပရူေပဲါ႐ုဲမာဲ (၂၀၁၀) ဂွ္ဏီရ။ ညးေတံဟီုသ႘ကၜ႘လဝ္ သြက္အနာဂတ္ ဒက္ပတန္ဍဳင္ဂွ္သဿးတဲု သြက္ေပဲါ႐ုဲမာဲ(၂၀၁၀)ဂွ္ ညးေတံမြဲပါင္ဟြံပံက္ဟီုဂွ္ရ အပႜဲဗြဳိင္ပှာန္ ညးကဆံင္လၱဴဂမၜဳိင္တအ္ ဟီုဂးပၚပဲါမံင္ လၱဴညးေတံအိုတ္ေရာင္။ အရာညးေတံဟီု သြက္ဂြံဒက္ပတန္ အနာဂတ္ကဿိန္ဍဳင္ တဵတက္မြဲဟီုဂွ္ေလဝ္ သြက္ဂြံဒွ္ဂုဏ္ဖႝု ကဿိန္ဍဳင္ၾကဳက္သဿးရေရာင္ ညးဂမၜဳိင္ညာတ္ကၜဳင္အိုတ္ရ။ (ဗုိလ္ခ်ဴပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ)ဝြံ ၐိုန္ရဟီုမံင္ ေကၜာန္သၸကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲ ဗၜးဗၜးၐးၐးေရာင္ ဂးကၜာေလဝ္ ဟြံစြံလဝ္ဂ႐ု လၱဴေပဲါ႐ုဲမာဲေကြံေကြံရ သာ္ဝြံ ညးလၛတ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ကိဿန္ဍဳင္ဗဿာတအ္ ဟီုပၚပဲါလဝ္ရ။။ အပႜဲကႝုလိက္ဒုင္စ႘ေရင္ ဂေကာံ(ၾကံ႔ဖြံ႔) တအ္၊ ဝန္ေဇှာ္ (ဦးေသာင္း၊ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာဝန္ႀကီးဌာန)၊ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္အုန္းျမင့္တအ္ မခ်ဴလဝ္ဂွ္မၢးေတွ္ အပႜဲကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲ(၂၀၁၀) ဏအ္ဝြံ သြက္ညးတအ္ ဂြံဂြံဇှးမာဲခိုဟ္ဟ္ဂွ္ ဟြံစိုပ္ကဆံင္ဏီတဲု ဇမၜိင္လဝ္အခိင္ သြက္ဂြံေကၜာန္သၸ ေပဲါ႐ုဲမာဲေရာင္ သာ္ဝြံ ညးခ်႘ဒရာင္ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဂမၜဳိင္ ဟီုပၚပဲါမံင္သာသာရ။
အကာဲအရာဏအ္ဂွ္ ပဲါႏူကႝုသြက္ဂြံပည႘ပညပ္ ပေရင္ေကာန္ဂကူအပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဂွ္တဲု အဝႝုကဆံင္ ညးေတံ(ဗုိလ္ခ်ဴပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ) ညံင္ဂြံဆက္ဂၜိင္ အာဂွ္ေဟင္ ဂစာန္ပတိတ္မံင္ကႜဟ္ရ။ ေပဲါ႐ုဲမာဲ၂၀၁၀ ဝြံ ဒးဒွ္ေပဲါအံင္ဇှး သြက္ညးေတံဗြဲစဿတ္တုဲ ညံင္ဂြံအုပ္ဓုပ္အာကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ ဗြဲမလုပ္ေသှာဝ္ဂွ္ေလဝ္ ဗက္ဂစာန္ပံင္ေတာဲမံင္ကႝု အလႝုအသ႘ ကဿိန္ဍဳင္သၟာင္ဂမၜဳိင္တအ္ရ။ ဣဝြံ အကာဲအရာ ပေရင္ေပဲါ႐ုဲမာဲ (၂၀၁၀)ဏအ္ မဒွ္ရ။
ရံင္ကႝုလၸာ္ဂကူမန္ပ႙ုမၢး ယဝ္ခါရ ေပဲါ႐ုဲမာဲဏအ္ဒွ္ကၜဳင္ေရာင္ ဟီုဒွ္ကၜာေလဝ္ လညာတ္ဆႝုဂဗ ေပဲါ႐ုဲမာဲဂွ္ေအာန္ေလာန္ေကြံရ။ ေပဲါ႐ုဲမာဲဟီုဂွ္ ညးသဿတ္တအ္ မေကင္ဆႝုလဝ္ အပႜဲဆလိက္အုပ္သဿးတဲု ညးေဇှာ္တအ္လဵပူစမွ ဂြံတီရ။ ပြဗဟုသုတမေအာန္မံင္ အပႜဲအရာ ေပဲါ႐ုဲမာဲ၊ စုတ္မာဲဂွ္ဝြံ ဒွ္မံင္ အလုံကဿိန္ဍဳင္မြဲရ။ ညးသဿတ္ မဂြံအေခါင္စုတ္မာဲ ေပင္အာယုက္ (၁၈) ကႝု အၾကာ (၃၀) ဂမၜဳိင္တအ္ဝြံ ဂြံခ်ပ္ပၚပဲါ ဂေကာံလႝုခိုဟ္၊ ဂေကာံေဗာ္လႝု ေကၜာန္ကႝုသြက္ဂကူမန္မာန္၊ ေဗာ္လႝုမြဲ ဒွ္စှးသြက္ေကာန္ဂကူ မပၱံတအ္ဏအ္ဂွ္ ဂြံခ်ပ္ပၚပဲါသၢဳတ္သြာတ္ ဒးခ်ဳိတ္တ္ပၜဳိတ္တ္ဂွ္ ဒွ္ဝါတ္ေလာန္ရ။ ရံင္ေကတ္ကႝု ညးမဒွ္မံင္ မိမသဿတ္ဂမၜဳိင္ ေခတ္လဿဳဟ္ဏံမၢး ညးတအ္ဝြံ ကၱဳႝဒွ္မှိဟ္ လၸာ္လကၠရဵ သှာံ (၁၉၅၀) သဿးရ ႏြံဂၜဳိင္တဲု ညးဍဳင္ကြာန္ ညးမေကင္ဆႝုဂဗလဝ္ကႝု ေသှာတ္ပါလ႘မာန္ဒ႘မႝုကေရၿဇ႘ဟီုဂွ္ ႏြံဟြံဂၜဳိင္ရ။ ဟြံေကင္ ဆႝုဂဗလဝ္ကႝု ဆေပဲါ႐ုဲမာဲသဿးဟြံက လၛဳႝဂွ္ဟြံေကင္မိင္လဝ္ မြဲေလွ္ေလဝ္ႏြံရ။ ဆသဿတ္ႏြံၾကပ္ကႝု ဗြဳိင္ပၜန္ဂတး၊ ဗြဳိင္ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိတအ္ေဟင္ တီညာတ္ဆညိညရ။ ပဲါႏူဂွ္ပၜန္ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ တှဟ္တှဟ္တအ္ မေဖ်ံလဝ္ ပဝ္လၿဇ႘ဂမၜဳိင္တအ္ ႏြံမံင္ဗီုလႝု၊ ခိုဟ္ကီုပေရံကီု ပၚပဲါဟြံဒးခ်ဳိတ္ပၜဳိတ္ဂွ္ အပႜဲသဿတ္မန္ပ႙ု ႏြံမံင္လဿိဟ္တဿာဟလိုင္ဏီရ။ ရံင္ေကတ္ကႝုအကာဲအရာဏအ္မၢး ညးတံင္ၿဂဲဂြံကၜာ ညးသာတဲု ဗီုညးတံင္ၿဂဲေလပ္ ညးဂြံဇှးမာဲ ဒွ္ေလပ္ရ။ ညံင္ညးသဿတ္တအ္ ဂြံဒးဂှပ္စိုတ္ ယဝ္တံင္ၿဂဲမာဲေလပ္မၢး သဿတ္တအ္ပါဗက္ေလပ္ မံင္ေရာင္။ ဣဏအ္ေလဝ္ ပ႙ုဒးခ်ပ္စုတ္ အပႜဲအရာပေရင္ခ်႘ဒရာင္ သြက္ပၛံက္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ လဿဳဟ္ကီုရ။
အပႜဲကႝုပၛံက္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္တၛဲဏအ္ ဂကူမန္ပ႙ု ညံင္ဂြံဂြံအေခါင္အရာဂမၜဳိင္ဂွ္ စႏူအခိင္လဿဳဟ္ဏအ္ ဒးပေတင္ပၱဳိန္ ျဇဟတ္ခ်႘ဒရာင္ေထက္ရ။ အပႜဲအခိင္ခ်႘ဒရာင္ ပၛံက္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ပဿိက္ေဇှာ္အိုတ္မေကာ္ဂး ေပဲါ႐ုဲမာဲ (၂၀၁၀)ဏအ္ဂွ္မၢး ျပဒၵညာမှဳံမံင္ အၾကာေကာန္ဂကူ ဟိုတ္ဟြံည႘သာဂမၜဳိင္၊ ဟိုတ္ႏူမာနသၜဳင္ဂမၜဳိင္၊ အေထင္ေဇှာ္ကႝုဂကူညးတှဟ္ဂမၜဳိင္၊ ဟြံကႝုကႜဳိပ္မှိဟ္ဂကူဇကုဂမၜဳိင္ မပၱံအရာတအ္ဏအ္ ဒးယွအ္ေဖ်ံ ညးသၠအ္ေထက္တဲု ကႝုဂြံပံင္ေတာဲေကၜာန္မြဲစြံ သြက္ဖႝုအလုံေကာန္ဂကူမန္ ည႘ည႘သာသာအိုတ္ညိဂွ္ မိက္ဂြံဖတိုက္ဖေအာဝ္ရ။
သုေတဇ
ႏူမြဲအခိင္ေတံ ပ႙ုေကာန္ဂကူမန္တအ္ ေကတ္ဗၜးၐးသြက္ဍဳင္မန္ေရာင္ ၐိုန္ႀကဳီဟီုလဝ္ ကၜာေလဝ္ လဿဳဟ္မၢး ဆီဇာတိမန္ဂမၜဳိင္တအ္ ဒးကၜတ္စုတ္လဝ္သတ္တဲ အပႜဲထိုင္ဂၜဳိက္သၛိတ္တ္ရ။ ပ႙ုတအ္မွ ကေလင္ပၜန္ဂတး စႝုကႝုစိုပ္တိုင္ပၠဵ ဟြံမာန္ဏီေတွ္ ဂြံပၱဳိန္ဒုဟ္ ကုညးလႝုမြဲေရာ။ ဟိုတ္ညးေတံ ဟိုတ္ညးဏအ္သၢးတဲု လေပွာ္တဲပ႙ု ဟြံဂံင္ေစှာန္ထၞး ညးသၠအ္အိုတ္ရ။ ဟိုတ္ပ႙ုဟြံအံင္ဇှးဂွ္ ဒုဟ္ညး ဒုဟ္အဲ ဟုီဟြံဂြံကီုေလဝ္ ျပဒၵညာဟိုတ္ဟြံအံင္ဇှးဏီဂွ္ ႏြံမံင္ဗြဲမဂၜဳိင္ရ။ ဒးဟီုဥပမာဂမၜဳိင္ေတွ္ ''ဟိုတ္ႏူဟြံည႘သာ၊ ဟိုတ္ႏူမာနသၜဳင္ (သၜဳင္ထၞးမံင္ကႝု ဂကူညးတှဟ္ဟြံေသင္ သၜဳင္မံင္ကႝု ဂကူဇကုကႝုဇကု)၊ အေထင္ေဇှာ္ကႝုဂကူညးတှဟ္၊ ဟြံကႝုကႜဳိပ္မှိဟ္ဇကု၊ ေလာဘအတၱ သြက္ဇကုမြဲ'' မပၱံသြဟ္မအေရဝ္ ဗီုတအ္ဏအ္ ဗြဲမဂၜဳိင္ ေနာ္နာဲဆာန္ဂကူပ႙ု ဟီုတိတ္ကၜဳင္မံင္ တဿာလအ္ရ။ ညးတအ္တီမံင္ တင္ေယာင္ယာယုတ္ေဒက္ ဇကုဇကုညးတအ္ရ။ အရာတအ္ဏအ္ ဟြံခိုဟ္ပုဟ္ဟီုဂွ္ ညးတအ္တီဖိုဟ္ရ။ ဆဂး ညးတအ္ ပေလဝ္ပေလတ္ကီုရဟာ။ ဆၐိုတ္ဟီု ဖတိုက္ဖေအာဝ္ လေဒါဝ္ဝုိင္ဗှတ္ညိညဂွ္တဲု လအ္ညိမၢး ဝိုတ္ေထာံအတိုင္ဏအ္ရ။ ေဇဿာဝ္ေခတ္ဂမၜဳိင္ဂွ္ ျပံင္သၜာဲအာမံင္သိုက္က္ရ။
ေခတ္ပ႙ုတအ္ဂွ္ ဗီုလႝုေရာ?။ ပ႙ုတအ္ရံင္သၛ႘ေကတ္ ျပဒၵညာ ဗြဳိင္ဂေကာံမှိဟ္ ေကာန္ဂကူပ႙ုမၢး သြဟ္ဗီုလၱဴေတံကီု ႏြံမံင္တဿာဟလိုင္ရ။ ျပဒၵညာေကာန္ဂကူ ပြဟြံည႘သာညးသၠအ္ဂမၜဳိင္ဂွ္ မံက္ဂတဝ္ေထင္လႝု ေလာန္တဲု ျပဒၵညာလစြံစိုတ္အတၱ သြက္ညးပူဂႝုတအ္ဂွ္ ဘပလမံင္ ေပဲါဗတိုက္ဗၜးၐး ေကာန္ဂကူမန္တအ္ရ။ ''လစြံစိုတ္မာန ႏြံမံင္ဂွ္ ဒွ္လစြံစိုတ္ဂကူသဿိင္တၜဟီုမၢး ေကတ္ဂုဏ္စရာဲ ဂြံမာန္ကီုေလဝ္ ယဝ္ခါရ စြံလဝ္မာနလၱဴေကာန္ဂကူ ဇကုပၜန္ဟီုဂွ္ ေထက္ကႝုဒး ေဝင္ပဲါေရာင္။''အရာဏအ္ဝြံ မာနမန္ပ႙ုတအ္ဂွ္ ကႝုလဝ္ဒဒိုက္ကႝုမန္ ဂၜဳိင္င္ကႝုအဆက္ဝင္က်ဍဳင္ဂမၜဳိင္ဂွ္ ေထက္ကႝုဒးဂြံသတိေရာင္။
အရာပိၱဳန္ထၞးတဲုကၜဳင္ေတံဂွ္ ဆသြာင္ျပဒၵညာ မှဳံအၾကာ ေကာန္ဂကူပ႙ုရ။ ဂတးရံင္အာကႝု သြာင္ေကာန္ဂကူတှဟ္ဟ္တအ္ ပၜန္မၢး ညးတအ္ေလဝ္ မြဲနဲမဲြဗီု ျပဒၵညာဂေကာံမှိဟ္ေကာန္ဂကူ ႏြံမံင္ပႜဲဗြဳိင္ညး တအ္ကီုရ။ (ျပဒၵညာဂမၜဳိင္ဂြံဒွ္ဂွ္ ႏူကႝုအလႝုသ႘ပှာန္တအ္ ကၜတ္ဖန္ဗဒွ္လဝ္ ေလဝ္ႏြံရ။ ဇကုကႝုဇကုလညာတ္ထၠးအာေလဝ္ႏြံရ။ ဒှာဲလၛဳႝဂွ္ ဟိုတ္ႏူ ပေရင္ပိုန္ျဒပ္ပူဂႝု ညးကႜဳိပ္သၠဳိပ္မဂြံလဝ္အေခါင္ ႏူအလႝုအသ႘ဂမၜဳိင္တအ္တဲု စြံစိုတ္ဟြံဒးညးသၠအ္ အေထင္ေဗၜတ္ညးသၠအ္တဲု ကၱဳႝဒွ္ ျပဒၵညာေလဝ္ႏြံရ။) ဟိုတ္ျပဒၵညာဇကုကႝုဇကုႏံြမံင္တဲု ပေရင္ပံင္ေကာံ ည႘သဿဟ္ေကာန္ဍဳင္ရင္ဂမၜဳိင္ ပံင္ေကာံတုဲ သြက္ဂြံဗတိုက္သ႐ုိဟ္ ေသှာတ္ တၜအဝႝုဟီုဂွ္ ည႘ည႘သာသာ ဟြံဂံင္ခ်ပ္ညးသၠအ္ရ။ မုဟိုတ္ေရာဟီုေတွ္ စႝုကႝုလဿဳဟ္ ပေတွ္ေကတ္လၱဴညးမြဲကုမြဲ ဟြံမာန္ဏီကီု၊ ျပဒၵညာပႜဲဗြဳိင္ ဇကုကႝုဇကုဂွ္ ဒးပေသာင္မံင္ ဟြံအိုတ္ဏီကီုတဲု ပေရင္ပံင္ေတာဲည႘ သဿဟ္ေကာန္ဍဳင္အရင္ဂွ္ ကႝုအခိင္ဟြံမာန္ညးသၠအ္ အိုတ္ေရာင္ညာတ္ေကတ္ရ။ စႝုကႝုလဿဳဟ္ အလုံေကာန္ဍဳင္အရင္သီုဖအိုတ္ ဘဝဒွ္ဍဳိက္ ဒးဂၜိင္မံင္အပႜဲသံသာ သဿဝ္တဲတၜအဝႝုဏီဂွ္ေလဝ္ ညးတအ္ညးတအ္ ဒုင္ဝန္ေပင္င္ရ။ ဆဂး အခိင္လႝုေကတ္ဗၜးၐး ေကာန္ဍဳင္အရင္ဂွ္ေရာ အရာဏအ္ေလဝ္ ဟြံခ်ဳိတ္ပၜဳိတ္ ပႜဲစိုတ္ညးတအ္ဏီဖိုဟ္ရ။ ေပဲါဗတုိက္ သြက္ဗၜးၐး ေကာန္ဂကူေကာန္ဍဳင္အရင္ဟီုဂွ္ ဆက္တဲုဗတိုက္အာေရာင္ ၐိုတ္ဏအ္ေဟင္ ေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ ည႘ည႘သာသာအိုတ္ရ။ ေပဲါဗတိုက္ညးတအ္ဂွ္ သြက္ဂြံဗတိုက္သ႐ုိဟ္ ညးတၜအဝႝုပှာန္တအ္ ဒွ္ကၜာေရာင္ ၐိုန္ဟီုကီုေလဝ္ သှညးတအ္မေကာ္ဂး ညးတၜအဝႝုပှာန္တအ္ ေဗၢတ္မံင္ျပယာဲလၱဴညးတအ္ဂွ္ ဒးဒုင္ပၜဴအာပၜဴကၜဳင္ ဒဒိုက္ဟြံသက္သာရ။ ဆဂးညးတအ္ ဒးဒုင္ဘဲဂွ္ တိုက္႐ုိက္ဟြံေသင္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ေဟင္ ဒးဒုင္ဂယံက္ ဂိသေကဝ္ရ။
အရာဒးဒုင္ဘဲကႝု အလႝုအသ႘ပှာန္နအဖတအ္ဂွ္ ေကာန္ညးဍဳင္ကြာန္မန္ပ႙ုေလဝ္ ဒးဒုင္ဂိႏြံကီုရ။ လဿဳဟ္မၢး ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ဒးကေရာတ္မံင္ "လအ္အာေသၛာဲအာ ဗၜးၐးတိုင္ပၠဵပ႙ု" သာ္ဝြံ ဟီုဂးကၜဳင္မံင္သိင္င္တဲု လၛဳႝတအ္ဂွ္ ယွအ္ေထာံစိုတ္ဓါတ္ ဟီုဂးတိုန္ "အတိုင္ကမ္ဖန္ရမန္" ဂးသာ္ဏအ္ပၜန္ရ။ ဘဝဒးဒုင္အုပ္ဓုပ္ သဿဝ္တဲညးတှဟ္ဂွ္ ၐိုန္မံင္ဟြံမိပ္ကီုေလဝ္ ပေရင္ဗုင္ဂှဵဂွ္ ဒွ္အဓိကေရာင္ ညးတအ္ဒုင္ဂိုင္ေကတ္ေထာံ ဘဝညးတအ္တဲု ပေရင္ပၜန္ဂတးဟုီဂွ္ မုေလဝ္ဟြံေဆင္စပ္ကႝုညးတအ္ေရာင္ စဿတ္ေထာံအိုတ္ရ။ ရဲသဿာပၜန္ဂတး ေလဝ္ ေအာန္ေစွ္ကၜဳင္ အလႝုအသ႘ပှာန္ေလဝ္ ကေရပ္ဓရတ္ကၜဳင္မံင္ယ်။ ႏူကႝုဂေကာံ ကုလသမဂၢဟီုလဝ္ သြက္ဂြံသၸအလႝုသ႘ဂလႝုဗဵ (ကမၻာလုံး ဆိုင္ရာအစိုးရျပဳမႈ) ဟီုဂွ္ေလဝ္ အခိင္လႝုဒွ္ကၜဳင္မာန္ေရာ။ ဇဿာပ္မှိဟ္ ႏြံအေခါင္အရာ တုပ္သဿဟ္ေရာင္ဟီုဂွ္ အခိင္လႝုမွ ဂြံေစပ္႐ွ္သာေရာ။ ညးဍဳင္သၟာင္ဂွ္ ၐိုတ္ဆက်ာ(မအေရဝ္ပၚပဲါ) ေဟင္ ကႝုျဇဟတ္ဓ႐ုိဟ္မာန္ရ။ စပ္ကႝု ပေရင္လုပ္ပထဲု ပေရင္အုပ္ဓုပ္ကဿိန္ဍဳင္ညးတှဟ္(အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာထိပါးေရး) မၢး အေခါင္သြက္ကုလသမဂၢ ဂြံေကၜာန္သၸဂွ္ ဟြံမြဲေရာင္။ ကုလသမဂၢဝြံ ဒက္ပတန္လဝ္ကႝု ေစဝ္ေပှာန္နာနာႏြံတဲု ညံင္ဂြံႏြံသိကၡာဂေကာံဂွ္ေဟင္ ဒးဂစာန္ေကၜာန္သၸမံင္ကီုရ။ ေကာန္ဂကူမန္လၛဳႝဂွ္မၢး 'အတိုင္ကေလင္ပၜန္ဂတးဟြံမာန္ တုပ္တုပ္ရေတွ္' ဂးသာ္ဝြံတဲု ပေရင္ဆာန္ဂကူ ဆီဇာတိမန္ဂမၜဳိင္ေလဝ္ ၾကပ္ကႝုေအာန္ေစွ္အာအိုတ္ေရာင္ ဂြံညာတ္ေကတ္မံင္ မြဲေႏွံမြဲေႏွံရ။
အခိင္တၛဲဏအ္ အရာမစဿ႘လဝ္ဂမၜဳိင္ သြက္ဂြံတက္က်ာပေရင္ ဍဳင္ကြာန္လၱဴခုင္ဂွ္ စႝုအခိင္လဿဳဟ္ ဟြံဒွ္ကၜဳင္ဏီတဲု ေသှာဝ္သဇိုင္ ဥပေဒဒက္ပတန္ဍဳင္ မဓဇက္ကၜဳင္လဝ္ ႏူသှာံ(၁၉၉၃) (ကၜာေဗာ္ဍဳင္မန္ တဿိဟြံေဒံါပန္ေပွာ္ဏီ)ဂွ္ေလဝ္ ညးဂမၜိဳင္ဟြံေျပစိုတ္မြဲသာ္ ဒးသၸဒတန္ကၜဳင္ အပႜဲသှာံ(၂၀၀၈)ဂွ္ရ။ ဟြံေျပစိုတ္ဟီုဂွ္ ေသှာဝ္သဇိုင္ဥပေဒဒက္ပတန္ဍဳင္ (၂၀၀၈) ဂွ္ဝြံ အေခါင္အရာသြက္ေကာန္ဂကူ ေကာန္ဍဳင္အရင္ဂမၜဳိင္ ဟြံမြဲေရာင္တဲု ဒစုႝဒးစးရ။ တဲုပၜန္ (၂၀၁၀) ဏံမၢး ေကၜာန္သၸကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲ ပၜန္ေရာင္ အလႝုသ႘ပှာန္တအ္ လေလာင္ၾတးလဝ္ပၜန္ရ။ လဿဳဟ္မၢး ေကာန္ဂကူမန္ပ႙ု ဒးေဇြာဝ္ဗက္ ပၛံက္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ သြက္ေပဲါ႐ုဲမာဲ (၂၀၁၀)ဏအ္ပၜန္ရေရာင္။ တုပ္စိုတ္ကႝုဒွ္၊ ဟြံတုပ္စိုတ္ကႝုဒွ္ ဒးရံင္မုက္မတ္ ညးဍဳင္ကြာန္မန္တအ္တဲု တၜပညာညးဆာန္ဂကူမန္တအ္၊ သဿာပေရင္ ဍဳင္ကြာန္ေကာန္ဂကူမန္တအ္၊ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္တအ္၊ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ(မဟုီလဝ္ သၸစှးအလုံေကာန္ဂကူမန္)တအ္ ဒးခ်ပ္စင္ျခင္ေရာင္။ သြက္ဂြံသၸစှး ေကာန္ဂကူမန္တဲု ဟြံလုပ္႐ုဲမာဲဟာ၊ လုပ္႐ုဲမာဲဟာဂွ္ ညးတအ္ဒးေဖ်ံသၢဳတ္သြာတ္ရ။ အခိင္ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ မေစွ္ပၜတရဵဂွ္မၢး ယဝ္ခါရ အလႝုသ႘နအဖတအ္ ဟြံကေလင္ပေလဝ္ပေလတ္ သဇိုင္ေသှာဝ္ဥပေဒ(၂၀၀၈)မၢး ဟြံလုပ္႐ုဲမာဲေရာင္ ဥကၠဌေဇှာ္ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ''နာဲထဝ္မန္'' ေကင္ဟီုလဝ္ႏြံရ။ တင္သၢဳတ္သြာတ္ မကၜဳင္ႏူ ေပဲါသၜာဲဂတး လညာတ္သဿတ္(ဂိတုအံက္တဝ္ဗာ ၁၄၊ သှာံ ၂၀၀၉၊ ခ႐ုိင္မတ္မလီု၊ပြဳိင္ဍဳင္လွာဒကွ္)ဂွ္ေလဝ္ ယဝ္ခါရ အလႝုအသ႘နအဖတအ္ ဟြံကေလင္ပေလဝ္ပေလတ္ သဇိုင္ေသှာဝ္ဥပေဒ (၂၀၀၈)မၢး ေကာန္ ဂကူမန္တအ္ လုပ္ဒုင္႐ုဲမာဲဟြံေထက္ေရာင္ ေဖ်ံလဝ္သၢဳတ္သြာတ္ရ။ တန္တဵကႝု အကာဲအရာဂမၜဳိင္တဲု ဆက္ခ်႘ဒရာင္အာေရာင္သၢးရ။
အခါလဿဳဟ္မၢး ပဲါႏူကႝုအေခါင္ဂြံစန္ဒက္ ညးဍဳင္ကြာန္ မံက္မံက္ဂတဝ္ဂတဝ္ဂွ္တဲု သြက္ဂြံဒက္ပတန္ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဂွ္မွ ဟြံဂြံအေခါင္ဏီကီုရ။ (ဆဂး ညးပၜတရဵတအ္ ဖန္ဇန္လဝ္ႏြံေရာင္ မိက္ဂြံစဿ႘ေကတ္ရ။) မင္မံင္ေသှာဝ္ဥပေဒ သြက္ဂြံလုပ္႐ုဲမာဲဂွ္ေလဝ္ ဟြံတိတ္ကၜဳင္ဏီရ။ အပႜဲကႝုေပဲါသ႘ကၜ႘ပန္ဂိတုေနဝ္ပ်႘တဝ္ (ေလးလပတ္အစည္းေဝး) ဂိတုနဝ္ေဝမ္ဗာ (၂၃) စိုပ္ (၂၈) ဂွ္ေလဝ္ ညးေဇှာ္ဍဳင္မေကာ္ဂး (ဗုိလ္ခ်ဴပ္မွဴး ႀကီးသန္းေရႊ)ဝြံ ဟြံသ႘ကၜ႘စုတ္လဝ္ ပရူေပဲါ႐ုဲမာဲ (၂၀၁၀) ဂွ္ဏီရ။ ညးေတံဟီုသ႘ကၜ႘လဝ္ သြက္အနာဂတ္ ဒက္ပတန္ဍဳင္ဂွ္သဿးတဲု သြက္ေပဲါ႐ုဲမာဲ(၂၀၁၀)ဂွ္ ညးေတံမြဲပါင္ဟြံပံက္ဟီုဂွ္ရ အပႜဲဗြဳိင္ပှာန္ ညးကဆံင္လၱဴဂမၜဳိင္တအ္ ဟီုဂးပၚပဲါမံင္ လၱဴညးေတံအိုတ္ေရာင္။ အရာညးေတံဟီု သြက္ဂြံဒက္ပတန္ အနာဂတ္ကဿိန္ဍဳင္ တဵတက္မြဲဟီုဂွ္ေလဝ္ သြက္ဂြံဒွ္ဂုဏ္ဖႝု ကဿိန္ဍဳင္ၾကဳက္သဿးရေရာင္ ညးဂမၜဳိင္ညာတ္ကၜဳင္အိုတ္ရ။ (ဗုိလ္ခ်ဴပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ)ဝြံ ၐိုန္ရဟီုမံင္ ေကၜာန္သၸကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲ ဗၜးဗၜးၐးၐးေရာင္ ဂးကၜာေလဝ္ ဟြံစြံလဝ္ဂ႐ု လၱဴေပဲါ႐ုဲမာဲေကြံေကြံရ သာ္ဝြံ ညးလၛတ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ကိဿန္ဍဳင္ဗဿာတအ္ ဟီုပၚပဲါလဝ္ရ။။ အပႜဲကႝုလိက္ဒုင္စ႘ေရင္ ဂေကာံ(ၾကံ႔ဖြံ႔) တအ္၊ ဝန္ေဇှာ္ (ဦးေသာင္း၊ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာဝန္ႀကီးဌာန)၊ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္အုန္းျမင့္တအ္ မခ်ဴလဝ္ဂွ္မၢးေတွ္ အပႜဲကႝုေပဲါ႐ုဲမာဲ(၂၀၁၀) ဏအ္ဝြံ သြက္ညးတအ္ ဂြံဂြံဇှးမာဲခိုဟ္ဟ္ဂွ္ ဟြံစိုပ္ကဆံင္ဏီတဲု ဇမၜိင္လဝ္အခိင္ သြက္ဂြံေကၜာန္သၸ ေပဲါ႐ုဲမာဲေရာင္ သာ္ဝြံ ညးခ်႘ဒရာင္ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဂမၜဳိင္ ဟီုပၚပဲါမံင္သာသာရ။
အကာဲအရာဏအ္ဂွ္ ပဲါႏူကႝုသြက္ဂြံပည႘ပညပ္ ပေရင္ေကာန္ဂကူအပႜဲကဿိန္ဍဳင္ဂွ္တဲု အဝႝုကဆံင္ ညးေတံ(ဗုိလ္ခ်ဴပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ) ညံင္ဂြံဆက္ဂၜိင္ အာဂွ္ေဟင္ ဂစာန္ပတိတ္မံင္ကႜဟ္ရ။ ေပဲါ႐ုဲမာဲ၂၀၁၀ ဝြံ ဒးဒွ္ေပဲါအံင္ဇှး သြက္ညးေတံဗြဲစဿတ္တုဲ ညံင္ဂြံအုပ္ဓုပ္အာကဿိန္ဍဳင္ဗဿာ ဗြဲမလုပ္ေသှာဝ္ဂွ္ေလဝ္ ဗက္ဂစာန္ပံင္ေတာဲမံင္ကႝု အလႝုအသ႘ ကဿိန္ဍဳင္သၟာင္ဂမၜဳိင္တအ္ရ။ ဣဝြံ အကာဲအရာ ပေရင္ေပဲါ႐ုဲမာဲ (၂၀၁၀)ဏအ္ မဒွ္ရ။
ရံင္ကႝုလၸာ္ဂကူမန္ပ႙ုမၢး ယဝ္ခါရ ေပဲါ႐ုဲမာဲဏအ္ဒွ္ကၜဳင္ေရာင္ ဟီုဒွ္ကၜာေလဝ္ လညာတ္ဆႝုဂဗ ေပဲါ႐ုဲမာဲဂွ္ေအာန္ေလာန္ေကြံရ။ ေပဲါ႐ုဲမာဲဟီုဂွ္ ညးသဿတ္တအ္ မေကင္ဆႝုလဝ္ အပႜဲဆလိက္အုပ္သဿးတဲု ညးေဇှာ္တအ္လဵပူစမွ ဂြံတီရ။ ပြဗဟုသုတမေအာန္မံင္ အပႜဲအရာ ေပဲါ႐ုဲမာဲ၊ စုတ္မာဲဂွ္ဝြံ ဒွ္မံင္ အလုံကဿိန္ဍဳင္မြဲရ။ ညးသဿတ္ မဂြံအေခါင္စုတ္မာဲ ေပင္အာယုက္ (၁၈) ကႝု အၾကာ (၃၀) ဂမၜဳိင္တအ္ဝြံ ဂြံခ်ပ္ပၚပဲါ ဂေကာံလႝုခိုဟ္၊ ဂေကာံေဗာ္လႝု ေကၜာန္ကႝုသြက္ဂကူမန္မာန္၊ ေဗာ္လႝုမြဲ ဒွ္စှးသြက္ေကာန္ဂကူ မပၱံတအ္ဏအ္ဂွ္ ဂြံခ်ပ္ပၚပဲါသၢဳတ္သြာတ္ ဒးခ်ဳိတ္တ္ပၜဳိတ္တ္ဂွ္ ဒွ္ဝါတ္ေလာန္ရ။ ရံင္ေကတ္ကႝု ညးမဒွ္မံင္ မိမသဿတ္ဂမၜဳိင္ ေခတ္လဿဳဟ္ဏံမၢး ညးတအ္ဝြံ ကၱဳႝဒွ္မှိဟ္ လၸာ္လကၠရဵ သှာံ (၁၉၅၀) သဿးရ ႏြံဂၜဳိင္တဲု ညးဍဳင္ကြာန္ ညးမေကင္ဆႝုဂဗလဝ္ကႝု ေသှာတ္ပါလ႘မာန္ဒ႘မႝုကေရၿဇ႘ဟီုဂွ္ ႏြံဟြံဂၜဳိင္ရ။ ဟြံေကင္ ဆႝုဂဗလဝ္ကႝု ဆေပဲါ႐ုဲမာဲသဿးဟြံက လၛဳႝဂွ္ဟြံေကင္မိင္လဝ္ မြဲေလွ္ေလဝ္ႏြံရ။ ဆသဿတ္ႏြံၾကပ္ကႝု ဗြဳိင္ပၜန္ဂတး၊ ဗြဳိင္ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိတအ္ေဟင္ တီညာတ္ဆညိညရ။ ပဲါႏူဂွ္ပၜန္ ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ တှဟ္တှဟ္တအ္ မေဖ်ံလဝ္ ပဝ္လၿဇ႘ဂမၜဳိင္တအ္ ႏြံမံင္ဗီုလႝု၊ ခိုဟ္ကီုပေရံကီု ပၚပဲါဟြံဒးခ်ဳိတ္ပၜဳိတ္ဂွ္ အပႜဲသဿတ္မန္ပ႙ု ႏြံမံင္လဿိဟ္တဿာဟလိုင္ဏီရ။ ရံင္ေကတ္ကႝုအကာဲအရာဏအ္မၢး ညးတံင္ၿဂဲဂြံကၜာ ညးသာတဲု ဗီုညးတံင္ၿဂဲေလပ္ ညးဂြံဇှးမာဲ ဒွ္ေလပ္ရ။ ညံင္ညးသဿတ္တအ္ ဂြံဒးဂှပ္စိုတ္ ယဝ္တံင္ၿဂဲမာဲေလပ္မၢး သဿတ္တအ္ပါဗက္ေလပ္ မံင္ေရာင္။ ဣဏအ္ေလဝ္ ပ႙ုဒးခ်ပ္စုတ္ အပႜဲအရာပေရင္ခ်႘ဒရာင္ သြက္ပၛံက္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ လဿဳဟ္ကီုရ။
အပႜဲကႝုပၛံက္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္တၛဲဏအ္ ဂကူမန္ပ႙ု ညံင္ဂြံဂြံအေခါင္အရာဂမၜဳိင္ဂွ္ စႏူအခိင္လဿဳဟ္ဏအ္ ဒးပေတင္ပၱဳိန္ ျဇဟတ္ခ်႘ဒရာင္ေထက္ရ။ အပႜဲအခိင္ခ်႘ဒရာင္ ပၛံက္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ပဿိက္ေဇှာ္အိုတ္မေကာ္ဂး ေပဲါ႐ုဲမာဲ (၂၀၁၀)ဏအ္ဂွ္မၢး ျပဒၵညာမှဳံမံင္ အၾကာေကာန္ဂကူ ဟိုတ္ဟြံည႘သာဂမၜဳိင္၊ ဟိုတ္ႏူမာနသၜဳင္ဂမၜဳိင္၊ အေထင္ေဇှာ္ကႝုဂကူညးတှဟ္ဂမၜဳိင္၊ ဟြံကႝုကႜဳိပ္မှိဟ္ဂကူဇကုဂမၜဳိင္ မပၱံအရာတအ္ဏအ္ ဒးယွအ္ေဖ်ံ ညးသၠအ္ေထက္တဲု ကႝုဂြံပံင္ေတာဲေကၜာန္မြဲစြံ သြက္ဖႝုအလုံေကာန္ဂကူမန္ ည႘ည႘သာသာအိုတ္ညိဂွ္ မိက္ဂြံဖတိုက္ဖေအာဝ္ရ။
သုေတဇ
0 တၜ ဟီုဂလာန္ပၚပဲါလဝ္ ဒှာဲဏအ္ရ:
Post a Comment