ဂ်ေနာဝ္ေခတ္ပ႙ု၊ ေလဿင္ (၅၅) ဂိတုေသပ္ေတမ္ဗာ၊ ၂၀၀၉
ပႜဲဂၜးတိဏအ္ဂွ္ ေပှာဝ္ကႝုကဿိန္ဍဳင္ဂမၜဳိင္ ဗီုကိတ္ည႘ကႝု ဍဳင္ညးကႝု ညး ပတန္ကၜဳင္ေသှာဝ္ အုပ္ဓုပ္ဍဳင္အိုတ္ရ။ ေသှာတ္ေသှာဝ္ အုပ္ဓုပ္ဍဳင္ တအ္ ဂြံၿပံင္သၜာဲမာန္ဂွ္ေလဝ္ ဂစာန္ကၜဳင္ကီုရ။ အပႜဲကႝုၿပံင္သၜာဲ ေသှာတ္ေသှာဝ္ဍဳင္ဟီုဂွ္ အခန္ညးဍဳင္ကြာန္ တအ္ ေစွ္မံင္အဓိကမြဲကီုရ။ အပႜဲကႝုၿပံင္ သၜာဲ ေသှာတ္ေသှာဝ္ဍဳင္ဟီုဂွ္ အခန္ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ေစွ္မံင္အဓိက မြဲ ကီုရ။ ဟိုတ္ႏူညးဍဳင္ကြာန္တအ္ အာတ္မိက္႐ုန္ဂစာန္ကၜဳင္ေဟင္ ေသှာတ္ ဍဳင္မြဲမြဲ ၿပံင္သၜာဲကၜဳင္ေရာင္။ အပႜဲမြဲ ဒၿမိင္ဝင္ ကေလင္လၛတ္ရံင္မၢး ဂြံဆႝု ေကတ္ မံက္က္ဂတဝ္ဂတဝ္ရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ အခန္ပေရင္ၿပံင္သၜာဲ ေသှာတ္ မြဲမြဲကႝု အခန္က႑ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ပၚျခာဟြံဂ၊ြံ ျဇဟတ္ညးဍဳင္ကြာန္ ေဟင္ ဒွ္မံင္အဓိက မြဲကီုရ။
ဝင္မြဲဒၿမိပ္ ကေလင္သၛ႘ဂၜိပ္ရံင္မၢး ၿပံင္သၜာဲကၜဳင္မံင္ေသှာတ္နာနာ သာ္ကီုရ။ စပၱံႏူေသှာတ္ကဝ္သၜၿဗဳိက္၊ ေသှာတ္ပိုင္ၿပ႘ဍိက္ပၜက္၊ ေသှာတ္ပေဒ သရး၊ ေသှာတ္တၜတမ္႐ုိဟ္၊ ေသှာတ္သဝ္ေယွဝ္ေလတ္၊ ေကာန္မ်ဴေနတ္၊ ေသှာတ္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘တအ္ဟီုဂွ္ ဒုင္သဇိုင္ကႝု အကာဲအရာပေရင္ဍဳင္ကြာန္၊ အကာဲအရာ ပေရင္ဂၜးတိမၿပံင္သၜာဲ၊ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္တအ္ အာတ္မိက္တဲု ဒးၿပံင္သၜာဲကၜဳင္ရ။ နကႝုကဆံင္ ညးမအုပ္ဓုပ္တအ္ဂွ္ အတိုင္ေသှာတ္ေႀတံ ေဟင္ မိက္ဂြံဗန္ဇွ်ာပ္လဝ္လဿဳိန္ရ။ ဆဂး ဟိုတ္ႏူညးဍဳင္ကြာန္တအ္ လုပ္ေပဲါဗတိုက္၊ အာတ္မိက္ကၜဳင္၊ ပၜန္ဂတးကၜဳင္တဲု မၵးၿပံင္သၜာဲကၜဳင္ေဏာင္ ဂွ္ ကယ်ာန္စာန္စး ဟြံဂြံရ။ အပႜဲအရာ ဂြံၿပံင္သၜာဲပၜန္ေလဝ္၊ ဒးလုပ္ေပဲါဗ တိုက္၊ ဒးသၜာဲလဝ္ကႝု ဆီပဠက္၊ လမ်ဳီဗြဲမဂၜဳိင္ေဂၜင္ကီုရ။ ဟိုတ္ဂွ္ရ အခန္ က႑ေသှာတ္မြဲမြဲ ဂြံၿပံင္သၜာဲဂွ္ ပဿိက္ေဇှာ္တဵေကြံေကြံတဲု မၵးစြံၿဇဳိဟ္နက္ ဒးေကၜာန္အာ ဗြဲမဗိုန္ဇဿအ္ေရာင္။ ကဿိန္ဍဳင္ဗဿာပ႙ုဂွ္ ဗၜးတိတ္ႏူပႜဲတဲ ညးသၜဲတိ ဗ်ိတိသွ်ေအဂၤလိက္တအ္တဲု နကႝုအလႝုအသ႘ (ဖဆပလ) အုပ္ဓုပ္ကၜဳင္ ေသှာတ္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ ဖ်ဳန္ဟြံေစွ္တဲု ျပဒၵညာဇ႘ဇ႘သာ္တအ္ ဒးဆႝုဂဗကၜဳင္ ကီုရ။ ၾကက္႐ွ္သာ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ေလဝ္ ဟိုတ္ႏူျပယာဲ အလႝုအသ႘တအ္တဲု ေၐဲေဗၜင္ကၜဳင္ကီုရ။ ဟိုတ္ႏူ ဂြံကၜဳင္ပေရင္ဗၜးၐးတဿိတဿိတဲု သၛ႘ဂၜိပ္ကၜဳင္လဝ္ ေသှာတ္ဥပေဒလၱဴက်ာသဿး ဒွ္ကၜဳင္ဂွ္ရ တင္ယုတ္ေဒက္ ႏြံကၜဳင္မံင္ကီုရ။ သၟာင္ႏူဂွ္ပၜန္ အလႝုအသ႘ (ဖဆပလ)တအ္ပၜန္ေလဝ္ ဟိုတ္ႏူရပ္စပ္ ေဖ်ံဗီု ဟြံဒးတဲု ဂေကာံပေရင္ဍဳင္ကြာန္လၛဳႝတအ္ကီု၊ ဂေကာံေကာန္ဍဳင္အရင္တအ္ ကီု၊ တိတ္ၿဂိဳပ္တဲု ပၜန္ဂတးကၜဳင္ နကႝုလြဟ္ရ။ ပှာန္အပႜဲဍဳင္ေလဝ္ ကတႝုဒွ္ ကၜဳင္ ဗဲြမသကာတ္ျမဟ္ကီုရ။ ဆဂး နကႝု ေတာ္ေတဿာ္အာဟီုေတွ္ သဇုိင္ေသှာတ္ဒ႘မဝ္ကေရျဇ႘ႏြံဂွ္ရ ညးဍဳင္ကြာန္ဂမၜဳိင္ ဗြဲမသၜးပြး ထၞးဆႏၵမာန္၊ ခ်ဴေကွ္တက္ၾတးပတိတ္ ဗြဲမသၜးပြးမာန္ ဒက္ဂေကာံ နာနာမာန္ကၜဳင္ဟီုဂွ္ ဒွ္ၾကက္႐ွ္သာ ခိုဟ္မြဲကီုရ။ စိုပ္ကၜဳင္သှာံ (၁၉၆၂) ဂိတုမာတ္ (၂) ဂွ္ ဗိုလ္ေနေဝန္ ကႜဳိက္ကႜဳိပ္ဒပ္ပှာန္တအ္ သီေကၜံေထာံ အဝႝုအုပ္ဓုပ္ဍဳင္တဲု ေသှာတ္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဂွ္ တက္ပလီုဝးပၠဝ္ေထာံ ဖအိုတ္ရ။ သဇုိင္႐ုိဟ္ကှက္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ ေဒါမ္ကဿဳိင္အာေလဝ္ ဟုီစ ဂြံရ။ နကႝုအဝႝုပှာန္ေဟင္ အုပ္ဓုပ္ကၜဳင္တဲု အေခါင္အရာ သြက္ညးဍဳင္ ကြာန္တအ္ ကဿာတ္လဒႝုကၜဳင္လဝ္ သီုဖအိုတ္ရ။ ညးဍဳင္ကြာန္ဂမၜဳိင္ ညံင္အဍဳိင္၊ အကၜက္ ဒးဒုင္ကဿာတ္လဒႝုကၜဳင္ အေခါင္အရာဇ႘ဇ႘သာ္ တအ္ ပံင္ေကာံစုင္အာတဲု ပေရင္ကၜဳိက္ကဿဳႝ ထၞးဆႏၵအလုံဍဳင္ ကတႝုဒွ္ကၜဳင္ရ။ မပၱံကႝုကြးဘာ၊ ခမ႘သင္၊ သှာဲဒဵ၊ ညးမယိုက္ေဂၜင္ဝန္ အလႝုအသ႘၊ ညးဍဳင္ကြာန္ဂမၜဳိင္တအ္ ေထဲပှတ္ဟြံေပင္ေျပစိုတ္ လၱဴအလႝုအသ႘တအ္တဲု ဇက္ေဂၜာဲထၞးဆႏၵလၱဴဂၜံင္ အလုံဍဳင္ရ။ ဒွ္သာ္ ဂွ္တဲု ဒပ္ပှာန္တအ္ လိုန္ဗပိန္ ပန္ဂစိုတ္ကၜဳင္ ခ်ဳိတ္ဂၜဳိင္ကႝုလဿိဟ္ရ။ (၁၉၈၈) ဂိတုေသပ္ေတမ္ဗာ (၁၈) ဂွ္ နကႝုပှာန္ ဒုင္ယဿဳ (နဝတ)တဲု ကေလင္ထပ္သီေထာံအဝႝု မြဲအလန္ပၜန္တဲု ဒႝုကႝုလဿဳဟ္ ဍဳင္ဗဿာဏအ္ ဒးမံင္သဿဝ္တဲ တၜအဝႝုပှာန္တဲု ဒးကၜင္ကၜဳင္မံင္ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ ကုအေခါင္ အရာမှိဟ္ အိုႆီုရ။
အပႜဲကႝုဂြံၿပံင္သၜာဲ ေသှာတ္မြဲဟီုဂွ္ နကႝုျဇဟတ္ညးဍဳင္ကြာန္ တအ္ေဟင္ ဒွ္မံင္အဓိကကီုေလဝ္ နကႝုညးမအုပ္ဓုပ္တအ္ ဟြံမြဲကႝု ေသှာတ္ဗြဲမၾကာန္ဓဇန္ ဍဳႝဍဳိက္ကၜဳင္မၢး လေဆာဝ္ေလဝ္ ဒးမင္ကၜဳင္ အခိင္ေလဝ္ ႏြံရ။ အိုတ္ေကှာတ္မၢး ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ေဟင္ ဒးဂြံအံင္ ဇှးေရာင္ဂွ္ ပေတွ္ေကတ္လဝ္ရ။ ပႜဲအရာဒက္ပတန္ ေသှာတ္မြဲမြဲ၊ ျပံင္ သၜာဲေသှာတ္မြဲမြဲဟီုဂွ္ ဒးသၸတိုင္ခ႘ကႝု သတုီညးဍဳင္ကြာန္တအ္ေဟင္ရ။ ေသှာတ္ဒိ႘မဝ္ ကေရၿဇ႘ဂြံတဵတက္ ေဖာအ္ေျဗဝ္တိုန္ဂွ္ နကႝုညးဍဳင္ကြာန္ တအ္ ၐိုတ္လႝုကႝုျဇဟတ္ဓ႐ုိဟ္ လၱဴအလႝု အသ႘တအ္မာန္ တန္တဵ မံင္တဿာဂလိုင္ရ။ သာ္လႝုဂြံကႝုျဇဟတ္ဓ႐ုိဟ္မာန္ဂွ္ တမ္႐ုိဟ္ဂေကာံ သတုီညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ၐိုတ္လႝုဂြံသုင္ေစာဲမာန္၊ လၱဴလညာတ္ဇကု ဂလာန္ပေတွ္ဇကု ၐိုတ္လႝုဂြံဓမံက္ပတိတ္ အေခါင္အရာ ကေမၜာန္မာန္ ဣဏအ္ဂွ္ ဒွ္စရာဲဍာ္ဒေကဝ္ ကုအေခါင္ေကၜာန္ ပြညးဍဳင္ ကြာန္တအ္ေဟင္ရ။ ဍဳင္ပြမျပံင္သၜာဲ ေသှာတ္ဒ႘မဝ္ ကေရၿဇ႘တဿိတဿိတအ္ေလဝ္ ဗြဲကိုပ္ကၜာအိုတ္ဂွ္ ပေရင္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ ပြမကတႝုဒွ္ ႏြံဗြဲမေအာန္ကီုရ။ ဟိုတ္ဒွ္သာ္ လႝုေရာေတ္ွ ပဿိက္ဆႏၵညးဍဳင္ကြာန္ ႏြံပဿိက္တအ္ဂွ္ ၾသဇာဗ်႘ဗ်ာပ္လၱဴသၢဳတ္သြာတ္ အလႝုအသ႘တအ္ ဟြံမြဲကၜဳင္တဲု နကႝုကႜဳိပ္သၠဳိပ္ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္တအ္ သၸကၜဳင္မဇၨ်ဟ္ ဥေပကၡာ လၱဴဆႏၵညးဍဳင္ကြာန္တအ္ရ။
ၾကက္႐ွ္သာ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဟီုမၢး ကႝုအေခါင္ေကၜာန္ သြက္ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ရ။ ၐိုတ္ေကၜာန္သၸ ေပဲါ႐ုဲစွ္မာဲသဿး ၾကက္႐ွ္ သာ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ ဂြံဟြံမာန္၊ စပ္ကႝုအေခါင္အရာ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ လေလာင္ပဿိင္ခ်ဴစြံလဝ္ ပႜဲေသှာဝ္ညးေဒသသဿးတဲု လၱဴလေလာင္ ပဿိင္လဝ္တအ္ နဇိုင္နတဲ ယဝ္ရဟြံေကၜာန္မၢး ဟြံေတဿင္ကၜဳင္ မြဲသာ္ရ။ လၱဴအေခါင္အရာ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ကီု၊ အေခါင္အရာ ပေရင္ ဍဳင္ကြာန္တအ္ကီုဂွ္ အလႝုအသ႘ညးမပိုင္ၿပ႘ အဝႝုတအ္ ဒးဒုင္လ်ဳိင္ ဗြဲမေ႐ွ္ေသွ္ ပြမေဒၢတ္ဗက္ဂွ္မၢး ေသှာတ္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဏအ္ ဂ်ဳိင္တဵ မာန္မံင္ေဏာင္။ လၱဴဆႏၵညးဍဳင္ကြာန္တအ္ သၸဥေပကၡာတဲု ဗီုပဿိက္ ဆႏၵ ညးမပိုင္ၿပ႘အဝႝုတအ္သဿး ယဝ္ရတံင္ဓဇက္ေသှာဝ္မၢး အာဍာ္ ဇမၜိင္ဟြံမာန္ မြဲတၛဲအာစိုပ္ နဒဒွ္ ဝင္နခဿိက္ပၜန္ေရာင္။ ဟိုတ္ဂွ္ရ ေသှာဝ္မြဲမြဲဂြံဂ်ဳိင္တဵ လမ်ဳီဂြံလုပ္ဂွ္ ဒွ္အဓိက ပဿိက္ဆႏၵညးဍဳင္ကြာန္ တအ္ေဟင္ရ။
ပေရင္သၜဳင္ပၱဳိန္စရာဲ ျဇဟတ္ညးဍဳင္ကြာန္
အဝႝုပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဟီုမၢး ယဝ္ရေဇြာဝ္ေစွ္ ႏူညးဍဳင္ကြာန္ မၢး စပ္ကႝုပေရင္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ ေလဿင္တဵတက္တအ္ အံင္ဇှးကၜဳင္ရ။ အေခါင္အဝႝုညးဍဳင္ကြာန္တအ္ သၜဳင္ကၜဳင္မၢး အေခါင္ဓမံက္႐ုပ္ရဵ ပေရင္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ ေဖာအ္ေျဗဝ္ကၜဳင္မာန္မံင္ေဏာင္။ အေခါင္ဒ႘မဝ္ ကေရၿဇ႘ ေဖာအ္ေျဗဝ္ဂ်ဳိင္တဵမွ သတ္ပဿဝ္ဇဝ္ပၠဵ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဂွ္ ညးဍဳင္ ကြာန္တအ္ ဂြံဒုင္စသိုင္ေရာင္။ အပႜဲကႝုဓမံက္႐ုပ္ရဵ ေလဿင္ကေမၜာန္ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဂွ္ အေစာန္စရာဲဍာ္ဒေကဝ္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ဂြံမံက္ ကၜဳင္ဂွ္ ပဿိက္ႏြံတဵေကြံရ။ အပႜဲညးဍဳင္ကြာန္တအ္ အေစာန္ျဇဟတ္ ႏြံမံင္ေဏာင္ ညးတအ္ညံင္ဂြံတီ၊ တီတဲုမၢး ဂြံဓမံက္႐ုပ္ရဵမာန္ ဂြံပတဝ္ ကႝုဂၜံင္တရဵဂွ္ ေစွ္မံင္အဓိကေဇှာ္မြဲကီုရ။ လၱဴအဘိဓဝ္မြဲမြဲ လၱဴဂၜံင္တရဵ မြဲမြဲ ယဝ္ရညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ေကမ္ဇွ်ာပ္ကၜဳင္ဗိုန္န္မၢး ျပံင္သၜာဲအာ နဒဒွ္ ျဒဟတ္ေဇှာ္မြဲတဲု အရာေကင္ကာ ကေမၜာန္ဖအိုတ္ ၿပံင္သၜာဲ အာမာန္မံင္ေဏာင္။ အလႝုအသ႘ဍဳင္ပ႙ုဏအ္ဂွ္ ဂြိင္ေဖက္မံင္ အေစာန္ျဇဟတ္ညးဍဳင္ကြာန္တအ္တဲု အေခါင္အရာအုိႆီု ကဿာတ္လဒႝုကၜဳင္လဝ္ရ။ ညးဍဳင္ကြာန္ဂမၜဳိင္တအ္ဂွ္ နဗုီျပင္မတ္ဂြံကၜက္၊ ကေတာဝ္ဂြံဍဳိင္ ဒမၜဳကၜဳင္လဝ္မြဲရ။ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ လညာတ္ ဟြံစ႘ကၜးမၢး အုပ္ဓုပ္အာေလာဲသြာေဏာင္ ေတာ္ေတဿာ္ကၜဳင္လဝ္ရ။
ဆဂး နကႝုညးဍဳင္ကြာန္တအ္ဂွ္ ဟိုတ္ႏူကႝုအလႝုအသ႘တအ္ လိုန္ဗပိန္ဍဳႝဍဳိက္ကၜဳင္ ျဇဟတ္ပှာန္တဲု ဒးေခႜာပ္ကေဝန္မံင္ရ။ ၐိုန္ရ ဟြံမာန္ျဇဟတ္ကီုေလဝ္ ၐိုတ္အကာဲအရာကႝုဂွ္ ထၞးကၜဳင္ဆႏၵ ဓမံက္ ထၞးကၜဳင္မံင္ ပေရင္ဟြံေပင္/ဟြံေျပစိုတ္ ဇကုဇကုတအ္ကီုရ။ ကေလင္သၛ႘ဂၜိပ္ရံင္ ဒဒွ္ဝင္ၿပံင္သၜာဲတအ္ဂ္ွေတွ္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ေဟင္ရ ျပံင္သၜာဲကၜဳင္မံင္ေရာင္။ ဒးသၸကၜဳင္တမ္႐ုိဟ္ အခိင္၊ ကာလ၊ အကာဲအရာ လမ်ဳီ၊ ဆီပဠက္ ဗြဲမဂၜဳိင္ေဂၜင္ကီုရ။ အပႜဲအရာသၜဳင္ပၱဳိန္ အေစာန္ျဇဟတ္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ဂွ္ ညံင္ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ လညာတ္ သမၱီ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဂြံဂ်ဳိင္တဵမာန္ ဂြံေဖာအ္ေျဗဝ္တိုန္မာန္ ဒးျပဳေျပင္ ဖန္ဖက္ကႝုေဏာင္။ ေဆင္စပ္ကႝုဍဳင္ ဒွ္မံင္တှဟ္ျခာတဲု သဇိုင္ဒဿံင္ပေရင္ဍဳင္ ကြာန္၊ ပေရင္ပိုန္ျဒပ္၊ ပေရင္မှိဟ္၊ ပေရင္အခုိက္ကှာ၊ ေယန္သှာင္တအ္ ပၚျခာႏြံမံင္ကီုရ။ ဆဂး သဇိုင္တမ္ လညာတ္ညးဍဳင္ကြာန္ ညံင္ဂြံမံက္တိုန္ မာန္ဂွ္ မၵးစြံငၛဳဟ္မးတဲု မၵးကႝုဖ်ဳန္ကီုေရာင္။ အပႜဲကုႝဂေကာံ ပေရင္မှိဟ္ကီု ဂေကာံပေရင္ဍဳင္ကြာန္တအ္ကီု နကႝုပေရင္လိင္တအ္ ဟြံပၚျခာမြဲသာ္ ညံင္ဂြံဒွ္ကဆံင္တုပ္သဿဟ္ စြံစိုတ္သၜဲသၜဲတဲု ဒးဒက္ပတန္အာ ပေရင္ဂလာန္ ပေတွ္ ညးသၠအ္ေရာင္။ မြဲလပၚဂွ္ပၜန္ ညးဍဳင္ကြာန္ ဗြဲမဂၜဳိင္တအ္ဂွ္ သြက္ ဘဝဇကု ဂြံဂ်ဳိင္တဵမာန္ ဒးေကၜာန္မံင္ကေမၜာန္ နာနာတအ္ရ။ ပႜဲကႝု သြာင္ကေမၜာန္ညးတအ္ဂွ္ လညာတ္သမၱီ သဇိုင္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ ဂြံႏြံဂွ္ ဒး ပၱန္အာ နနဲနာနာသာ္ကုီရ။ လၱဴလညာတ္သမၱီညးတအ္ စိန္ဝုန္ကၜဳင္မၢး အေစာန္ျဇဟတ္ညးတအ္ေလဝ္ ေကက္သကာကၜဳင္မာန္ေရာင္။ ႏူဂွ္မြဲက ဆံင္ ဂြံဒက္ဘုံဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘မာန္ကီု၊ ေသၢာံထိင္ဒဝ္ ေဇှာ္ပဿဝ္အာမာန္ကီု ေလဿင္ကေမၜာန္တအ္ တဵတက္ကၜဳင္အဆံင္င္ မာန္မံင္ရ။ ဟုိတ္သာ္ဂွ္တဲု နကႝုညးဍဳင္ကြာန္တအ္ လၱဴပေရင္ဒတူလိုင္ ဘဝဇကုကီု လၱဴဂေကာံ ပေရင္မှိဟ္နာနာတအ္ကီု ျပဳေျပင္စ႘ေရင္ ဖန္ဖက္အာမာန္ရ။ ႀယဵငၛဳဟ္မး ဏအ္ဂွ္ ပေရင္ကံကုသႝုဇကု ဇကုဖန္ေကတ္ကႝု ပေရင္႐ုဲစွ္သၜးပြး ဇကုတအ္ ဒုင္လ်ဳိင္မာန္တဲု အပႜဲအရာဒက္ခှံ ဘုံဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဂွ္ ပဿိက္ေဇှာ္ကၜဳင္ မံင္ေရာင္။
ျဇဟတ္ေကာံကေလာံ ညးဍဳင္ကြာန္ေဟင္ ဒွ္အဓိက
တၜပညာလၛဳႝတအ္ ေဆင္စပ္ကႝု ပေရင္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘တဲု ဓမံက္ ကၜဳင္လဝ္ လညာတ္နာနာ ႏြံကီုရ။ လညာတ္လၛဳႝဟီုဂွ္ေတွ္ ညးကဆံင္ ပြမ ပိုင္ၿပ႘ ပိုန္ျဒပ္ဓနတအ္ကႝု ညးမဒိုက္ဝါတ္ဂမၜဳိင္တအ္ ပႜဲအရာပၚပရအ္ဂုဏ္ဖႝု ပိုန္ဟာန္တဲု လုပ္ေပဲါဗၱဳိက္တဲုမွ ဂြံကၜဳင္သြဟ္မြဲေဏာင္ ညာတ္လဝ္ရ။ လညာတ္မြဲဂွ္ပၜန္ ပေရင္ပိုန္ျဒပ္တဵတက္ကၜဳင္မၢး ပေရင္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ေလဝ္ မံက္ဂတဝ္ကၜဳင္ ဗြဲမျပဟ္မာန္တဲု ဍဳင္သိုက္သၜဲဂမၜဳိင္ဂွ္ ပေရင္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ မံက္ဂတဝ္ေလာဲသြာ ႏူဍဳင္ဝါတ္ဒိုက္တအ္ေဏါင္ ညာတ္ကၜဳင္ရ။ ဆဂး လညာတ္ၐါဏအ္ဂွ္ ဟြံခ်ပ္လဝ္ အခန္ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ငၛဳဟ္မးဗၞတ္ကႝု ပညာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ စန္ဒက္ညးတအ္သက္က္ရ။ ဟိုတ္ႏူသဇိုင္ပိုန္ျဒပ္ ဟြံည႘သဿဟ္ညးသကအ္တဲု ထၞးဆႏၵလုပ္ကၜဳင္ေပဲါဗၱဳိက္ေဏာင္ ေတာ္ေတဿာ္လဝ္ လၱဴက်ာရ။ မစပ္ကႝု သဇိုင္စိုတ္ဓါတ္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ဗြဲမသကာတ္ျမဟ္ ငၛဳဟ္ကတႝုမံင္ မြဲေခတ္ကႝုမြဲေခတ္ ၿပံင္သၜာဲကၜဳင္မံင္ေရာင္ဂွ္ သၸလဝ္မဇၨ်ဟ္ကီုရ။ ေခတ္ကြတ္စက္ေလာန္ၐက္ ( Postindustrial Society) ဏအ္ နကႝု သတီုညးဍဳင္ကြာန္တအ္ မပါလုပ္ ပႜဲအရာထၞးဆႏၵဂွ္ ဂိၜဳင္ႏူသှာံ (၁၉၇၀) တဲု ဂၜဳိင္တိုန္ၐါဆရ။ စႏူသှာံ (၁၉၈၇) ကႝု (၁၉၉၅)ေတံဂွ္ ဟုိတ္ႏူျဇဟတ္ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ထၞးဆႏၵ ဒစႝုဒစးကၜဳင္တဲု ဍဳင္ကဝ္ရ႘ယာသၜဳင္က်ာ၊ ဍဳင္ဖိ ေလတ္ပါင္၊ ဍဳင္သဝ္ဗ႘ေယတ္႐ုယွာ၊ ဍဳင္ဂ်ာမာန္ဗဿံက္တအ္ မံက္ဂတဝ္ကၜဳင္ မံင္ရ။ လၱဴပေရင္ဒဒွ္ဏအ္ဂွ္ ဒုင္သဇိုင္ကႝု ပေရင္ပိုန္ျဒပ္ ဟြံေသင္ဒွ္တဲု ရန္ တဿအ္ကႝု အေခါင္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ သၜးပြးတဲု နကႝုညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ထၞးကၜဳင္ ဆႏၵ ဓမံက္ပၱိတ္ အေစာန္ျဇဟတ္ကီုရ။
ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဟီုမၢးဂွ္ ဂကူဟြံ႐ုဲ၊ လိင္ပၚျခာဘာသာဟြံ႐ုဲ၊ ဖ်ဴန္စှာံ အရံင္ဇကုဟြံ႐ုဲ၊ ဝါတ္သိုက္ဟြံ႐ုဲ ဇဿာပ္စိုပ္ကၜဳင္အာယုက္အဝဲ အေခါင္ကႝုမာဲ ကႝု ပေရင္ပၚပရအ္ပိုန္ဟာန္ ဒုင္သဇိုင္တဲု ကတႝုဒွ္ကၜဳင္ ဟြံေသင္ရ။ ေဆင္စပ္ကႝု ပေရင္သၜးပြး၊ ပေရင္႐ုန္ဂစာန္ ေပဲါဗၱဳိက္တအ္တဲု မံက္ဂတဝ္ကၜဳင္ေရာင္။ မြဲဒၿမိပ္ဝင္ဂၜးတိဏအ္ဂွ္ ဇဿာပ္ဍဳင္တအ္ သဿိင္အုပ္ဓုပ္ဍဳင္ ဟြံမြဲကႝုေသှာဝ္ဓဝ္ ဗြဲမယုတ္ၾကာန္တအ္ကီု၊ သဿိင္တၜအဝႝုပှာန္တအ္ကီု၊ အုပ္ဓုပ္ကၜဳင္ လၱဴညးဍဳင္ ကြာန္ ဗြဲမၾကာန္ဓဇန္ကီုရ။ သြက္ဂြံပၜန္ဂတးတဝ္ေစှဟ္ ေသှာတ္တၜအဝႝု အဆံင္င္မာန္ဂွ္ နကႝုျဇဟတ္ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ေဟင္ လုပ္ကၜဳင္ေပဲါဗၱဳိက္ရ။ သတ္ပဿဝ္ဇဝ္ပၠဵ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဟီုဂွ္ မံက္ကၜဳင္ႏူဍာ္ဓတ္ဆီပဠက္ လမ်ဳီညး ဍဳင္ကြာန္တအ္ရ။ က႑ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဏအ္ ဒုင္သၨဳိင္ကႝု ေပဲါ႐ုဲမာဲေဏာင္ ယဝ္ရ ပံက္အဓိပၸါယ္မၢး အခန္က႑ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ပဿိက္ဟြံေဇှာ္ေကြံေရာင္ ေစွ္မံင္အဓိပၸါယ္ဂွ္ရ။ ဆဂး ကာလလဿဳဟ္ဏအ္ နကႝုဗၞတ္ဂၜံင္ေစှာန္ဒ႘မဝ္ကေရ ၿဇ႘ဂွ္ သၜဲလးကၜဳင္မံင္တဲု ညးဂမၜဳိင္ဒုင္ကၜဳင္တဲအိုတ္ရ။ ပြမဓမံက္ပၱိတ္ ေသှာတ္ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဟီုဂွ္ ေလဿင္ကေမၜာန္ သြက္ဂြံသၜာဲၿပံင္ကႝု အဝႝုပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ပႜဲတဲ ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ေရာင္ မဒွ္ရ။ ဒုင္သဇိုင္ကႝု အေစာန္ျဇဟတ္ ညးဍဳင္ကြာန္ တအ္တဲု ဂြံဒက္ပၱန္ေသှာတ္ ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ဂွ္ နဇိုင္နတဲ ေစွ္စိုတ္အိုတ္ေရာင္ မဒွ္ရ။
အကာဲအရာ ဂၜးတိလဿဳဟ္ဏအ္ဂွ္ နဲကဲပညာဂတာပ္ေခတ္တအ္ သၜဲလးကၜဳင္တဲု မပၱံကႝုပေရင္ခ်႘ဒရာင္ ညးဍဳင္ကြာန္ဂမၜဳိင္ လိက္ပ႐ုိင္ ဌာနဗလး ရမ်ာင္၊ ေအန္တာနိတ္၊ တ႘ဝ႘တအ္ ဂါမ္ကႜစိုပ္ ဇိုင္ဂၜိင္ေသၛာဲတိုန္ရ။ ပ႐ုိင္ေတဿင္ မြဲမြဲ ကတႝုဒွ္ကၜဳင္မၢး ေျဂာပ္ေမၜအ္ဟြံေလာဲသြာရ။ စပ္ကႝုပေရင္ မ႘ဒ႘ယာသၜဲလး ကႜင္ သြက္ညးမအုပ္ဓုပ္ တၜအဝႝုတအ္ ဇိုင္ေဂၜအ္တိုန္ခႜင္ရ။ ဍဳင္မ႘ဒ႘ယာဗၜးၐး ႏြံမၢး ျပံင္သၜာဲေသှာတ္မြဲမြဲ ေလာဲသြာတဲု ယဝ္ရအလႝုအသ႘တအ္ ကဿာတ္လဒုႝ လဝ္ မ႘ဒ႘ယာေတင္ျဂတ္မၢး ဂြံျပံင္သၜာဲ လဇုဲလဇမံင္ရ။ ဆဂး သေရာပ္ေထာံမၢး စပ္ကႝုပေရင္ျပံင္သၜာဲဏအ္ဂွ္ ကဿာတ္လဒႝုလဝ္ လဿဳိန္ဟြံဂြံရ။ ေသှာတ္ေၾတံ ဟြံကိတ္ည႘သဿဟ္ရထကႝု ညးဍဳင္ကြာန္တအ္ ဒးမံက္ဂတဝ္ေရာင္ဂွ္ ဒွ္ဨကန္ဗြဲ စဿတ္ရ။ ယဝ္ရညးဍဳင္ကြာန္ဂမၜဳိင္ ပံင္ေကာံဂြံျဇဟတ္ ေကာံကေလာံ႐ုန္ဂစာန္ အာ ပေရင္ေပဲါဗတိုက္ အသိင္သၜဳင္တိုန္မၢး အတိုင္စဿ႘ခ်ပ္လဝ္ ေသှာတ္ဒ႘မဝ္ ကေရၿဇ႘ ဒးမံက္ဂတဝ္ ဍာံဍာံေရာင္ ပေတွ္ေကတ္လဝ္ရ။
ညးပၲဳိန္ထၞး - ေကာန္အိန္
0 တၜ ဟီုဂလာန္ပၚပဲါလဝ္ ဒှာဲဏအ္ရ:
Post a Comment