ပေရင္ဂကူမန္ကႝု ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ (၂၀၁၀)

ႏူ ကာလဝင္ကုိပ္ကၜာကဝ္တန္ေတံ မှိဟ္စဒွ္ကၜဳင္တဲု ဂကူမှိဟ္၊ ဂေကာံမှိဟ္၊ မြဲကႜိဳပ္ ကႝုမြဲကႜိဳပ္ တန္တဵ ဒှာဲဝဲါ ညးကႝုညးရ။ ဟုိတ္ႏူတိဍာ္ ဒှာဲဝဲါဟြံတုပ္ကီု၊ ရာသ႘ဥတုဟြံတုပ္၊ ပေရင္စသုင္စှ အဟာရဟြံတုပ္၊ ေဒသမြဲကုမြဲ ေသၛာဲျခာတဲု အာကၜဳင္ဝါတ္ဂါတ္ ဆက္ေဆာံကၜဳင္ညးသကအ္ ဟြံမြဲတဲု ဂကူတှဟ္ျခာ၊ အေရဝ္ေဝါဟာ၊ ဘာသာ ေ႐ွ္ေသွ္ ေကုာံ ေယန္သှာင္တံ တှဟ္ျခာမံက္ တိတ္ကၜဳင္တဲု ဂကူမန္မြဲဂကူ ေလဝ္ မံက္တိတ္ ျပာကတ္ကၜဳင္ အပႜဲဝင္ဂၜးကဝ္ရ။ စပ္ကႝုအေခါင္အရာတမ္မူလ ေဆင္ကႝုဂကူဇကုတဲု ႏူတမ္ဝါဒိေတံ အလႝုလႝုေဍံ ဗီုက်ာ္ၾတဲ ဖန္ဗဒွ္လဝ္ဂွ္ ဂကူမန္ပ႙ု ကလိဂြံကၜဳင္လဝ္ေပင္ေပင္ရ။ ဂကူမြဲမြဲ ညံင္ဂြံဍိဳက္ေပင္ကႝု အဂၤလက္သန္ဂကူဂွ္ ပႜဲဂကူမန္ပ႙ု ဍိဳက္ေပင္ဒဿံင္ရ။

ေကာန္ဂကူမန္တံဂွ္ သၜဲတိဍာ္ ပယ်ႝဳႏြံ၊ ပေရင္ပုိန္ျဒပ္ဂကူ ခုိင္ခုိင္ကၜိဳက္ကၜိဳက္ႏြံ၊ ဝင္ဒဒွ္ဗြဲမခုိင္ကၜိဳက္ တန္ၾကန္ႏြံကၜဳင္၊ ဗီုဂကူတှဟ္တံ ပေရင္ေယန္သှာင္ အခုိက္ကှာတှဟ္ျခာ၊ အေရဝ္၊ ဘာသာ၊ လိက္ပတ္ ေကုာံ ဘာသာေ႐ွ္ေသွ္တှဟ္ျခာ ႏြံ၊ ဟြံတုပ္ကႝု ဂကူတှဟ္ျခာတဲု ညးဂၜးတိတံ သၸလဝ္သမၱီ ဂကူေဇှာ္မြဲ ကီုရ။ ေကာန္ဂကူမန္တံ ေကင္မံင္ ကၜဳင္ကႝုဍဳင္မိတိမ ေကုာံ သဿိင္ဨက ရာဇ္ဍဳင္ပ႙ုမန္ ဗြဲမဗၜးၐး၊ သၜးပြး စဖဲသၟ႘ တန္တဵကၜဳင္ သှာံလအ္လတဲု ရဲသမၜဲတိဍာ္ဂကူဗဿာတံ လီစှာဲ၊ သီဗတိုက္ေကတ္ဏာ ဍဳင္မန္ေၾတံ တဲု ဂကူမန္တံ စႝုကႝုလဿဳဟ္ ဒွ္မံင္ဘဝ ဍိက္ ဂကူဟြံမြဲကုႝကဿိန္ဍဳင္၊ ဒးကၜင္ဟ႘ဒဿံင္ အၾကာဍဳင္ညးတှဟ္ (ဍဳင္ေသံ၊ ဍဳင္ဗဿာ၊ ဍဳင္တှဟ္တှဟ္...)ရ။ သြက္ေကာန္ဂကူမန္ စႝုကႝုတၛဲဏံ ဟြံဂြံအေခါင္ ပေရင္သၸစဿတ္ သမၱီ ဂကူဒးဒုင္ပၜံင္ၐးလဝ္ဍဳင္ (ဝါ) ဂကူဒး ဒုင္ကဿာတ္လဒႝုကၜဳင္ နကႝုအဝႝုပှာန္ရ။

''တၛဲေကာန္ဂကူမန္ - တၛဲပ႙ုမန္၊ အေရဝ္ပ႙ုမန္ ပ႙ုဒးဟီု၊ လိက္ပတ္မန္ ပ႙ုဒးေဗၱာန္၊ ေယန္သှာင္မန္ ပ႙ုဒး မင္မြဲ၊ ဍဳင္ပ႙ုမန္ ဒးမံက္ဂတဝ္ေရာင္'' ရမ်ာင္ေကာန္ဂကူမန္တံ အပႜဲတၛဲေကာန္ဂကူမန္ဂွ္ ဂြံမိင္ေကတ္ ဇဿာပ္သှာံရ။ စႏူသှာံ(၁၉၃၉)၊ ဂကူမန္တံ ပံက္ကၜဳင္ဂေကာံ (ရာမညတုိင္းလုံးဆုိင္ရာမြန္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္)တဲု ေကၜာန္ကၜဳင္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ နကႝုရမ်ာင္ဂျမဵ {မြန္လူမ်ိဳးသည္ တုိ႔လူမ်ိဳး၊ မြန္စာသည္ တုိ႔စာ၊ မြန္စကား သည္ တုိ႔စကား} ကီု၊ (၁၉၄၆)ဂွ္ ပံက္ကၜဳင္ဂေကာံသဿတ္မန္၊ ေကၜာန္ကၜဳင္ပေရင္ဂကူမန္ သြက္သဿတ္တံ ဂြံဍိဳက္ေပင္ကႝုဗလ(၅)သာ္ရ။ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္ ကဆံင္သၜဳင္တုိန္ သုိက္သုိက္တဲု (၁၉၄၇)ဂွ္ မန္တံ အာတ္ကၜဳင္ အေခါင္(၇)တင္ မႏြံကႝုဝင္ရ။ သြက္ဂြံေကၜာန္အာ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ဟြံတဲုဒွ္ဏီဂ္ွ ေပဲါသီ လြဟ္ဒွ္အာ ပႜဲကြာန္ထဝ္ပၜင္ (ဇာသျပင္)တဲု 'မြန္ျပည္သူ႔တပ္ဦး' မံက္တိတ္ကၜဳင္ ပႜဲအၾကာေကာန္ဂကူ မန္ရ။ ဆဂး ျခာဟြံလအ္ 'မြန္တပ္ဦး' ေကၜာန္ပေရင္ဍဳင္ ကြာန္ဂးတဲု ဒးအာပရိယာဲဂကူဗဿာ (အလႝုအသ႘ ပှာန္) အပ္လြဟ္လုပ္ကၜဳင္ အပႜဲဗြိဳင္ေသှာဝ္ ဒးဒုင္ရပ္စုတ္ထံင္တဲု ဒပ္ပှာန္မန္ ေကၜာန္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္၊ သြက္ဂကူမန္ ဂြံဗၜးၐးဂွ္ ေကၜံကၜက္အာတဲု စုိပ္သှာံ(၁၉၅၈)ဂွ္ နကႝုယဿဳ 'ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ (NMSP) ေဗာ္ ေကၜာန္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ေကုာံ ဒပ္ပှာန္ေကၜာန္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္ မံက္တိတ္ကၜဳင္ စႝုကႝုလဿဳဟ္ရ။

တဲုပၜန္ (၁၉၉၀) ေဗာ္ဒ႘မဝ္ကေရၿဇ႘ ေကာန္ဂကူမန္(မံက္တိတ္ကၜဳင္ အၾကာေကာန္ဂကူမန္တဲု နကႝု ဗြိဳင္ေသှာဝ္ ဥပေဒ ေကၜာန္သြက္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္ရ။ အခိင္ဝြံ အသိင္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္ သၜဳင္ဒဿံင္တဲု ေဗာ္ဒ႘မဝ္ကေရျဇ႘ ေကာန္ဂကူမန္ လုပ္ၿပဳိင္မာဲ ကေရာံေအန္ေအဝ္ဒ႘ (NLD) ဂွ္ ဂြံဇှးအာမာဲကီုရ။ ဆဂး ဂေကာံေအန္ေအဝ္ဒ႘ (ဒဝ္သု)တံကီု၊ ဂေကာံ (MNDF) (နာဲေထာန္တုင္)တအ္ ေကုာံ ဂေကာံဇှးမာဲ ေကာန္ဍဳင္အရင္တံဂမၜိဳင္ ဒးဒုင္ကဿာတ္လဒႝု၊ ဒးဒုင္ရပ္စုတ္ထံင္ ကုအလႝုအသ႘ပှာန္တံ သဿးဟြံက ဂေကာံ ဟြံလုပ္ ေသှာဝ္ေရာင္ ဒးဒုင္ထပ္လေလာင္ၾတးဏာရ။ ေဗာ္ဒ႘မဝ္ကေရျဇ႘ ေကာန္ဂကူမန္ေလဝ္ ဒးက် အာ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ မြဲဝါပၜန္ရ။ အတုိင္ မစဿ႘လဝ္ သတ္ပဿဝ္ဇဝ္ပၠဵ ႏူေပဲါရဲုမာဲ (၁၉၉၀)ဂွ္ သြက္ဂကူမန္ ပေရင္အာတ္မိက္ အေခါင္အရာ ေကာန္ဂကူဇကု ေကုာံ ပေရင္သၜးပြး သြက္ဂကူႏြံေရာင္ ေဗာ္ညး တံရန္လဝ္ဂွ္ ေဍံေကၜံအာ အၾကာတၜအဝႝု ပှာန္ဗဿာတံရ။ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိ ေကတ္တင္တုပ္စုိတ္ ပေရင္ေဒံါ ပန္ေပွာ္ကႝု အလႝုအသ႘ပှာန္(နဝတ)တဲု ဂစာန္လြ႘ကၜဳင္ဒဿံင္ ပေရင္ေသာင္ကဠး ျပသှာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ နနဲေမာဝ္ေမာဝ္သာသာ၊ ပည႘ပညပ္ တက္က်ာသ႘ကၜ႘ေကတ္ နနဲပိကႜိဳပ္ဂွ္ စႏူ(၁၉၉၅) စႝုကႝုစုိပ္(၂၀၁၀) ပြိဳင္စွ္သုန္သှာံဂွ္ မုသြဟ္မြဲ ဟြံမံက္တိတ္ကၜဳင္ ဏီတဲု ပေရင္ တက္က်ာသ႘ကၜ႘ဂွ္ ဂၜဳဓီုကၜဳင္ဒဿံင္ ပႜဲပစၥဳပၸန္ ဏံရ။ စႝုကႝုအခိင္လဿဳဟ္ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိမြဲေလဝ္ ဆက္ေကၜာန္အာပေရင္ဍဳင္ကြာန္ဝြံေရာင္။ ''ေဗာ္ဝြံ မဒွ္ေဗာ္ေကၜာန္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္၊ ဒပ္ပှာန္ညးတံဂွ္ ဒပ္ပှာန္ေကၜာန္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္ေရာင္'' ဂၜံင္တရဵ ေဗာ္ဂွ္ ''သြက္ ေကာန္ဂကူမန္ အေခါင္ကံကုသႝု ဘဝဇကု ဇကုမန္ဖန္ဖက္ ေကတ္မာန္'' ဒးဂြံေရာင္ သာ္ဝြံ ေဖ်ံလဝ္အဓိဌာန္တဲု ညးတံဂစာန္ ေကၜာန္မံင္သြက္ဂကူ စႝုကႝုတၛဲဏံရ။

အကာဲအရာ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ ကဿိန္ဍဳင္ပ႙ုတၛဲဏံ သြက္ဂြံျပံင္ သၜာဲႏြံရ။ ပႜဲသှာံ(၂၀၁၀)ဏံ ေပဲါ႐ဲုမာဲႏြံေရာင္ အလႝုအသ႘ပှာန္တံ လေလာင္ၾတးလဝ္တဲု ဂေကာံလုပ္႐ဲုမာဲဂမၜိဳင္ ပတုိန္စရင္ဂေကာံ နကႝုေသှာဝ္ဥပေဒ ရ။ ပႜဲဂေကာံဂမၜိဳင္ဂွ္ ေဗာ္ဒ႘မဝ္ကေရျဇ႘ အလုံရးမန္မြဲ လုပ္ႁပိင္ေရာင္ ဂြံမိင္ေကတ္ရ။ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိဂွ္ ဟြံ လုပ္႐ဲုမာဲကီု၊ ဟြံဒုင္တဲဒပ္မင္ပယ်ႝဳတဲု အလႝုအသ႘ပှာန္တံ ဟြံပေတွ္စေဗာ္ႏြံရ။ အၾကာေဗာ္ ကႝု(နအဖ) တံ ပေရင္ဆက္ေဆာံ ပေရံေစွ္ကၜဳင္ဒဿံင္ သုိက္သုိက္တဲု ပႜဲဂိတုေအဗရာအုိတ္ဂွ္ ပေရင္ခ်႘ဒရာင္ပှာန္ (နအဖ) တံ လုပ္ကၜဳင္လၸာ္တိဍာ္ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိရ။ ေဗာ္ဍဳင္မန္တဿိေလဝ္ လးလဝ္မုက္ပှာန္ သြက္ဂြံမင္မြဲ ပေရင္တိဍာ္ကၜအ္သြဝ္ ညးဍဳင္ကြာန္ တံႏြံရ။ ျပဳျပင္စ႘ဇန္လဝ္ပှာန္ႏံြတဲု ညးဍဳင္ကြာန္မတန္တဵဒဿံင္ ပႜဲတိ ဍာ္ေဗာ္တံဂွ္ ျဂိပ္ဒဵပှာန္ စုိပ္ကၜဳင္လၸာ္ေဒသ ပယ်ႝဳအုိတ္ရ။ ညးတံဂွ္ ဒွ္ညးေဖက္ လကုိတ္ ေပဲါဗတိုက္၊ ေပဲါပှာန္ေရာင္။

အခိင္လဿဳဟ္ ေကာန္ဂကူမန္ပ႙ု ေတာ္ကႝုလၸာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မၢး အာ႐ီုဂၜိဳင္တုိန္ ႏူကၜာေတံရ။ လၸာ္ပညာ ဂတာပ္ ေခတ္ေလဝ္ ဂၜာဲဗက္ကတ္လၛတ္ဒဿံင္ ျဇိဟ္ျဇိဟ္နက္နက္ရ။ သြက္ဂကူဂြံဗၜးၐး၊ သၜးပြးဂွ္သဿာပေရင္ ဍဳင္ကြာန္မန္တံ နဍာ္ဒေကဝ္ေပင္ေပင္၊ အေစာန္စရာဲႏြံႏြံ ေကၜာန္အာမၢး ဗၜးၐးေကာန္ဂကူမန္ မရန္လဝ္ ''ကံကုသႝု ဘဝဇကု ဇကုဖန္ဖက္ေကတ္မာန္''ဂွ္ ဒးဂြံေပဲါအံင္ဇှးေရာင္။ အခိင္တၛဲဏံ ဂကူမန္ပ႙ု ကလိဂြံ လဝ္ အေခါင္သၜးပြး ပေရင္လိက္ပတ္ ေယန္သှာင္ ေကုာံ ဗုဒၶဘာသာဂွ္ ကလိဂြံအေခါင္အရာ ဍိဳက္ေပင္ ကႝု သြက္ဂကူမြဲဟြံေသင္၊ ဒွ္အေခါင္အရာပေတာံ (အတုအေယာင္) ေဟင္ရ။

အေခါင္ေကၜာန္ လိက္ပတ္ေယန္သှာင္ သၜးပြးႏြံ၊ အေခါင္ေကၜာန္ ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ သၜးပြးႏြံ၊ အေခါင္ ေကၜာန္ ပေရင္ပုိန္ျဒပ္ သၜးပြးႏြံ၊ အရာပိသာ္ဏံ ကလိဂြံမွ သြက္ဂကူမြဲမြဲ အေခါင္အရာ ဍိဳက္ေပင္ေရာင္။ ဟုိတ္ဒွ္သာ္ဂွ္ရ အခိင္တၛဲဏံ ေကာန္ဂကူမန္ပ႙ု ျပးဒဿံင္ေပင္ဍာန္၊ ေပင္ကြာန္၊ ေပင္ဍဳင္၊ ေပင္ဂၜးတိေရာင္။ မန္ဌာန္ဇေမၛာဲ၊ မန္ဍဳင္ေသံ၊ မန္ဍဳင္မန္ဗဿာ ေကုာံ မန္ႏြံေဒသပယ်ႝဳ/ တိဍာ္ေဗာ္တံ ကေလင္ကူခ်ပ္ ျဇိဟ္ ၿဇိဟ္နက္နက္တဲု သြက္ဂကူ မုဒးေကၜာန္ေထက္၊ မုဒး႐ီုေထက္၊ သၛ႘ဂၜိပ္ဇ႘ဒုိဟ္အုိတ္ညိ။ တၛဲဏံခါတ္အ ကာဲတဲုမၢး ဇဿာပ္ေကာန္ဂကူမန္ ဒးေကၜာန္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္ မန္ေရာင္။ သဿာပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္ခုိဟ္ခိုဟ္ ညံင္ဂြံမံက္တိတ္ကၜဳင္ အၾကာမွာဇန္ ညးဍဳင္ကြာန္မန္တံမာန္ဂွ္ ခဿ႘သင္တံကီု၊ ကႜိဳပ္သကုိပ္မန္တံကီု ေကုာံ မိတ္သဟာဲ ေဗာ္မန္တံညးဂမၜိဳင္ မဒးဂစာန္လြ႘ ၐံင္ပတိတ္ကႝုညိ။ ဂကူမန္တံ စုိတ္ဓာတ္ဆာန္ဂကူ ဗြဲမဍာံျပမံက္ တိတ္တဲု ေပဲါဗတိုက္ဗၜးၐးေကာန္ဂကူ (ဝါ) ပေရင္သၜးပြး ဂကူ ညံင္ေသၢာံကလိဂြံမာန္ဂွ္ ေဗာ္မန္၊ ဒပ္မန္ ေကုာံ မွာဇန္ဂကူမန္ ပံင္ေတာဲ ပိမြဲကသပ္၊ မြဲကေမၜာန္၊ မြဲတုိင္ပၠဵတဲု ေကၜာန္အာပေရင္ ဍဳင္ကြာန္ညိ။ ။

''ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္ - ကႝုဂြံအံင္ဇှးညိ။
သဿာပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္ - ကႝုဂြံငၛဳဟ္ကတႝုညိ။
ေဗာ္ပေရင္ဍဳင္ကြာန္မန္ - ကႝုဂြံႏံြျဇဟတ္ညိ။''

ေကာဗၜာဲ (KT) ေဒသပယ်ႝဳ (မန္)
ဂ်ာေနဝ္ေခတ္ပ႙ု ေလဿင္(၅၈)

June 2010